Υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας και εμπρηστικής ρητορικής, συγκαλείται σήμερα στις 13:30, υπό την προεδρία του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ), με αντικείμενο την ασφάλεια και σταθερότητα στη Μεσόγειο.
Ο Νίκος Δένδιας θα ενημερώσει τους εκπροσώπους των κομμάτων, ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο, εφόσον παραστεί ανάγκη, να συγκληθεί και το Συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών.
Χθες, ο κ. Δένδιας ζήτησε από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τη ρητή καταδίκη των μνημονίων συνεργασίας Τουρκίας και Λιβύης και τη δημιουργία πλαισίου κυρώσεων αν η Άγκυρα και η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν συμμορφωθούν, καθώς και να στηριχθεί η Ελλάδα και η Κύπρος.
Ο κ. Δένδιας δήλωσε, μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες, πως η χώρα μας έλαβε ευρύτατη στήριξη.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε πως «είναι ξεκάθαρο ότι το μνημόνιο δημιουργεί σημαντικές ανησυχίες» και «ότι ορισμένες χώρες ειδικότερα η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν μεγάλο πρόβλημα γιατί οι θαλάσσιες ζώνες που μοίρασαν η Τουρκία και η Λιβύη περιλαμβάνουν ελληνικά νησιά και την Κύπρο».
Στο Συμβούλιο συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Δανίας, της Πορτογαλίας, της Κύπρου, της Σουηδίας, της Βουλγαρίας, της Πολωνίας, της Σλοβακίας, της Ρουμανίας, της Κροατίας, της Ιρλανδίας και της Σλοβενίας.
Στο πλευρό της Αθήνας με ξεκάθαρο τρόπο στάθηκε η Ιταλία, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Κύπρος. Όπως είχε διαφανεί εξαρχής, τόσο η Γερμανία, όσο και η Βρετανία δεν φαίνονται διατεθειμένες να «σπάσουν αυγά». Αντιθέτως, ειδικά η Ρώμη παίρνει ξεκάθαρη στάση, με τον Ιταλό ομόλογο του Νίκου Δένδια να προτείνει την άμεσή επίσκεψή του στη Ρώμη, ώστε να συντονίσουν τις ενέργειές τους. Τελικές αποφάσεις θα λάβει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με τη συμμετοχή των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, στο οποίο θα μετάσχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης ο πρωθυπουργός θα επανέλθει, θέτοντας το ζήτημα στους ηγέτες της ΕΕ με στόχο να συμπεριληφθεί στο κείμενο των συμπερασμάτων μία σαφής καταδίκη των προκλητικών ενεργειών της κυβέρνησης Ερντογάν και μία εξίσου σαφής υποστήριξη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στον ΟΗΕ οι ελληνικές θέσεις
Ενώπιον του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, καθώς και του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, φέρνει η Αθήνα τη Συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη με δύο επιστολές που κατατέθηκαν, χθες, από τη μόνιμη αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον Οργανισμό, και οι οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, αναδεικνύουν τόσο την ελληνική θέση για τη συμφωνία που η Αθήνα θεωρεί «άκυρη», όσο και τις επιπτώσεις αυτής για την περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια.
Στην επιστολή προς τον γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, αποτυπώνεται η ελληνική θέση για τη συμφωνία και τη μη αναγνώρισή της μαζί με τη νομική τεκμηρίωση της ελληνικής πλευράς, αλλά και το αίτημα προς τον κ. Γκουτέρες να μην πρωτοκολληθεί στα Ηνωμένα Εθνη η «άκυρη» συμφωνία. Η δεύτερη επιστολή της Αθήνας, η οποία απευθύνεται στον πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας –προεδρεύουσα χώρα αυτή τη στιγμή είναι οι ΗΠΑ– θέτει το ζήτημα και σε άλλη βάση, η οποία, άλλωστε, αντανακλάται και από το ίδιο το όργανο στο οποίο απευθύνεται, καθώς αποστολή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. Υπό αυτό το πρίσμα, θέτει τη συμφωνία με όρους κινδύνων για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια και να ζητά από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να επιληφθεί.
Απειλεί ο Ερντογάν
Α['ο την άλλη, η Αγκυρα διαρκώς κλιμακώνει τη ρητορική έντασης. Σε δηλώσεις του στο κρατικό δίκτυο TRT Haber ο πρόεδρος Ερντογάν χαρακτήρισε «διεθνές σκάνδαλο» την απέλαση του Λίβυου πρέσβη εκ μέρους της Ελλάδας, φθάνοντας μέχρι του σημείου να προειδοποιήσει τη χώρα μας ότι θα πληρώσει διεθνώς το τίμημα για τις πράξεις της.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε επίσης ότι Τουρκία και Λιβύη μπορούν να ξεκινήσουν κοινές επιχειρήσεις εκμετάλλευσης στην Ανατολική Μεσόγειο, μετά την υπογραφή μνημονίου μεταξύ των δύο χωρών για τα «θαλάσσια σύνορα».
Και τόνισε ότι η Τουρκία πρόκειται να προμηθευτεί ένα νέο γεωτρύπανο για να συνεχίσει τις δραστηριότητές της στην ανατολική Μεσόγειο, προσθέτοντας ότι η Αγκυρα μπορεί να επεκτείνει τις επιχειρήσεις της και στη Μαύρη Θάλασσα ή σε διεθνή ύδατα.
Οι δηλώσεις Ερντογάν ήρθαν λίγη ώρα μετά τις επίσης σε υψηλούς τόνους αναφορές του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος χαρακτήρισε τις επαφές της Ελλάδας με τη διοίκηση του στρατάρχη της ανατολικής Λιβύης Χαλίφα Χάφταρ «μη νόμιμες».
Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας τόνισε πως η μόνη νόμιμη κυβέρνηση στη Λιβύη είναι η αναγνωρισμένη από τα Ηνωμένα Έθνη κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Φαγιέζ αλ Σάρατζ με έδρα την Τρίπολη.
Πρόσθεσε μάλιστα ότι η Άγκυρα είναι έτοιμη να υπογράψει παρόμοιες συμφωνίες με όλες τις παράκτιες χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι οποιαδήποτε συμφωνία στην οποία δεν περιλαμβάνεται η Τουρκία, είναι άκυρη.