Ο προϋπολογισμός που φέτος μοιράζει κοινωνικό μέρισμα ύψους 1,4 δισ , προβλέπει επίσης νέα χτυπήματα για όσους είχαν ήδη σηκώσει το βάρος της οικονομίας τα τελευταία χρόνια και βλέπουν την θηλιά να σφίγγει ακόμα περισσότερο. Ο στόχος πλέον για το πρωτογενές πλεόνασμα εκτοξεύεται πλέον στο 3,5% με τα νέα μέτρα να φτάνουν σε ύψος το 1,9 δις ευρώ. «Δώρο άδωρον» αποδεικνύεται το κοινωνικό μέρισμα, καθώς όσοι το λάβουν θα πρέπει να το επιστρέψουν λίγο καιρό αργότερα.
Από αυτό το διόλου ευκαταφρόνητο και ευκολοχώνευτο πακέτο, που κατατίθεται σήμερα Τρίτη 21/11 στη , τα 813 εκατ. ευρώ είναι μέτρα ολόφρεσκα, κοινώς εφαρμόζονται για πρώτη φορά. Πρόκειται για συμπληρωματικά δημοσιονομικά μέτρα του 2018, τα οποία ψηφίστηκαν για την διετία 2019- 2020, αλλά δεν προβλέπεται γι’ αυτά ούτε μισό ευρώ αντίμετρα.
Μισθωτοί, , ιδιοκτήτες ακινήτων, τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες μαζί με τους χαμηλοσυνταξιούχους, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού που δικαιούνται το κοινωνικό μέρισμα, να καλούνται να συνεισφέρουν τα περισσότερα στον φετινό προϋπολογισμό. Το κόστος των συνταξιοδοτικών παρεμβάσεων, σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής, ανέρχεται στα 660 εκατ. ευρώ, χαμηλότερο κατά 60 εκατ. ευρώ από το κοινωνικό μέρισμα των 720 εκατ. ευρώ που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Οι νέες επιβαρύνσεις του 2018, όπως θα αποτυπωθούν και στον προϋπολογισμό θα μεγεθύνουν τη χοάνη των , στην οποία την τελευταία τριετία έχουν προστεθεί 34 δισ. ευρώ απλήρωτων φόρων και προστίμων, εξαιτίας της αδυναμίας των περισσότερων φορολογουμένων να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες, επιχειρήσεις, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, καλούνται να βάλουν πλάτη για μια ακόμα χρονιά και είναι ενδεικτικό ότι μέσα στο 2018 η απόδοση/ωρίμανση του συνόλου των μέτρων που έχουν ήδη ψηφιστεί με τους εφαρμοστικούς νόμους των δύο πρώτων αξιολογήσεων θα φτάσει στα 8,282 δισ. ευρώ, έναντι 6,479 δισ. ευρώ στη διάρκεια του 2017. Από αυτά, τα 5,538 δισ. ευρώ είναι φορολογικά μέτρα.
ΤΙ ΘΑ ΙΣΧΥΣΕΙ ΠΛΕΟΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΕΡΙΣΜΑ
Πέρα από τα μέτρα, που θα νιώσουν για πρώτη φορά στην τσέπη τους οι πολίτες, αναμφίβολα θα πρέπει να γίνει ειδική μνεία στο ΕΚΑΣ, το οποίο άρχισε να «ξηλώνεται» το 2016 και θα καταργηθεί πλήρως στο τέλος του 2019. Μόνο για το 2018 η σχετική δαπάνη θα «ψαλιδιστεί» περαιτέρω κατά 240 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα:
1. Δικαιούχοι του ΕΚΑΣ. Περίπου 140.000 δικαιούχοι του ΕΚΑΣ θα λάβουν τελευταία φορά το επίδομα στα τέλη του μήνα, μαζί με το κοινωνικό μέρισμα, καθώς από το νέο έτος καταργείται. Από τους 220.000 δικαιούχους μόλις 80.000 θα συνεχίσουν να λαμβάνουν το νέο έτος το επίδομα. Οπως προκύπτει από τον προϋπολογισμό του 2018, το εναπομείναν ποσό που θα δοθεί το 2018 για το ΕΚΑΣ έχει περιοριστεί στα 81 εκατ. ευρώ, από 319 εκατ. ευρώ φέτος. Το 2019 θα περιοριστούν περαιτέρω οι δικαιούχοι αλλά και το ποσό, καθώς το επίδομα μειώνεται σε μόλις 45-50 ευρώ, ενώ και από το 2020 καταργείται οριστικά.
2. Ελεύθεροι επαγγελματίες. Θα βρεθούν αντιμέτωποι με την αύξηση των ασφαλιστικών τους εισφορών μέσω του υπολογισμού των εισφορών επί του αθροίσματος φορολογητέου εισοδήματος και καταβληθέντων εντός του 2017 εισφορών. Από την 1η Ιανουαρίου οι εισφορές θα καθορίζονται επί των ακαθάριστων εσόδων, χωρίς δηλαδή την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών που έχουν καταβληθεί, οδηγώντας σε αυξήσεις που θα ξεκινούν από 8% και σταδιακά, με την κατάργηση και των εκπτώσεων που η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει για μερίδα μη μισθωτών, θα φθάσουν έως και το 38%. Ουσιαστικά, συνεχίζεται η οικονομική αφαίμαξη των ελεύθερων επαγγελματιών, των αγροτών και των αυτοαπασχολουμένων, καθώς μαζί με τους φόρους δίνουν το 60% του εισοδήματός τους στο ελληνικό Δημόσιο. Ωστόσο, το υπουργείο Εργασίας, προκειμένου να περιορίσει τη νέα, απότομη επιβάρυνση που θα προκύψει, έχει ήδη προβλέψει ότι το 2018 θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των εισφορών –για κύρια ασφάλιση 20%, υγεία 6,95%, επικούρηση 3,5% και εφάπαξ 4% (όπου προβλέπεται)– το 85% του φορολογητέου εισοδήματος. Βέβαια, το 2019 η έκπτωση του 15% θα καταργηθεί.
ΑΥΤΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΟΡΙΣΤΙΚΑ ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
Ποια είναι τα μέτρα που θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά από την Πρωτοχρονιά του 2018:
Μείωση κατά 50% του επιδόματος θέρμανσης: 58 εκατ. Σημειωτέον ότι, αν και βαίνουμε ολοταχώς για το τέλος Νοεμβρίου, το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει εκδώσει ακόμα την απόφαση με τα κριτήρια και το ύψος του επιδόματος.
Μη τιμαριθμική αναπροσαρμογή συντάξεων: 328 εκατ.
Αλλαγή τρόπου υπολογισμού εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, όπου στα έσοδα θα συμπεριλαμβάνονται και οι εισφορές: 59 εκατ. (124 εκατ. το 2019).
Κατάργηση απαλλαγής 50% για οινοπνευματώδη στα Δωδεκάνησα: 13 εκατ.
Φόρος διαμονής σε ξενοδοχεία-ενοικιαζόμενα: 74 εκατ.
Φόρος Airbnb: 48 εκατ.
Κατάργηση απαλλαγής ιατρικών δαπανών: 121 εκατ. Η κατάργηση της σχετικής φοροαπαλλαγής ίσχυσε αιφνιδιαστικά και αναδρομικά από 1/1/2017, με αποτέλεσμα η εκκαθάριση των δηλώσεων του 2018 να είναι «φαρμακερή» για όσους είχαν ιατρικές δαπάνες έκτακτου χαρακτήρα (π.χ. χειρουργεία, γέννες) και υπολόγιζαν στην έκπτωση του 10%.
Κατάργηση έκπτωσης 1,5% στην παρακράτηση φόρου: 68 εκατ. Πρόκειται για μέτρο που οδηγεί στη μείωση των καταβαλλόμενων μισθών και συντάξεων.
Κατάργηση αφορολόγητου 25% σε βουλευτές-δικαστικούς: 44 εκατ.
Με βάση τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού, στη διάρκεια του 2018 το υπουργείο Οικονομικών περιμένει συνολικά 21,4 δισ. ευρώ από άμεσους φόρους και άλλα 27,5 δισ. ευρώ από τους φόρους στην κατανάλωση.