Σε στεριές και νησιά, πολύβουα κέντρα και ξεχασμένα χωριά ο λαός μας τιμά με τον δικό του τρόπο την Παναγία, τηρώντας ήθη και έθιμα αιώνων με γλέντια τα οποία αν και έχουν απομακρυνθεί από την παράδοση είναι συνυφασμένα με το «Πάσχα του Καλοκαιριού».
Μεγάλες εκκλησίες και ξωκλήσια σε κάθε γωνιά της Ελλάδας στολίζονται, οι θαυματουργές εικόνες γεμίζουν λουλούδια και οι πιστοί σπεύδουν να προσκυνήσουν τη χάρη της Παναγίας.
Κάθε λογής εκδηλώσεις και πανηγύρια διοργανώνονται από τις τοπικές κοινωνίες και τους πολιτιστικούς συλλόγους κάθε περιοχής και ο θρησκευτικός χαρακτήρας συνδέεται άρρηκτα με τη διασκέδαση, με τη συμμετοχή όλων.
Τα πανηγύρια του Αιγαίου
Εκτός από την Παναγία της Τήνου, που η εικόνα της βρέθηκε το 1823 και το μεγαλόπρεπο μοναστήρι της προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, υπάρχουν και πολλές ακόμα εκκλησίες στα νησιά .
-Στην Τήνο, το νησί της Μεγαλόχαρης, από τις αρχές Αυγούστου οι προσκυνητές επισκέπτονται τον ναό της για να παρακολουθήσουν τις παρακλήσεις που γίνονται κάθε μέρα μέχρι και τις 13 Αυγούστου, οπότε πραγματοποιείται η τελευταία μεγάλη παράκληση.
Την παραμονή της γιορτής το νησί στολίζεται, το βράδυ τελούνται Μεγάλος Αρχιερατικός Εσπερινός και στη συνέχεια Παράκληση και Θεία Λειτουργία, και μεταδίδεται τηλεοπτικά η Θεία Μετάληψη. Το πρωί του Δεκαπενταύγουστου γίνεται Αρχιερατική Λειτουργία, ενώ κατά τη διάρκειά της ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης, ο αρχηγός του Ναυτικού και οι άλλοι επίσημοι επιβαίνουν σε τορπιλάκατο του Πολεμικού Ναυτικού και ρίχνουν στεφάνια στον υγρό τάφο της «Ελλης», που τορπιλίστηκε έξω από το λιμάνι της Τήνου στις 15 Αυγούστου 1940. Μετά το πέρας της λειτουργίας ακολουθεί λιτάνευση.
-Στην Πάρο, Δεκαπενταύγουστος σημαίνει Παναγία Εκατονταπυλιανή. Τη Θεία Λειτουργία
ακολουθούν η μεγάλη παρέλαση και η περιφορά εικόνας στους δρόμους. Το βράδυ φωταγωγούνται τα σκάφη και γίνεται ρίψη βεγγαλικών, ενώ ακολουθούν εκδηλώσεις με παραδοσιακή μουσική και χορούς. Παναγιά η Καστριανή στη Τζιά δεσπόζει σε έναν απότομο βράχο πάνω από το Αιγαίο, 12,5 χιλιόμετρα βορειανατολικά της Χώρας. Στο παραδοσιακό πανηγύρι που γίνεται προς τιμήν της όλο το νησί γιορτάζει με ζωντανή νησιώτικη μουσική, ενώ οι νοικοκυρές σερβίρουν το παραδοσιακό πατατάτο, με τη συνοδεία άφθονου κρασιού.
-Στην Αμοργό, κοντά στο χωριό Λαγκάδα, βρίσκεται η ιστορική εκκλησία της Παναγίας της Πανοχωριανής. Για τους πιστούς που φτάνουν ως εκεί υπάρχει …το κοκκινιστό με πατάτες (πατατάτο) και σούπα από ντόπια κρέατα (ξιδάτο), μεγειρεμένα από τις νοικοκυρές του νησιού με κρέας που προσφέρουν κάθε χρόνο οι βοσκοί της περιοχής. Μετά τη λειτουργία το γλέντι μεταφέρεται στα γύρω χωριά, τη Λαγκάδα, τα Θολάρια και τον Ποταμό.
-Ξεχωριστοί μεζέδες συνοδεύουν και το γλέντι στην Παναγιά της Κάσου, που βρίσκεται στο ομώνυμο χωριό και κάθε Δεκαπενταύγουστο γίνεται μεγάλο πανηγύρι.
-Στην Αγιάσο της Λέσβου διοργανώνεται ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια για την Παναγία. Σε ένα από τα πιο γραφικά και συνάμα απομονωμένα νησιά του Αιγαίου, τη Νίσυρο, τα έθιμα, όπως το Νιάμερο της Παναγίας τηρούνται εδώ και πάνω από 100 χρόνια.
-Η Παναγιά η Σπηλιανή γιορτάζεται για εννέα μέρες, με τις Εννιαμερίτισσες γυναίκες μένουν στο μοναστήρι όλο αυτό το διάστημα. Την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου φτιάχνουν τα κόλλυβα της Παναγίας και αμέσως μετά τη λειτoυργία οι ιερείς μεταφέρουν την εικόνα στο χωριό.
-Στην εκκλησία της Κοιμήσεως, στη Φολέγανδρο, ντόπιοι και επισκέπτες κάθονται γύρω από το κοινό τραπέζι για να τιμήσουν την Παναγία στο ναό έμβλημα του νησιού.
Στην Πελοπόννησο
Το μεγαλύτερο και λαμπρότερο πανηγύρι για τον εορτασμό της Παναγίας στην Πελοπόννησο, είναι αναμφισβήτητα αυτό της Τεγέας, στην Αρκαδία.
Το δικό του, ιδιαίτερο χρώμα έχει το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου στα χωριά της Μακεδονίας
-Στη Σαμαρίνα, σε υψόμετρο 1.650 μέτρων, γίνεται μεγάλο πανηγύρι με την ενεργή συμμετοχή των νέων της περιοχής, οι οποίοι χορεύουν τον παραδοσιακό χορό τσιάτσιο στο προαύλιο της εκκλησίας της Μεγάλης Παναγιάς, υπό τους ήχους του κλαρίνου.
-Στα Σιάτιστα αναβιώνει κάθε χρόνο το έθιμο των καβαλάρηδων, σύμφωνα με το οποίο μεγάλες παρέες με στολισμένα άλογα κατευθύνονται στο μοναστήρι του Μικροκάστρου, προσκυνούν την εικόνα και επιστρέφουν στο χωριό για γλέντι και χορό ως το πρωί.
Ιερά μονή Παναγίας Σουμελά: Στις πλαγιές του Βερµίου όρους, στην Ηµαθία, κοντά στο χωριό Καστανιά, χιλιάδες πιστοί συρρέουν κάθε χρόνο στο ιερό προσκύνηµα της Παναγίας Σουµελά για να προσκυνήσουν τη θαυµατουργή εικόνα, όπως και τις ηµέρες της πανηγύρεως. Πρόκειται για µια προσπάθεια αναβίωσης της περίφηµης οµώνυµης µονής,στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου. Η εκκλησία χτίστηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, στη µνήµη της ιστορικής οµώνυµης µονής. Εκεί φυλάσσεται η θαυµατουργή εικόνα της Παναγίας, που είναι φιλοτεχνηµένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά.
Ήπειρος
Στο χωριό Καλαρρύτες, γιορτάζουν την Παναγία στις 15 Αυγούστου με μεγάλη λαμπρότητα. Μετά το τέλος της λειτουργίας ακολουθεί αρτοκλασία με σιτάρι, η λεγόμενη “απλάδα” και στη συνέχεια οι πιστοί χορεύουν τον παραδοσιακό χορό, χωρισμένοι σε ζώνες, που η πρώτη περιλαμβάνει μόνο άνδρες και οι επόμενες τρεις γυναίκες. Χορεύουν ως επί το πλείστον ηπειρώτικο τσάμικο. Το απόγευμα, την ώρα του χορού, γίνεται η περιφορά της εικόνας της Παναγίας.
Ιόνιο
Στην Κεφαλονιά, δυτικά της ηπειρωτικής Ελλάδας, στο σύµπλεγµα των Ιονίων Νήσων, και συγκεκριµένα κοντά στο χωριό Μαρκόπουλο, τα φιδάκια της Παναγιάς προσελκύουν κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές. Κάθε 15 Αυγούστου ακίνδυνα φιδάκια µε σταυροειδές σχήµα στο κεφάλι εµφανίζονται στον τρούλο της Παναγιάς της Λαγκουβάρδας. Σύµφωνα µε τον µύθο, πρόκειται για τις καλόγριες ενός παλιού µοναστηριού που υπήρχε στην περιοχή, οι οποίες, προκειµένου να µην πέσουν στα χέρια των πειρατών, παρακάλεσαν την Παναγιά να τις µεταµορφώσει σε φίδια. Επίσης, στην Παναγιά τη Γραβαλιώτισσα, στο χωριό Πάστρα, οι κρίνοι που τοποθετούνται στην εικόνα της ανθίζουν δύο φορές τον χρόνο. Χάρη σε αυτά τα «θαύµατα» τα δύο χωριά συγκεντρώνουν πλήθος κόσµου στα πανηγύρια τους.