28η Οκτωβρίου: Η Εθνική Εορτή της «28ης Οκτωβρίου 1940» φέτος συμπίπτει με ημέρα της εβδομάδος Σάββατο. Σύμφωνα με το άρθρο 4 του ΒΔ 748/1966, η ημέρα της Εθνικής Εορτής της 28ης Οκτωβρίου ανήκει στις προαιρετικές αργίες, οπότε η απασχόληση ή μη των εργαζομένων μισθωτών, ανήκει, κατά μία έννοια, στην κρίση του εργοδότη.
Σημειώνεται ότι η 28η Οκτωβρίου είναι μεν εξαιρέσιμη αργία (ΝΔ 3755/1957, άρθρο 2), αλλά με τα χαρακτηριστικά της προαιρετικής αργίας (βλέπε αμέσως παρακάτω την διαφορά μεταξύ υποχρεωτικής και προαιρετικής αργίας).
ΙΙ. Διαφορές της προαιρετικής με την υποχρεωτική αργία
Η διάκριση μεταξύ υποχρεωτικής και προαιρετικής αργίας, έγκειται στο γεγονός ότι κατά την υποχρεωτική αργία απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων στην επιχείρηση, με εξαίρεση, ασφαλώς, των περιπτώσεων όπου οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε επιχειρήσεις που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές, άρα οι επιχειρήσεις αυτές, κατά νόμο, θεμελιώνουν δικαίωμα να απασχολούν τους εργαζόμενους και σε υποχρεωτικές αργίες (όπως είναι και η Κυριακή).
Κατά την ημέρα της προαιρετικής αργίας, όπως είναι η 28η Οκτωβρίου, η απασχόληση ή μη των εργαζομένων επαφίεται στην διακριτική ευχέρεια του εργοδότη, με σχετικές συνέπειες αν η επιχείρηση συνήθως λειτουργεί αυτή την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου, ή θα λειτουργήσει εκτάκτως.
ΙΙΙ. Η σύμπτωση της 28ης Οκτωβρίου με ημέρα Σάββατο
Ωστόσο, φέτος η αργία της 28ης Οκτωβρίου συμπίπτει με ημέρα Σάββατο κι συνεπώς προκύπτουν τα παρακάτω:
(α) Εξαήμερη εβδομαδιαία απασχόληση:
i. αμειβόμενοι με βάση το ημερομίσθιο:
Οι αμειβόμενοι με βάση το ημερομίσθιο που δεν θα απασχοληθούν κατά το Σάββατο 28/10/2017, θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους (βλέπε άρθρο 2, παρ. 3 ΝΔ 3755/1957, «ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ», Ιωάννης Ληξουριώτης, Νομική Βιβλιοθήκη, 5 η Έκδοση «τσέπης» 2017).
ii. αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό:
Οι αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό, υπάλληλοι μισθωτοί, δεν δικαιούνται άλλων αποδοχών, πλην του καταβαλλόμενου μισθού τους.
(α) Πενθήμερη εβδομαδιαία απασχόληση:
i. αμειβόμενοι με βάση το ημερομίσθιο:
Οι αμειβόμενοι με βάση το ημερομίσθιο που δεν θα απασχοληθούν κατά το Σάββατο 28/10/2017 (εννοείται για λόγους που δεν οφείλονται σε αυτούς), θα λάβουν ένα επιπλέον ημερομίσθιο κατά την εβδομάδα από την Δευτέρα 23/10 μέχρι την Παρασκευή 27/10. Συνεπώς, οι εργαζόμενοι αυτοί δικαιούνται 6 + 1 = 7 ημερομίσθια για την εβδομάδα, κατά την οποία η 28η Οκτωβρίου συμπίπτει με ημέρα Σάββατο (βλέπε το Έγγραφο 1643/1987 του Υπουργείου Εργασίας).
ii. αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό:
Οι αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό υπάλληλοι μισθωτοί, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο παραπάνω έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας 1643/1987, δεν δικαιούνται άλλων αποδοχών, πλην του καταβαλλόμενου μισθού τους, υπό την έννοια ότι η παρ. 3 του άρθρου 2 του ΝΔ 3755/1957, ρητώς αναφέρεται σε αμειβόμενους με βάση το ημερομίσθιο και όχι σε αμειβόμενους με βάση τον μηνιαίο μισθό, σχετικώς με το επιπλέον ημερομίσθιο.
ΙV. Προσαύξηση αποδοχών σε περίπτωση απασχόλησης
Περαιτέρω, το Νομοθετικό Διάταγμα 3755/1957, τροποποιήθηκε/συμπληρώθηκε με το ΝΔ 147/1973 (ΦΕΚ Α’ 219/20-9-1973), με το οποίο καθιερώθηκε η προσαύξηση αποδοχών, σε περίπτωση απασχόλησης των εργαζομένων κατά τις ημέρες αργίας, οπότε για τον σκοπό αυτό, η ημέρα της 28ης Οκτωβρίου ονομάστηκε «εξαιρέσιμη εορτή», μαζί με τις υπόλοιπες πέντε.
Αυτό σημαίνει ότι αν ο εργοδότης αποφασίσει την λειτουργία της επιχείρησης, θα καταβάλει στο σύνολο των μισθωτών που θα απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή, ανεξαρτήτως αν είναι υπάλληλοι ή εργατοτεχνίτες, προσαύξηση 75%.
Η προσαύξηση υπολογίζεται για μεν τους αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό, επί του 1/25 του νόμιμου μισθού και αναλόγως με τον αριθμό των ωρών που απασχολήθηκαν, ενώ για τους αμειβόμενους με βάση το ημερομίσθιο, επί του νομίμου ημερομισθίου και αναλόγως με τον αριθμό των ωρών που επίσης απασχολήθηκαν.
V. Απασχόληση ορισμένες ώρες
Σε κάθε περίπτωση, αν η απασχόληση διαρκέσει ορισμένες ώρες και όχι πλήρες ωράριο, η προσαύξηση θα υπολογισθεί επί του ωρομισθίου. Το αυξημένο ωρομίσθιο θα πολλαπλασιαστεί με τον αριθμό των ωρομισθίων που δικαιούται ο εργαζόμενος. Υπενθυμίζεται ότι το ωρομίσθιο υπολογίζεται με πολλαπλασιασμό των μικτών αποδοχών επί 0,006.
Το ωρομίσθιο υπολογίζεται για μεν τους αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό, σύμφωνα με τα παρακάτω παραδείγματα:
1. Πενθήμερο και 40 ώρες απασχόληση:
Μικτός μισθός / 25 χ 6 / 5 χ 5 / 40
Έστω, μικτός μισθός 1.100 ευρώ. Έχουμε: 1.100,00 / 25 χ 6 / 5 χ 5 / 40 =6,60 ευρώ, ή 1.100,00 χ 0,006 = 6,60 ευρώ.
2. Πενθήμερο με μειωμένη απασχόληση ημερησίως:
Έστω μικτός μισθός 500 ευρώ και απασχόληση 4 ώρες ημερησίως (20 την εβδομάδα, ήτοι: 40 / 2). Έχουμε: 400,00 / 25 χ 6 / 5 χ 5 / 20 = 4,80 ευρώ ή 800,00 χ 0,006 = 4,80 ευρώ.
3. Εξαήμερο και 40 ώρες απασχόληση:
Μικτός μισθός / 25 χ 6 / 6 χ 6 / 40
Έστω, μικτός μισθός 900 ευρώ. Έχουμε: 900,00 / 25 χ 6 / 6 χ 6 / 40 = 5,40 ευρώ ή 900,00 χ 0,006 = 5,40 ευρώ.
4. Εξαήμερο με μειωμένη απασχόληση ημερησίως:
Έστω μικτός μισθός 480 ευρώ και απασχόληση 4 ώρες ημερησίως (24 την εβδομάδα). Έχουμε: 480,00 / 25 χ
6 / 6 χ 6 / 24 = 4,80 ευρώ, ή 800.00 χ 0,006 = 4,80 ευρώ.
VI. Αμειβόμενοι με βάση το ημερομίσθιο (εργατοτεχνίτες)
Σημειώνεται ότι οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο εργατοτεχνίτες, στην προηγούμενη περίπτωση, θα λάβουν και το κανονικώς καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους, ενώ αντιθέτως αυτοί που αμείβονται βάσει μηνιαίου μισθού (υπάλληλοι), δεν λαμβάνουν κάτι περισσότερο, πέραν της προσαύξησης, αφού θεωρείται ότι η αμοιβή αυτής της ημέρας συμπεριλαμβάνεται στον συνολικό μηνιαίο μισθό τους.
Για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο, το ωρομίσθιο εξευρίσκεται ως εξής:
Μικτό ημερομίσθιο χ 6 / 40 = 0,15 Έστω μικτό ημερομίσθιο 40 ευρώ. Έχουμε: 40,00 χ 6 / 40 = 6,00 ευρώ
VII. Αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό (υπάλληλοι)
Σημειώνεται πάντως ότι, αν η επιχείρηση εντάσσεται σε αυτές που συνήθως λειτουργούν κατά την 28η Οκτωβρίου, δεν υποχρεώνεται σε καταβολή επιπλέον μισθού προς τον αμειβόμενο, βάσει μηνιαίου μισθού υπάλληλο, αφού θεωρείται ότι, κατ αυτή την έννοια, η ημέρα περιλαμβάνεται στις εργάσιμες.
Αντιθέτως, αν πρόκειται για επιχείρηση που συνήθως παραμένει κλειστή, ενώ φέτος θα λειτουργήσει εκτάκτως, θα χαρακτηριστεί ως μη εργάσιμη ημέρα και οφείλεται μισθός, αναλόγως των ωρών απασχόλησης.
Είναι προφανές, ότι αν απουσιάσουν οι εργαζόμενοι για δικούς τους λόγους (αδικαιολόγητα), δεν δικαιούνται να λάβουν καμιά αμοιβή.
VIII. Επιχειρήσεις με συνεχόμενη λειτουργία
Κατά την ίδια έννοια, σε όσους εργαζόμενους απασχολούνται σε επιχειρήσεις με συνεχόμενη λειτουργία, θα καταβληθεί το ημερομίσθιο (για τους εργατοτεχνίτες), ή το 1/25 των μηνιαίων αποδοχών (για τους αμειβόμενους με μισθό), με προσαύξηση 75%.
IX. Δημόσιο – ΝΠΔΔ – ΟΤΑ
Για τους τακτικούς υπαλλήλους στον Δημόσιο τομέα, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, αλλά και για τους εργαζόμενους με σχέση ιδιωτικού δικαίου, η 28η Οκτωβρίου είναι επίσημη αργία, δηλαδή υποχρεωτική.
X. Συμπέρασμα
Συνεπώς, στην περίπτωση που η επιχείρηση δεν απασχολήσει τους μισθωτούς της κατά την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου, υποχρεώνεται στους μεν αμειβόμενους με ημερομίσθιο, να καταβάλει επιπλέον ημερομίσθιο, χωρίς προσαύξηση, στους δε αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό να καταβάλει κανονικά το μισθό τους, χωρίς μείωση.
Περαιτέρω, στην περίπτωση που η επιχείρηση, απασχολήσει τους μισθωτούς της κατά την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου, υποχρεώνεται στους μεν αμειβόμενους με ημερομίσθιο να καταβάλει το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που υπολογίζεται στο νόμιμο ημερομίσθιο, στους δε αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό υποχρεώνεται να καταβάλει, αναλόγως, τα εξής:
Ι) Στην περίπτωση που η επιχείρηση λειτουργεί συνήθως κατά την 28η Οκτωβρίου, μόνο την προσαύξηση 75%, επί του 1/25 του νόμιμου μισθού τους.
ΙΙ) Στην περίπτωση που η επιχείρηση παραμένει συνήθως κλειστή την 28η Οκτωβρίου και εκτάκτως λειτουργεί φέτος κατά την ημέρα αυτή, εκτός από την προσαύξηση 75% επί του 1/25 του νόμιμου μισθού, οφείλεται και το 1/25 του καταβαλλόμενου μισθού στον μισθωτό που θα εργασθεί.
Για τον υπολογισμό της αμοιβής εργασίας κατά την ημέρα αυτή ισχύουν τα εξής:
(A) Για τους αμειβόμενους με μισθό,
Αν απασχολούνται σε επιχείρηση που λειτουργεί συνήθως την 28η Οκτωβρίου, η ημέρα αυτή θεωρείται ότι περιλαμβάνεται στις εργάσιμες ημέρες του μηνός, τις οποίες καλύπτει ο μηνιαίος μισθός και έτσι δεν οφείλεται αμοιβή πέραν του μηνιαίου μισθού, οφείλεται όμως η προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη επί του νόμιμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθεί κατά την ημέρα αυτή.
Αν απασχολούνται σε επιχείρηση που παραμένει συνήθως κλειστή κατά την 28η Οκτωβρίου και αποφασίζεται εκτάκτως η λειτουργία της, τότε οφείλεται αμοιβή (επιπλέον καταβαλλόμενα ωρομίσθια για τις ώρες που θα απασχοληθούν, αφού πρόκειται για εργασία σε μη εργάσιμη ημέρα που δεν έχει συμπεριληφθεί στον μηνιαίο μισθό) και προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη επί του νόμιμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθεί κατά την ημέρα αυτή.
(Β) Στους αμειβόμενους με ημερομίσθιο
Εδώ, οφείλεται το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και επιπλέον προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη επί του νομίμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή.
Τέλος, υπενθυμίζουμε ότι οι εξαιρέσιμες εορτές δεν μεταφέρονται, αν συμπίπτουν με ημέρα Σάββατο ή Κυριακή (Ν 1400/1983).