Όποια εφημερίδα και αν διαβάσει κανείς αυτές τις ημέρες, όποια τηλεόραση και αν ανοίξει, όποια ομιλία πολιτικού και αν ακούσει, η εκτίμηση είναι κοινή: Ο χειμώνας θα είναι βαρύς και δύσκολος λόγω της ενεργειακής ακρίβειας. Αυτό σημαίνει τεράστιες προκλήσεις για όλους μας. Για την πολιτεία, για την αυτοδιοίκηση, για τους πολίτες.
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα που αποσκοπούν στην περικοπή της ενέργειας στο δημόσιο κατά 10%. Τα μέτρα κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, όμως δε φτάνουν, όπως τόνισε και στις σχετικές ανακοινώσεις η ΚΕΔΕ. Τρεις παρατηρήσεις εδώ: Πρώτον, χρειάζεται να δοθεί πρόσβαση στους δήμους για χρηματοδοτικά εργαλεία, για έργα εξοικονόμησης ενέργειας. Άμεσα. Τώρα! Είναι ούτως ή άλλως πλήρως ανταποδοτικά. Δεύτερον, πρέπει να προχωρήσει γρήγορα το πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων με έξυπνα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης. Τρίτον, πρέπει να υπάρξει προτεραιοποίηση -αν είναι δυνατόν με διαδικασίες fast track- για τη δημιουργία των ενεργειακών κοινοτήτων, έτσι ώστε από τον συμβατικό τρόπο που ισχύει σήμερα να πάμε σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο η περικοπή στην ενέργεια θα είναι δραστική, πολύ πάνω από τον στόχο του 10%.
Η αυτοδιοίκηση είναι ήδη πιο μπροστά από τις διαδικασίες που προβλέπουν στην καλύτερη περίπτωση τη συγκεκριμένη μείωση της κατανάλωσης. Εμείς ως δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη δουλέψαμε εδώ και πέντε χρόνια ένα πρόγραμμα αντικατάστασης όλων των λαμπτήρων φωτισμού σε όλες τις περιοχές του δήμου μας που είναι το μεγάλο κόστος των δήμων γιατί πρόκειται για όλους τους δρόμους. Περίπου 8.500 λαμπτήρες αντικαταστάθηκαν και οι δρόμοι απέκτησαν led φωτισμό. Καλύτερος φωτισμός, δραστική εξοικονόμηση ενέργειας. Ακριβώς ότι θέλουμε. Πιστεύω λοιπόν ότι αυτό εδώ είναι το κλειδί. Μάλιστα θεωρώ ότι πρέπει να πάμε πιο τολμηρά και η κυβέρνηση να δώσει τη δυνατότητα με fast track διαδικασίες να αλλάξουν όλοι οι φωτισμοί των δήμων στους δρόμους και να αποκτήσουν led φωτισμό. Εμείς ήμασταν από τους πρώτους δήμους της χώρας και για να το πετύχουμε αυτό χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν 5 χρόνια. Γιατί η διαδικασία αργεί. Όμως το κέρδος είναι τεράστιο: Εξοικονόμηση μέχρι και 70% όταν τα μέτρα της κυβέρνησης μειώνουν το ενεργειακό κόστος κατά μόλις 10%. Αλλά και φωτισμένοι δρόμοι τη νύχτα και ασφάλεια για τους πολίτες στις γειτονιές της πόλης.
Τέλος θεωρώ ότι χρειάζεται και μια γενναία στήριξη των δήμων από τη μεριά της Πολιτείας. Ας μην ξεχνάμε ότι οι δήμοι από τις πρώτες κιόλας ημέρες εφαρμογής των έκτακτων μέτρων για τον κορωνοϊό έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους. Αυτό συνέβη και στους 38 δήμους της Κεντρικής Μακεδονίας, όπου όλοι οι συνάδελφοι δήμαρχοι, οι εργαζόμενοι στις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων αλλά και στον τομέα της καθαριότητας έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους.
Δίπλα στον ιό (που είναι πάντα εδώ) προστέθηκαν και τα φαινόμενα ενεργειακής ακρίβειας που έζησαν και ζουν όλες οι χώρες του κόσμου, αλλά και η πατρίδα μας που κάνουν το παζλ της ανάπτυξης που τόσο χρειάζεται η χώρα μας ακόμη πιο δύσκολο. Τα έσοδα των δήμων μειώθηκαν την περίοδο της πανδημίας δραματικά, τα έργα καταγράφουν χρονικές καθυστερήσεις, τώρα ήρθαν και τα ενεργειακά κόστη που έπληξαν και τους δήμους, ενώ η Πολιτεία δεν μπόρεσε να είναι απόλυτα συνεπής στα προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης που ξεκίνησε.
Γι’ αυτό θεωρώ ότι η «έξυπνη» και στοχευμένη ενίσχυση των δήμων είναι σήμερα κάτι παραπάνω από απαραίτητη. Γιατί η αυτοδιοίκηση αποτελεί σταθερό πυλώνα κάθε προσπάθειας για την ανάπτυξη της χώρας και τώρα και για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
*Ο Ιγνάτιος Καϊτεζίδης είναι Δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη και Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης των Δήμων της Κεντρικής Μακεδονίας.