Λίγες ωρες απέμειναν για την " ώρα του λαού". Αυριο Κυριακή θα "μιλήσει" και θα αποφασίσει το νέο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στον πρώτο γύρο μεγάλος χαμένος ήταν ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ), που δεν παραιτήθηκε όταν υπέστη βαρύτατη ήττα από δύο ανεξάρτητους υποψήφιους.
Πρώτος τερμάτισε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, που υποστηρίζεται από το ΔΗΚΟ, την ΔΗΠΑ, τν ΕΔΕΚ και άλλους του “πατριωτικου χώρου” και δεύτερος ο Ανδρέας Μαυρογιάννης που υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ.
Εικοσιοκτώ ώρες πρίν από το άνοιγμα της κάλπης, οι μονομάχοι του δεύτερου γύρου των Προεδρικών Εκλογών, Ανδρέας Μαυρογιάννης και Νίκος Χριστοδουλίδης, διασταύρωσαν για τελευταία φορά τα ξίφη τους, στο μεγάλο διακαναλικό debate, με τη συμμετοχή και των πέντε τηλεοπτικών σταθμών (ΡΙΚ, ΑΝΤ1, Αlpha, Omega, Sigma).
Oι δύο διεκδικητές της Προεδρίας, βρέθηκαν απέναντι από τους δημοσιογράφους Έλλη Κοτζιαμάνη, Σωτήρη Παρούτη, Αιμιλία Κενεβέζου, Ανδρέα Κημήτρη και Χρήστο Μιχάλαρο, σε μια σειρά κρίσιμων ερωτημάτων, ενόψει του δεύτερου γύρου.
Σε ερώτηση πώς αναλαμβάνει την ευθύνη που του αναλογεί για την κατάσταση στον ΔΗΣΥ, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε: « αναγνωρίζω ότι στεναχώρησα κάποιους φίλους μας. Ο ΔΗΣΥ όμως δεν είναι 27% των Βουλευτικών Εκλογών είναι ένα μεγαλύτερο κόμμα. Όσοι μιλούν για διάσπαση δεν γνωρίζουν τον ΔΗΣΥ».
Νωρίτερα ο κ. Χριστοδουλίδης κλήθηκε να σχολιάσει την κατάσταση που επικρατεί στο κόμμα λέγοντας ότι «δεν διασπάται o ΔΗΣΥ». Πρόσθεσε ότι «την επομένη των εκλογών ο ΔΗΣΥ θα είναι σαφώς πιο ισχυρός. Συμβαίνουν αυτά σε όλες τις οικογένειες. Είναι απόλυτα σεβαστή η άποψη του κόμματος. Μίλησε για υπεύθυνη αντιπολίτευση».
Χριστοδουλίδης: Γνωρίζω πως πλήγωσα κάποιους φίλους. Η δική μας προσπάθεια φέρνει πίσω κόσμο στον ΔΗΣΥ. Έχει αποδείξει ο ΔΗΣΥ μέσα από τις συνεργασίες με άλλα κόμματα πως είναι ένα υπεύθυνη δύναμη.
Τοποθέτηση για Κυπριακό
Σε ερώτηση ποια είναι η θέση του στο Κυπριακό, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε: «Να ξεκινήσω με τις δηλώσεις Κασουλίδη όταν μου παρέδιδε το ΥΠΕΞ. Η παρούσα κατάσταση δεν μπορεί να αποτελεί λύση στο Κυπριακό, δεν μπορούμε να ζήσουμε με αυτή την κατάσταση. Έχουμε συγκεκριμένο πλάνο. Σημαντικός ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Κληθείς να σχολιάσει την αναφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι δεν πρέπει να αλλάξουμε προσανατολισμό, μετά τη βελτίωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, ο κ. Μαυρογιάννης δήλωσε: «Αλίμονο να αμφισβητούμε τον προσανατολισμό της χώρας μας. Είμαστε 100% Ευρωπαίοι. Είναι δυνατόν να υπονοεί κανείς ότι εγώ θα μπορούσα να αμφισβητήσω την άρση του εμπάργκο όπλων;».ADADADADADADΜαυρογιάννης: Η προσπάθεια μας είναι δημιουργήσουμε συνθήκες. Πρέπει να έχουμε αξιοπιστία. Να ξεκινήσουμε από εκεί που μείναμε. Πρέπει επίσης να κερδίσουμε και πάλι την εμπιστοσύνη των Τουρκοκυπρίων. Η ανάληψη της ευθήνης μου είναι ότι δεν φτάσαμε στο τέλος για επίλυση του Κυπριακού. Δεν φτάσαμε όμως τυχαία στο 2017, κάποιοι άνθρωποι έβαλαν πλάτες.
Χριστοδουλίδης: Η Τουρκία θα αλλάξει θέση μόνο αν υπάρξουν κίνητρα τα κίνητρα. Όλοι πρέπει να αντιληφθούν τα οφέλη της λύσης του Κυπριακού.
Μαυρογιάννης: Δεν μιλάμε για κακή λύση. Πρέπει να βρούμε λύση τώρα δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλο. Αν δεν είναι αυτό αυτό, είναι διχοτόμηση. Πάντα υπάρχουν τα όρια. Εξαρτάται τι ονομάζουμε καλή και κακή λύση. Να ξεκινήσουμε από εκεί που μείναμε και να καλύψουμε το τελευταίο μίλι.
Χριστοδουλίδης: Η παρούσα κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Τέσσερις προϋποθέσεις:
Μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας
Εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου
Όχι εγγυήσεις
Όχι παραμονή τουρκικού στρατού
Είναι εφικτό να πετύχουμε αυτές τις προϋποθέσεις.
Οι επαφές του Μαυρογιάννη με τον Αβέρωφ
Σε ερώτηση τι συζητά καθημερινά με τον κ. Αβέρωφ, ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι «την Κυριακή το βράδυ με πήρε για να μου δώσει συγχαρητήρια και την Δευτέρα το πρωί τον πήρα εγώ για να ζητήσω συνάντηση. Την Τρίτη μιλήσαμε για ένα τεχνικό θέμα. Δεν κάνουμε κάτι ύπουλο. Εκεί και όπου χρειάζεται μιλάμε. Δικαίως διέψευσε ο Αβέρωφ ότι κάνουμε παιχνίδια».
Από την πλευρά του ο κ. Χριστοδουλίδης σχολίασε ότι αν ήταν μια απλή συζήτηση που έκαναν δεν θα δήλωνε ο κ. Μαυρογιάννης συγκινημένος από το ενδιαφέρον του κ. Αβέρωφ. «Το τεχνικό θέμα δεν το αντιλαμβάνομαι», πρόσθεσε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Για τον διορισμό υπουργού Οικονομικών
Ερωτηθείς αν παραδέχεται ότι η συνύπαρξη με το ΑΚΕΛ προκαλεί ανασφάλεια και γι’ αυτό ανακοίνωσε τον Υπουργό Οικονομικών του, ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι προέβη στην εν λόγω ενέργεια για να καθησυχάσει.
«Δεν υπάρχει εξάρτηση από τον οποιοδήποτε. Εμείς έχουμε ανακοινώσει ΥΠΟΙΚ και ομάδα συμβούλων υπό τον Μάριο Κληρίδη», πρόσθεσε.
Σε σχόλιο προς τον κ. Χριστοδουλίδη ότι οι πολίτες ανησυχούν για τους χειρισμούς του στο Κυπριακό και κληθείς να πει ποιον θα διορίσει ως ΥΠΕΞ, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε:
«Δεν νιώθω ότι υπάρχουν ανησυχίες. Είναι θεμιτό κάποιοι να επιλέγουν να ανακοινώσουν κάποια ονόματα, άποψη μου είναι ότι αν θα κάνεις κάτι τέτοιο θα πρέπει να ανακοινώσεις ολόκληρο το Υπουργικό».
Ερώτηση: Λέτε ότι είναι όλα κοστολογημένα, όσα λέτε για την οικονομία. Ρωτήθηκαν για παροχολογία
Απάντηση Μαυρογιάννη: Δεν έχουμε κάνει καμία παροχολογία. Αν εννοείται ότι οι πολιτικές είναι παροχολογία, είναι λαϊκίστικη προσέγγιση. Επανελημμένα τα έχουμε πει αυτά τα πράγματα και σε καμία περίπτωση δεν ισχύει ότι κάνουμε παροχολογία. Προσπαθούμε να είμαστε έντιμοι, ειλικρινείς. Δεν είμαι εδώ για να τάξω και για θα.
Απάνηση Χριστοδουλίδη: Πρώτη φορά στην ιστορία των Προεδρικών, έγιναν τόσες πολλές τηλεμαχίες. Συγκεκριμένα θα αναφέρω παραδείγματα γιατί όλες οι προτάσεις μας είναι φορολογημένες. Αύξηση του αφορολόγητου από 19 χιλιάδες σε 24 χιλιάδες. Δημοσιονομικό κόστος 200 εκ. Στοχευμένη μείωση σε ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα. Ενίσχυση συνταξιούχων με 5%, 200 εκ. Επιδότηση φωτοβολταϊκών κοκ. Πού βρίσκουμε τα λεφτά; Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η συνέντευξη στην «Καθημερινή» και οι διαφορές με τον Πρόεδρο
Σε ερώτηση αν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είναι παράδειγμα προς μίμηση ή αποφυγή ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι ο κ. Αναστασιάδης τον έχει τιμήσει.
«Χαίρομαι που χαιρετίζει το γεγονός ότι ανταποκρίθηκα στα καθήκοντα που μου έχει αναθέσει. Θα χτίσουμε στα θετικά που έγιναν κατά την κυβέρνηση Αναστασιάδη. Να σας θυμίσω σε τι κατάσταση ανέλαβε τη χώρα το 2013, πώς διαχειρίστηκε την πανδημία, την εσωτερική διακυβέρνηση. Έγιναν σοβαρότατα λάθη τα οποία πρέπει να διορθωθούν».
Ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι «το να λέμε ότι έγιναν σοβαρότητα λάθη σαν να λέμε πως ήρθαν από τον πλανήτη Άρη είναι σαν μια προσπάθεια συγκάλυψης. Η δική μου εμπλοκή πηγαίνει πολύ πίσω. Είχα εργαστεί με τον κ. Βασιλείου, τον κ. Παπαδόπουλο και τον κ. Χριστόφια. Εγώ κρατώ από τους Προέδρους της Δημοκρατίας τα καλά τους».
Στη συνέχεια ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι δεν άκουσε τίποτα εκ μέρους του κ. Μαυρογιάννη για τον κ. Αναστασιάδη και αναφέρθηκε στο Κυπριακό. Ο κ. Μαυρογιάννης σχολίασε ότι είναι πανευτυχής με τις προτάσεις που κατατέθηκαν από την κυπριακή πλευρά στο Κραν Μοντανά.
Απαντώντας, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι ο κ. Μαυρογιάννης έκανε λόγο σε συνέντευξη του στην «Κ» για μικροδιαφορές, με τον κ. Μαυρογιάννη να απαντά ότι δεν επιτρέπει σε κανένα να τον λέει ανακόλουθο και ότι σε όλη του ζωή πορεύτηκε με ήθος και ειλικρίνεια.
Αντιπαράθεση για την «αντιγραφή»
Ανέβηκαν οι τόνοι όταν η συζήτηση έφτασε στην κατηγορία του Ανδρέα Μαυρογιάννη ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης αντέγραψε την πρόταση του για το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο.
Ο κ. Χριστοδουλίδης απευθυνόμενος στον κ. Μαυρογιάννη είπε ότι «μια πρόταση που υιοθετούμε και εμείς έπρεπε να τη χαιρετίσετε και όχι να την απαξιώνετε. Λυπάμαι».
Ο κ. Μαυρογιάννης απάντησε: «Εγώ λυπάμαι περισσότερο γιατί οι δικές σας αναφορές ήταν πιο απαξιωτικές. Εμείς μιλάμε στο φως κι εσείς υπόγεια. Όλοι σχολιάζουν πως ο κ. Χριστοδουλίδης λέει τα πάντα και τίποτα. Ο κ. Νίκος Χριστοδουλίδης είναι όντως ένα κοινωνικό φαινόμενο που πρέπει να τύχει διερεύνησης».
Υπέρ του διορισμού ποινικών ανακριτών για τα «χρυσά» διαβατήρια
Υπέρ του διορισμού ποινικών ανακριτών για «χρυσά» διαβατήρια τάχθηκαν οι δύο υποψήφιοι. Ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι δεν έχει κανένα απολύτως ενδοιασμό με κάτι τέτοιο και ότι αυτά τα θέματα θα πρέπει να διευκρινιστούν.
Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης είπε ότι χαίρεται με τις αναφορές του κ. Χριστοδουλίδη και ότι από πλευράς του θα υπάρξει μηδενική ανοχή, λογοδοσία και απόδοση ευθυνών. «Θα διορίσουμε και ποινικούς ανακριτές και θα αναμένουμε από τους θεσμούς να αναλάβουν τις ευθύνες τους», είπε.
Οι θέσεις για κυρώσεις σε Ρωσία
Σε σχέση με τις κυρώσεις στη Ρωσία, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι η συνέχισή τους είναι η μόνη προσέγγιση. «Η εισβολή είναι εισβολή. Είμαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Ενισχύσαμε τις σχέσεις μας και με άλλα μόνιμα μέλη του συμβουλίου ασφαλείας ώστε να μην είμαστε εξαρτώμενοι από τη Ρωσία. Στο ψήφισμα για την Αμμόχωστο οι ΗΠΑ είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο», πρόσθεσε.
Ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι η συμμετοχή της Κύπρου στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι πρέπει να είναι πλήρης και να μην παρεκκλίνει από τις αποφάσεις της ΕΕ, τονίζοντας ότι δεν πρέπει να έχουμε επιλεκτική επίκληση του διεθνούς δικαίου.
Χριστοδουλίδης: Συνέχιση των κυρώσεων η εισβολή είναι εισβολή. Θα συνεχίσουμε να έχουμε την ίδια προσέγγιση όσον αφορά τις Κυρώσεις. Είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας η Ρωσία, φροντίσαμε να μην είμαστε εξαρτώμενοι από τη Ρωσία.Στο ψήφισμα για την Αμμόχωστο οι ΗΠΑ είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο.
Μαυρογιάννης: Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να παρεκκλίνουμε από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωση. Δεν μπορούμε να έχουμε επιλεκτική επίκληση του Ευρωπαϊκού δικαίου. Στην Ουκρανία γίνεται εισβολή, είμαστε και εμείς θύμα εισβολής και κατοχής.
Θα διόριζε ο ένας τον άλλον στο ΥΠΕΞ;
Σε ερώτηση αν θα διόριζε ο ένας τον άλλον στο Υπουργό Εξωτερικών, ο κ. Χριστοδουλίδης απάντησε αρνητικά, εξηγώντας ότι υπάρχουν διαφορές με τον κ. Μαυρογιάννη. Διευκρίνισε ωστόσο ότι δεν έχει κάνει τέτοιου είδους σκέψεις και δεν προσεγγίζει αρνητικά τον κ. Μαυρογιάννη. Ο κ. Μαυρογιάννης απάντησε επίσης αρνητικά λέγοντας ότι δεν είναι της δικής του προσέγγισης.
Σε ερώτηση αν τον τρομάζει η εκλογή του κ. Μαυρογιάννη, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι θα σεβαστεί την εκλογή του κυπριακού λαού τον οποίο εμπιστεύεται. Από την πλευρά του, ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι ο κ. Χριστοδουλίδης δεν είναι η σωστή επιλογή, ωστόσο αυτή εναπόκειται στον κυπριακό λαό. «Το αποτέλεσμα θα τύχει σεβασμού», σημείωσε.
Ποιος ο προσανατολισμός σε σχέση με τους Τουρκοκύπριους
Σε σχέση με τον προσανατολισμό τους προς τους Τουρκοκύπριους, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι «σίγουρα μετά τις επαφές μου στις Βρυξέλλες θα ζητήσω να συναντηθώ με τον Ερσίν Τατάρ για να τον ενημερώσω για την προσέγγισή μας. Σε όλα αυτά τα αρνητικά που ακούμε από τον κ. Τατάρ δεν μπορούμε παρά να σχολιάσουμε θετικά το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών. Η ΕΕ μπορεί να δώσει κίνητρα στους τ/κ συμπατριώτες μας».
Ο κ. Μαυρογιάννης αναφέρθηκε στην ανάγκη μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες να κάνουμε τους τ/κ να μας εμπιστευτούν. «Δεν νομίζω ότι είναι τόσο δύσκολο, από τη στιγμή όμως που ζούμε σε μια περίοδο που δεν υπάρχει προοπτική, οι τ/κ επιλέγουν την επιλογή β’, την Τουρκία. Οι τ/κ έχουν θέση στην ΚΔ».
Χριστοδουλίδης: Σίγουρα θα ζητήσω συνάντηση με τον Ερσίν Τατάρ για να τον ενημερώσω για τις προθέσεις μου, πρώτα όμως θα πραγματοποιήσω επαφές με τις Βρυξέλλες. Θα πρέπει επίσης να δούμε θετικά και τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών στα κατεχόμενα. Πρέπει να υπάρξει διάλογος. Η τ/κ κοινότητα είναι μέρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να δώσει κίνητρα στους Τ/ κ συμπατριώτες μας.
Μαυρογιάννης: Θα προσεγγίσουμε την τ/κ κοινότητα, μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες που θα κάνουν τους Τ/κ να μας εμπιστευθούν ξανά. Δεν πιστεύω πως είναι δύσκολο αλλά όταν δεν υπάρχει προοπτική βλέπουν προς την Τουρκία. Να μας οι Τ/κ πιστέψουν πως ο στόχος μας είναι το κοινό καλό. Ως πολίτες της Δημοκρατίας οι Τ/κ συμπατριωτες μας έχουν τη θέση τους στο Κυπριακό.
Τα τελευταία μηνύματα
«Όλοι οι συμπολίτες μας έχουν βγάλει τα συμπεράσματά τους και εμπιστευόμαστε τη σοφία τους. Έχουμε μεγάλη αισιοδοξία, όσοι θέλουν επικοινωνιακή διαχείριση των προβλημάτων και ωραίες εικόνες δεν είναι αυτοί που θα μας ψηφίσουν. Όσοι θέλουν εξυγίανση, ελπίδα για την Κύπρο αναμένουμε ότι θα μας στηρίξουν για να πάρουμε την Κύπρο ψηλότερα», ανέφερε ο κ. Μαυρογιάννης στο καταληκτικό του μήνυμα.
Με τη σειρά του ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι «συνειδητά κατά τη διάρκεια αυτής της προεκλογικής εκστρατείας επέλεξα να μείνω μακριά από αξιώτικές αναφορές και αποφάσισα να επικεντρωθώ σε προτάσεις που είναι υλοποιήσιμες. Τα διλήμματα είναι ξεκάθαρα, κυβέρνηση ευρείας αποδοχής ή μονοκομματική κυβέρνηση. Είναι ξεκάθαρο τι επιβάλλει το μέλλον της πατρίδας και έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στην κρίση του κυπριακού λαού».
Μαυρογιάννης: Όσοι συμπολίτες μας θέλουν επιτέλους να αλλάξουν τα πράγματα, όσοι θέλουν ευημερία για όλους, ποιοτική υγεία, προοπτική για το Κυπριακό, εξυγίανση, αναμένουμε πως αυτοί θα μας στηρίξουν. Το όραμα μας είναι ανεβάσουμε ψηλότερα το χρυσοπράσινο φύλλο.
Χριστοδουλίδης: Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας και σεβόμενος όλους, επέλεξα να μείνω μακριά από απαξιωτικές αναφορές και έμεινα επικεντρωμένος σε προτάσεις οι οποίες είναι υλοποιήσιμες. Είμαστε πανέτοιμοι από την πρώτη μέρα διακυβέρνησης να εφαρμόσουμε το πρόγραμμα μας. Ευρωπαϊκός προσανατολισμός ή ευρωσκεπτικισμός; Διεκδίκηση λύσης του Κυπριακού ή υποχώρηση και αποδοχή τετελεσμένων; Έχω πλήρη εμπιστοσύνη στον Κυπριακό λαό. Σας καλώ μαζικά στις κάλπες.
Η απάντηση Χριστοδουλίδη για Σαρφό και Τορναρίτη
Κληθείς να σχολιάσει την αναφορά Τορναρίτη για την υπόθεση Σαρφό, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε «με απόλυτη σαφήνεια δεν δίνει άδεια το ΥΠΕΞ για είσοδο στη χώρα χωρίς την έγκριση του ΥΠΕΣ. Σας καλώ να ζητήσετε από το ΥΠΕΣ έρευνα. Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Δεν έχω παρέμβει».
Από την πλευρά του ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι δεν έχει τίποτα να σχολιάσει καθώς δεν γνωρίζει καλά το συγκεκριμένο ζήτημα. «Δεν ξέρω τι εννοεί ο κ. Τορναρίτης», σημείωσε.
Θα επαναδιεκδικήσουν την προεδρία αν εκλεγούν;
Σε ερώτηση αν θα επαναδιεκδικήσουν δεύτερη Προεδρία σε περίπτωση που εκλεγούν, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε: «δεν είναι κάτι που με έχει προβληματίσει, δεν έχω σκεφτεί κάτι τέτοιο. Αν με προβλημάτιζε δεν θα ήταν προς την ορθή κατεύθυνση. Από την πλευρά του ο κ. Μαυρογιάννης τόνισε: «η απάντησή μου είναι όπως του Μεταξά την 28η Οκτωβρίου, όχι».
Τι ανέφεραν κατά την άφιξή τους στο debate
«Τα μηνύματα που λαμβάνουμε είναι πάρα πολύ θετικά, είμαστε αισιόδοξοι και πανέτοιμοι να αναλάβουμε τη διακυβέρνηση της χώρας», δήλωσε κατά την άφιξή του ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
«Είναι το τέλος μιας μακράς προεκλογικής εκστρατείας. Νιώθουμε ανακούφιση και είμαστε αισιόδοξοι», δήλωσε κατά την άφιξή του ο Ανδρέας Μαυρογιάννης.