Τι κρύβεται πίσω από τις προσπάθειες της Τουρκίας για επαναπροσέγγιση του Ισραήλ

 
Τι κρύβεται πίσω από τις προσπάθειες της Τουρκίας για επαναπροσέγγιση του Ισραήλ

Ενημερώθηκε: 29/12/20 - 21:15

Η Τουρκία τον τελευταίο καιρό βλέποντας ότι έχει αρχίσει να απομονώνεται διπλωματικά στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, έχει αρχίσει μια προσπάθεια προσέγγισης του Ισραήλ, με το οποίο οι σχέσεις τους είναι σχεδόν ανύπαρκτες τα τελευταία χρόνια. Η προσπάθεια αυτή όμως, όπως σημειώνεται με μια σειρά από άρθρα στην έγκυρη ισραηλινή ιστοσελίδα Jerusalem Post, είναι επιφανειακή και ανειλικρινής.

«Αυτή η επαναπροσέγγιση μοιάζει περισσότερο με λύκο που φορά προβιά αρνιού και λιγότερο με φυσιολογική σχέση μεταξύ δύο κρατών» σχολιάζει δεικτικά στο άρθρο του ο Σεθ Φράντζμαν. Επιπρόσθετα ο αρθρογράφος τονίζει ότι η Τουρκία έχει συνειδητοποιήσει, προφανώς μετά από συμβουλές από λόμπι που έχει προσλάβει στην Ουάσινγκτον, ότι η συζήτηση για επαναπροσέγγιση με το Ισραήλ αρέσει στα δυτικά ΜΜΕ καθώς την παρουσιάζει ως πιο ειρηνική και πιο «κανονική» χώρα.

Όπως τονίζει ο Φράντζμαν το αφήγημα της επαναπροσέγγισης ξεκίνησε με χάρτες, που η Τουρκία επιδίωξε να «ταϊσει» τα ισραηλινά ΜΜΕ, που δείχνουν ότι οι δύο χώρες έχουν κοινά θαλάσσια σύνορα, κάτι που δεν ισχύει. Η Άγκυρα αγνοεί την Κύπρο και θέλει να επιβάλει τις ενεργειακές της απαιτήσεις , όπως κάνει και με την Ελλάδα. Ο στόχος της Τουρκίας είναι να κάνει το Ισραήλ να σταματήσει την συμφωνία για αγωγό αερίου με την Ελλάδα και την Κύπρο και να φέρει την συμφωνία στα μέτρα της. Αυτό δεν είναι προσπάθεια επαναπροσέγγισης με το Ισραήλ αλλά προσπάθεια να σαμποτάρει τις συμφωνίες που έχουν κάνει μεταξύ τους η Αθήνα, η Λευκωσία και η Ιερουσαλήμ.

Η Τουρκία βλέπει ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα συσφίγγουν τις σχέσεις τους με την Ελλάδα και θέλουν να χαλάσουν τις σχέσεις του Ισραήλ με τα Εμιράτα. Η Άγκυρα είναι εξοργισμένη τόσο πολύ με τις σχέσεις που έχουν αναπτύξει το Ισραήλ και ΗΑΕ , που απειλούν τα Εμιράτα με διακοπή των σχέσεων τους. Ο μόνος στόχος της Τουρκίας είναι να απομονώσει το Ισραήλ και χρησιμοποιεί το δόλωμα της επαναπροσέγγισης για να το καταφέρει.

Τέλος, ο Φράντζμαν καταγγέλλει απόπειρας ανάμιξης της Τουρκίας σε εσωτερικά ζητήματα του Ισραήλ. Συγκεκριμένα γράφει ότι «…σύμφωνα με τα τελευταία νέα από την Τουρκία ο Νιετανιάχου είναι αυτός που φταίει για τις κακές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Η Τουρκία εδώ και καιρό προσπαθεί να πείσει ισραηλινούς δημοσιογράφους ότι αν ο Νιετανιάχου φύγει από την μέση τότε όλα θα διορθωθούν.

Αυτό είναι ακόμα μια απόπειρα να αναμιχθεί στα εσωτερικά ζητήματα μια άλλης χώρας κάτι που θεωρεί φυσιολογικό η Άγκυρα αφού είχε επιχειρήσει να κάνει το ίδιο και στις ΗΠΑ το 2016-17 αλλά και στην Γαλλία, όπου είχε παροτρύνει τους πολίτες της να πάνε ενάντια στον Μακρόν.

«Αυτό δείχνει ότι η Τουρκία θεωρεί το Ισραήλ υποδεέστερη χώρα.»

Τις προθέσεις της Τουρκίας φαίνεται ότι αμφισβητούν και υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του Ισραήλ αφού ο Ερντογάν δεν μπορεί να φιλοξενεί τρομοκράτες της Χαμάς και ταυτόχρονα να προσπαθεί να δημιουργήσει στενότερους δεσμούς με το Ισραήλ όπως δήλωσε στην Jerusalem Post ανώτερη διπλωματική πηγή. «Δεν πιστεύω πραγματικά ότι είναι ειλικρινής», είπε η διπλωματική πηγή και συμπλήρωσε ότι «χρειαζόμαστε να δούμε πράξεις.»

Ο Ερντογάν έχει ένα «σύστημα» με το οποίο προσπαθεί να ενισχύσει τους οικονομικούς δεσμούς μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα ισλαμιστές εξτρεμιστές που επιτίθενται στο Ισραήλ, ανέφερε η ανώτερη διπλωματική πηγή τονίζοντας ότι: «Αυτό δεν μπορεί να συμβεί. Δεν μπορείς να ενισχύσεις τις σχέσεις με το Ισραήλ και να είσαι το μέρος όπου οι πράκτορες της Χαμάς νιώθουν πιο άνετα.»

Όπως δήλωσε στην Jerusalem Post o Αϊκάν Ερντεμίρ, πρώην βουλευτής της Τουρκίας και γενικός διευθυντής του τουρκικού προγράμματος του think tank FDD (Foundation for Defense of Democracies), που εδρεύει στην Ουάσινγκτον, ο Ερντογάν ανησυχεί ότι ο Μπάιντεν θα είναι πολύ πιο αυστηρός μαζί του από τον Τραμπ και ελπίζει να κερδίσει πόντους μέσω διπλωματικών κινήσεων όπως η προσέγγιση που κάνει προς το Ισραήλ, η οποία γίνεται με μισή καρδιά όπως σημειώνει.

«Ο Ερντογάν ελπίζει ότι με την επανέναρξη του διαλόγου με το Ισραήλ θα φρενάρει την όλο και μεγαλύτερη ενεργειακή συνεργασία που αναπτύσσεται στην Ανατολική Μεσόγειο, και πού έχει μεγενθύνει την διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας στην περιοχή» σημείωσε ο Ερντεμίρ προσθέτοντας ότι η χρόνια και σταθερή αντισημιτική ρητορική του Ερντογαν θα τον δυσκολέψει να πείσει την ισραηλινή πλευρά ότι υπάρχει πραγματική πρόθεση πίσω από αυτό το άνοιγμα που επιχειρεί.

Παράλληλα ο πρώην βουλευτής της γειτονικής χώρας υπογράμμισε ότι Τουρκία και Ισραήλ έχουν μεγάλες δυνατότητες για να αναπτύξουν αμοιβαία επωφελείς σχέσεις στην οικονομία, την διπλωματία και την ασφάλεια αλλά οι ισλαμιστικές εμμονές του Ερντογάν θα εμποδίσουν την δημιουργία μιας συνεργασίας που θα βασίζεται στην εμπιστοσύνη. «Όσο ο Ερντογάν συνεχίζει να προσφέρει στην Χαμάς την πιο ασφαλή βάση της έξω από την Γάζα, τότε οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι θα παραμείνουν καχύποπτοι μαζί του» τόνισε ο Ερντεμίρ.

Ο Σόνερ Καπταγκάι, καθηγητής στο ινστιτούτο της Ουάσινγκτον και συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο «Η αυτοκρατορία του Ερντογάν, Η Τουρκία και η πολιτική της Μέσης Ανατολής» δήλωσε στην Jerusalem Post ότι ο Ερντογάν πριν από δέκα χρόνια εγκαινίασε μια καινούργια εξωτερική πολιτική, όπου υποστήριζε τα αραβικά συμφέροντα καθώς και την σύγκρουση με τις ΗΠΑ, όποτε αυτό χρειαζόταν, ενώ κατεύθυνε την Τουρκία μακριά από την Ευρώπη και πιο κοντά στην Μέση Ανατολή. «Ο απώτερος στόχος ήταν να κάνει την Τουρκία την πρωταγωνίστρια χώρα της Μέσης Ανατολής. Αυτό δεν συνέβη και έτσι δέκα χρόνια μετά η Τουρκία έχει λιγότερούς φίλους στην Μέση Ανατολή από πότε στην πρόσφατη ιστορία της. »

Σύμφωνα με τον Καπταγκάι ακόμα ένα κίνητρο πίσω από τις πρόσφατες κινήσεις του Ερντογάν είναι ότι θέλει να γοητεύσει τον Μπάιντεν και το Κονγκρέσο. «Ακολουθώ καιρό την τουρκική πολιτική και τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ εδώ και δύο δεκαετίες και ποτέ ξανά στο παρελθόν δεν τα αντιτουρκικά αισθήματα στο κονγκρέσο δεν ήταν τόσο ισχυρά. Ο Ερντογάν ξέρει ότι αν η Τουρκία έρθει πιο κοντά με το Ισραήλ, τον σημαντικότερο σύμμαχο των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή, τότε θα κερδίσει πόντους.»

Παράλληλα, ο Καπταγκάι τόνισε ότι περιμένει μια στροφή στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας αλλά σημείωσε ότι «Δεν ξέρω μέχρι πόσο το Ισραήλ θα πιστέψει αυτή την αλλαγή και θα αγκαλιάσει την Τουρκία, γιατί τα ΗΑΕ, η Ελλάδα, η Αίγυπτος αλλά και άλλες χώρες θα επιμείνουν ότι αναθέρμανση των σχέσεων με την Άγκυρα δεν πρέπει να γίνει εις βάρος τους.»