Brexit αποφάσισαν οι Βρετανοί και το ντόμινο των εξελίξεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πλέον αναπόφευκτο. Η πιο βαθιά κρίση του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος είναι προ των πυλών.
Αλλιώς όμως ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλη κατεύθυνση έχει πάρει τα τελευταία χρόνια. Οι πανανθρώπινες αξίες που έφεραν λαούς με διαφορετικά ιστορικά μοτίβα τόσο κοντά, παραμερίστηκαν για να έλθουν στην επιφάνεια οικονομικοί –κυρίως – όροι. Η Ευρώπη από μια συμπαγής συμμαχία αλληλεγγύης, συνεργασίας και ελεύθερης διακίνησης ιδεών μετατράπηκε σε έναν οικονομικό οργανισμό.
Το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και η διάσωση του ευρώ κυρίως και των χωρών με προβληματική οικονομία δευτερευόντως, ήταν τα αποκλειστικά θέματα της ευρωπαϊκής ατζέντας. Αυτό έδωσε την δυνατότητα στις οικονομικά ισχυρές χώρες (βλέπε Γερμανία) να κυριαρχήσουν πλήρως και να θέτουν αυθαίρετα την κατεύθυνση μιας Ένωσης που συμμετείχαν 28 μέλη. Οι άνθρωποι μετατράπηκαν σε αριθμούς, ώστε να επιτευχθούν όλες εκείνες οι προϋποθέσεις για τη «δημοσιονομική σταθερότητα».
Οι πολίτες όμως δεν άντεχαν και δεν αντέχουν αυτή την αυστηρή προσαρμογή της ζωής τους προς τα κάτω. Ο λαϊκισμός βρήκε χώρο να αναπτυχθεί και μαζί με την ακροδεξιά φέρνουν την Ευρώπη σε δύσβατα μονοπάτια. Είναι πλέον προφανές ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να αλλάξουν πορεία, πριν να είναι πολύ αργά, γιατί ήδη το οικοδόμημα γέρνει επικίνδυνα. Και ευθύνες σε αυτή την κατάσταση έχουν όλοι, γιατί αποδέχονται τον δεσποτισμό της Γερμανίας, μην μπορώντας να την αντιμετωπίσουν στις αίθουσες των αποφάσεων.
Στην Βρετανία από την άλλη, ο Κάμερον μπορεί να έδωσε μεγάλη μάχη για την επικράτηση του «Remain», όμως για την σημερινή απόφαση έχει ο ίδιος το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης. Στην ουσία υπέγραψε την πολιτική του καταδίκη, όταν υποσχέθηκε ένα τέτοιο δημοψήφισμα. Και πλέον ο Φάρατζ, ένας ακραίος πολιτικός με οπισθοδρομικές απόψεις, φαντάζει νικητής της χθεσινής διαδικασίας, ξεχνώντας την συντριπτική ήττα του ακροδεξιού μορφώματος του μόλις έναν χρόνο πριν.
«Κερδίσαμε χωρίς να πέσει ούτε μια σφαίρα» δήλωσε.
Το χαστούκι για την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ισχυρό, μένει να δούμε αν οι ηγέτες της έλαβαν το μήνυμα.