Κοινωνικό μέρισμα 2019: Περίπου 70 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από τις εκτιμήσεις του Οκτωβρίου είναι το υπερπλεόνασμα, σύμφωνα με το τελικό προσχέδιο του προϋπολογισμού. Ανέρχεται στα 436 εκατ.ευρώ με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι ως το κλείσιμο της χρονιάς μπορεί να ανέβει κι άλλο.
Από αυτά θα πρέπει να κρατηθεί ένα μαξιλάρι ασφαλείας της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ και να καλυφθεί ένα μέρος των υποχρεώσεων της ΔΕΗ για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) συνολικού ύψους 150 εκατ. ευρώ (μέρος των οποίων θα καλυφθεί και από το αποθεματικό).
Και τι γίνεται με τα υπόλοιπα;
Το ερώτημα για το πώς θα διανεμηθεί αυτό το υπερπλεόνασμα θα απαντηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες κι αφού μετρηθούν εκ νέου οι τάσεις σε έσοδα και δαπάνες.
Υπερπλεόνασμα: Πού θα πάει το περίσσευμα
Πέρα από την κάλυψη κάποιου- μικρού- κόστους για την ενίσχυση των νησιών που δέχονται τις προσφυγικές ροές, το ερώτημα που θα απαντηθεί είναι ποιοι θα πάρουν αυτό το περίσσευμα. Ο πρωθυπουργός σε συνέντευξη του πριν από μερικές ημέρες είχε δώσει το στίγμα των προθέσεων του τονίζοντας: «το μέρισμα ανάπτυξης θα μοιραστεί με δίκαιο τρόπο. Μετά από 10 χρόνια κρίσης, δεν θα ανεχτώ με τη νέα ανάπτυξη που έχουμε, να δημιουργηθούν νέες ανισότητες. Θα υπάρχει υπερπλεόνασμα το 2019. Θα πάει στοχευμένα στους πιο αδύναμους. Θα δούμε πού. Δεν θα δώσουμε λίγα σε πολλούς. Θέλω αυτά που θα δώσω να πιάσουν τόπο».
Το λογικό σενάριο θα ήταν να αποτελέσουν τη βασική δεξαμενή οι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, οι οποίοι στην παρούσα φάση είναι περίπου 260.000 και σίγουρα είναι οι πιο αδύναμοι. Δεν πρόκειται μόνο για συνταξιούχους, αλλά και για ανέργους ή νέους με εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα και θα μοιράζονταν περί τα 600- 700 ευρώ έκαστος, αν υποθέσουμε ότι το μέρισμα είναι περίπου 150- 200 εκατ. ευρώ. Φαίνεται, ωστόσο, ότι υπάρχει κι άλλο σενάριο.
Μετά από τη μείωση της προκαταβολής φόρου κατά 5% για τις επιχειρήσεις, φαίνεται ότι υπάρχουν εισηγήσεις για φοροελαφρύνσεις στα φυσικά πρόσωπα αντί . Οι τεχνικές δυσκολίες είναι σοβαρές, ενώ και το εύρος του δημοσιονομικού χώρου είναι τέτοιο που δεν επιτρέπει μεγάλες παρεμβάσεις ούτε στην εισφορά αλληλεγγύης ούτε στο Τέλος Επιτηδεύματος. Επιπλέον, με δεδομένο ότι η εισφορά αλληλεγγύης ξεκινά από τις 12.000 ευρώ και πάνω, είναι προφανές ότι οι πλέον χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι θα έμεναν με άδεια χέρια, αναμένοντας τις αλλαγές στις κρατήσεις φόρου την επόμενη χρονιά. Το ίδιο πρόβλημα προκύπτει κι από το σενάριο για παρεμβάσεις στην παρακράτηση φόρου του Δεκεμβρίου, καθώς δεν θα έχουν όφελος όσοι κινούνται κάτω από τα αφορολόγητα όρια. Όλα τα παραπάνω θα συνεκτιμηθούν και οι αποφάσεις θα ληφθούν ως τις αρχές Δεκεμβρίου.
Για το 2020 ο προϋπολογισμός ενσωματώνει φοροελαφρύνσεις ύψους 1,18 δισ. ευρώ:
-- Μείωση του εισαγωγικού συντελεστή εισοδήματος στο 9% και αύξηση του αφορολόγητου ορίου για κάθε παιδί. Για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ ο πρώτος φορολογικός συντελεστής διαμορφώνεται στο 9%.Τα επόμενα 10.000 ευρώ θα φορολογηθούν με συντελεστή 22%. Ο φορολογικός συντελεστής που σήμερα είναι 29% για εισοδήματα από 20.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ θα μειωθεί στο 28%. Ο επόμενος συντελεστής για εισοδήματα από 30.000 έως 40.000 ευρώ θα μειωθεί από 37% που είναι σήμερα στο 36%, ενώ για το κλιμάκιο εισοδήματος άνω των 40.000 ευρώ ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής περιορίζεται από το 45% σήμερα στο 44% . Το κόστος της νέας κλίμακας ανέρχεται στα 281 εκατ. ευρώ.
-- Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κατά περίπου μία μονάδα βάσης. Το κόστος υπολογίζεται στα 123 εκατ. ευρώ.
-- Μείωση του φόρου εισοδήματος Νομικών Προσώπων από 28% στο 24% από τη χρήση του 2019. Το κόστος υπολογίζεται στα 541 εκατ. ευρώ.
-- Μείωση της φορολογίας των κερδών που θα διανεμηθούν το 2020 από 10% σε 5%. Το κόστος θα φθάσει τα 675 εκατ. ευρώ.
-- Αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για τρία έτη και του φόρου υπεραξίας ακινήτων. Κόστος 26 εκατ. ευρώ.
-- Επιστροφή μέρους των δαπανών για ανακαινίσεις, ενεργειακή και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων που εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
-- Θα χορηγείται επίδομα ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου του 2020, με εξαιρετικά διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια που καλύπτουν το 90% των οικογενειών. Το κόστος του μέτρου υπολογίζεται στα 123 εκατ. ευρώ.
-- Μετάπτωση στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ του 13% των ειδών βρεφικής ηλικίας και των κρανών ασφαλείας. Η ελάφρυνση αυτή θα επιφέρει μείωση εσόδων ύψους 12 εκατ. ευρώ.