Η απαίτηση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, να προχωρήσει σε εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την προϋπόθεση ότι θα αγοράσει ενεργειακά προϊόντα αξίας 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ είναι περίπλοκη και γεμάτη περιορισμούς.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε μια προσφορά στην Ευρώπη αυτήν την εβδομάδα. «Αγοράστε την ενέργειά μας, πολλή από την ενέργειά μας, και μπορούμε να σταματήσουμε τον εμπορικό πόλεμο».
Στην πραγματικότητα η ικανοποίηση του όρου που θέτει ο Τραμπ συναντά δυσκολίες καθώς θα απαιτούσε μια συνολική αναδιάρθρωση του τρόπου με τον οποίο η Ευρώπη αγοράζει ενέργεια.
Επιπλέον, θα συνδέσει την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής με έναν εταίρο που θεωρείται όλο και πιο αναξιόπιστος.
Μετά την προσφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μειώσει τους δασμούς στο μηδέν για τα βιομηχανικά προϊόντα με τις ΗΠΑ, ο Τραμπ απάντησε ότι αυτό δεν είναι αρκετό. Η ΕΕ, είπε, θα πρέπει να κλείσει το εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ αγοράζοντας ενεργειακά προϊόντα αξίας 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το ποσό αυτό, σχεδόν ίσο με την αξία όλου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που εισήγαγε η ΕΕ πέρυσι, θα καθιστούσε τις ΗΠΑ τον κυρίαρχο προμηθευτή ενέργειας της ηπείρου.
«Θα πρέπει να αγοράσουν την ενέργειά τους από εμάς, γιατί τη χρειάζονται», είπε ο Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε αναστολή 90 ημερών της εφαρμογής των δασμών που έχει επιβάλει, στο διάστημα της οποίας ΕΕ και ΗΠΑ θα πρέπει να καταλήξουν σε εμπορική συμφωνία. Το μπλοκ αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής και η ΕΕ έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο στο πλαίσιο μιας συμφωνίας να αυξήσει τις αγορές ενέργειας από τις ΗΠΑ.
Παρόμοιοι όροι ήταν μέρος μιας συμφωνίας που υπέγραψε η ΕΕ το 2018 κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ με την κατάσταση, ωστόσο, να είναι διαφορετική επτά χρόνια μετά. Η ΕΕ έχει ήδη αυξήσει σημαντικά τις αγορές αμερικανικής ενέργειας και δεν προτίθεται να αγοράσει περισσότερη. Αυτό όμως ενδέχεται να οδηγήσει τον Τραμπ να απαιτήσει άλλες παραχωρήσεις από την πλευρά της ΕΕ, όπως την αγορά γεωργικών προϊόντων και τη μείωση των μη δασμολογικών εμποδίων. Σε αυτή την τελευταία παραχώρηση συμπεριλαμβάνονται οι φόροι στους αμερικανικούς τεχνολογικούς γίγαντες και οι κανονισμοί ασφαλείας που αποκλείουν τα αμερικανικά τρόφιμα για να ικανοποιηθεί ο Τραμπ.
«Η δυνατότητα της ΕΕ να αγοράσει περισσότερη αμερικανική ενέργεια για να επιτύχει δασμολογική ελάφρυνση είναι ένας μύθος που πρέπει να καταρριφθεί», δήλωσε ο Simone Tagliapietra , ανώτερος συνεργάτης στο Bruegel, ένα think tank με έδρα τις Βρυξέλλες. «Είναι μια φαντασίωση».
1. Η ποσότητα που ζητά είναι υπερβολική
Η ΕΕ εισήγαγε περίπου 420 δισεκατομμύρια δολάρια πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα από διάφορες χώρες πέρυσι, συμπεριλαμβανομένου ενός σημαντικού ποσού από τις ΗΠΑ.
Δεν ήταν σαφές από πού προήλθε ο αριθμός των 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθώς το εμπορικό πλεόνασμα αγαθών της ΕΕ με τις ΗΠΑ πέρυσι ήταν 237 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ εάν συμπεριληφθούν και οι υπηρεσίες ήταν 161 δισεκατομμύρια δολάρια.
2. Ενεργειακή ασφάλεια μέσω διαφορετικών προμηθευτών
Η Ευρώπη είναι επιφυλακτική στο να συνδέσει την ενεργειακή της ασφάλεια με μία μόνο πηγή αφού η Ρωσία έκλεισε τους αγωγούς φυσικού αερίου στην περιοχή ενόψει της πλήρους κλίμακας εισβολής της στην Ουκρανία. Οι εισαγωγές ενέργειας της ΕΕ προέρχονται τώρα από διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, καμία από τις οποίες δεν αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 20% των συνολικών εισαγωγών πετρελαίου ή φυσικού αερίου.
«Το σημαντικό για εμάς είναι να συνεχίσουμε να διατηρούμε την ποικιλία των ενεργειακών μας προμηθευτών», είπε η Άννα-Κάισα Ιτκόνεν, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ. «Θέλουμε να αποφύγουμε την υπερβολική εξάρτηση από οποιονδήποτε μεμονωμένο προμηθευτή, έχουμε μάθει το μάθημά μας πολύ καλά.»
3. Συμβάσεις με άλλους προμηθευτές
Για το φυσικό αέριο, η ΕΕ εξαρτάται περισσότερο από τους παραγωγούς στην περιοχή της παρά από τις ΗΠΑ, οι οποίες πρέπει να υγροποιούν το αέριο για να το στείλουν μέσω του ωκεανού σε ειδικά δεξαμενόπλοια. Ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου του μπλοκ είναι η Νορβηγία, ένα σταθερό μέλος του ΝΑΤΟ με ένα δίκτυο αγωγών που καταλήγουν στην ηπειρωτική Ευρώπη. Εισάγει επίσης από την Αλγερία, έναν τεράστιο παραγωγό φυσικού αερίου με τρεις αγωγούς που συνδέονται με την ήπειρο και έναν σημαντικό στόλο LNG δεξαμενόπλοιων.
Παρόλα αυτά, υπάρχει χώρος για περιορισμένες αγορές. Η Ευρώπη θα μπορούσε να αντικαταστήσει το υγροποιημένο φυσικό αέριο που εξακολουθεί να εισάγει από τη Ρωσία, είπε η Ιτκόνεν. Ωστόσο, αυτό αντιστοιχούσε πέρυσι μόνο σε 7,2 δισεκατομμύρια δολάρια ή το 16% των συνολικών εισαγωγών LNG της ΕΕ κατά όγκο.
4. Η Ευρώπη έχει ήδη αυξήσει τις αγορές από τις ΗΠΑ
Η ΕΕ αγοράζει ήδη πολύ περισσότερη αμερικανική ενέργεια από ό,τι πριν από την πλήρη κλίμακα εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το 2024, οι ΗΠΑ προμήθευσαν περίπου το 16% των εισαγωγών πετρελαίου στην ΕΕ και το 45% του LNG της, καθιστώντας την τον μεγαλύτερο προμηθευτή αυτών των εισαγωγών, σύμφωνα με επίσημες στατιστικές της ΕΕ.
Στο βραχυπρόθεσμο διάστημα, η Ευρώπη χρειάζεται μια ακόμη μεγαλύτερη ένεση ενέργειας. Ένας κρύος χειμώνας άφησε τις αποθήκες φυσικού αερίου της κάτω από τα κανονικά επίπεδα. Οι κανόνες της ΕΕ απαιτούν από τις χώρες να γεμίσουν τις αποθήκες από το 35% που έχουν τώρα στο 90% μέχρι την 1η Δεκεμβρίου.
5. Περιορισμένες δυνατότητες παραγωγής LNG από τις ΗΠΑ
Υπάρχουν περιορισμοί για τη γρήγορη μεταφορά περισσότερης ενέργειας των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Οι τερματικοί σταθμοί LNG στις ΗΠΑ, όπου το φυσικό αέριο υπερψύχεται και φορτώνεται σε πλοία, λειτουργούν τώρα σε πλήρη χωρητικότητα. Και ενώ αναμένεται να προστεθεί περισσότερη χωρητικότητα του χρόνου, οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι διστακτικές να υπογράψουν μακροπρόθεσμες συμβάσεις με προμηθευτές από τις ΗΠΑ, δεδομένου του στόχου της ΕΕ για σημαντική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου για να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
6. Αντίθεση στην αύξηση των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων
Η Ευρώπη δεν είναι μια αναπτυσσόμενη αγορά για ορυκτά καύσιμα. Οι εισαγωγές πετρελαίου και αερίου έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια, εν μέρει λόγω της ανάπτυξης ηλιακής και αιολικής ενέργειας, αλλά και λόγω της στασιμότητας της οικονομικής ανάπτυξης και του κλεισίματος ορισμένων εργοστασίων που κατανάλωναν πολύ ενέργεια όταν οι τιμές εκτοξεύτηκαν το 2022.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποίησε 20% λιγότερο φυσικό αέριο για την παραγωγή ενέργειας πέρυσι σε σχέση με το 2019, σύμφωνα με έκθεση του περιβαλλοντικού think tank Ember. Η ηλιακή και αιολική ενέργεια αντιπροσώπευαν το 28% της συνολικής παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ πέρυσι, σε σύγκριση με το 26% από αέριο και άνθρακα συνολικά.
7. Η ΕΕ δεν μπορεί να αναγκάσει τις εταιρείες να αγοράσουν ενέργεια από τις ΗΠΑ
Ένα ακόμη εμπόδιο είναι ότι η ΕΕ δεν μπορεί να επιβάλλει γρήγορη αλλαγή στις εισαγωγές. Οι αγορές ενέργειας στην ΕΕ γίνονται κυρίως από ιδιωτικές εταιρείες με βάση τη ζήτηση των καταναλωτών και τις τιμές της αγοράς. Πολλές από αυτές έχουν μακροχρόνιες συμφωνίες με προμηθευτές από τη Νορβηγία, το Κατάρ, την Αλγερία, τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες. Η παραβίαση αυτών των συμφωνιών θα επέφερε σημαντικές κυρώσεις και αγωγές.
"Οι εταιρείες είναι ελεύθερες να αποφασίζουν από πού θα αγοράζουν πετρέλαιο και αέριο, και η ΕΕ δεν μπορεί να επιβάλει καμία κοινή αγορά εδώ," δήλωσε ο Tagliapietra.
Πηγή: skai.gr