Η κυβερνητική συμφωνία την οποία πρόσφατα παρουσίασαν στο Βερολίνο η Χριστιανική Ένωση και οι Σοσιαλδημοκράτες υπό τον επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών Φρίντριχ Μερτς, μεταξύ άλλων συμπεριλαμβάνει μια μικρή αλλά με ιδιαίτερη σημασία μνεία για την Ελλάδα.
Η συγκεκριμένη μνεία αφορά τη συνέχιση της χρηματοδότησης προγραμμάτων ιστορικής μνήμης για την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και της κατοχής μέσω του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον.
Συγκεκριμένα η συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης σημειώνει: «Πρόθεσή μας είναι να ενισχύσουμε το Ταμείο για το Μέλλον με τις εξής χώρες: Τσεχία, Ελλάδα και Ιταλία όπως και το Ίδρυμα Γερμανοπολωνικής Συνεργασίας. Δεσμευόμαστε επίσης για την άμεση δημιουργία ενός τόπου μνήμης για τα θύματα της γερμανικής βίας και της κατοχής στην Πολωνία στο σημείο της παλιάς Όπερας Κρολ καθώς επίσης και για τη δημιουργία ενός Γερμανοπολωνικού Σπιτιού ως χώρου μνήμης και συνάντησης στην καρδιά του Βερολίνου. Προκειμένου να προωθήσουμε τη γνώση πέρα από τα εθνικά σύνορα και την ευρωπαϊκή φιλία, θα επεκτείνουμε και θα ενισχύσουμε σημαντικά τα ευρωπαϊκά και διμερή ιδρύματα νεολαίας καθώς και τα εξειδικευμένα κέντρα για ευρωπαϊκές και διεθνείς ανταλλαγές νέων και επαγγελματιών».
Τι είναι το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον
Το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον, που μετρά δέκα και κάτι χρόνια ζωής, διαθέτει γερμανικούς πόρους για την επιστημονική και καλλιτεχνική συνεργασία μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας, δίνοντας βάρος σε δράσεις, έργα και μελέτες που αφορούν κυρίως τη ναζιστική κατοχή και τις πολλαπλές αποτυπώσεις της στην Ελλάδα. Τα έργα αυτά δεν είναι αμιγώς γερμανικά, αλλά κοινές ελληνογερμανικές πρωτοβουλίες, αναφέρει η ιστοσελίδα της γερμανικής πρεσβείας στην Ελλάδα. Η σειρά δράσεων, έργων, συναντήσεων που έχουν ήδη χρηματοδοτηθεί κινούνται με άξονες «τη διαμόρφωση μιας ελληνογερμανικής ιστορικής μνήμης, τη συμφιλίωση με μαρτυρικές πόλεις και χωριά καθώς και τη συμφιλίωση με τις εβραϊκές κοινότητες.»
Μεταξύ άλλων διαβάζουμε στην ίδια ιστοσελίδα: «Με περισσότερους από 30.000 άμαχους θύματα των αντιποίνων των Γερμανών κατακτητών την περίοδο 1941-1944, περίπου 60.000 εκτοπισμένους και δολοφονημένους Έλληνες Εβραίους με συνέπεια τη σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή της εβραϊκής ζωής στην Ελλάδα και με περισσότερους από 100.000 νεκρούς από τον λιμό, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες, οι οποίες υπέφεραν τα μέγιστα από τη γερμανική κατοχή. (...) Δεν μπορούμε, ή μπορούμε μόνο σ΄ ένα μικρό μέρος της, να επανορθώσουμε την αδικία που διαπράχθηκε. Ωστόσο, με συγκεκριμένες δράσεις και χειρονομίες συμφιλίωσης μπορούμε και θέλουμε να υπογραμμίσουμε την απεριόριστη δέσμευσή μας σε τούτη την υποχρέωση. Οι χειρονομίες αυτές θέλουμε να βοηθήσουν, ώστε να φωτιστεί ένα ιστορικό βάρος, που από γερμανικής πλευράς και για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είχε υπάρξει επεξεργασία του, αλλά και για να ενισχυθούν έντιμα, ειλικρινά και μακροπρόθεσμα οι διμερείς σχέσεις.»
Ο ρόλος του Σταϊνμάιερ
Στο περιθώριο της επίσκεψης του Γερμανού προέδρου Φρανκ Βάλτερ-Σταϊνμάιερ το περασμένο φθινόπωρο στην Ελλάδα, στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκε από ελληνικής πλευράς η επανάληψη των ελληνικών αξιώσεων για πολεμικές αποζημιώσεις και για το κατοχικό δάνειο από την τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου αλλά και η επεισοδιακή επίσκεψη στην Κάνδανο, μαρτυρικό χωριό της Κρήτης, είχαν κυκλοφορήσει δημοσιεύματα στον γερμανικό Τύπο για σοβαρές περικοπές κονδυλίων για το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον. Σύμφωνα τότε με το Spiegel, ο Γερμανός Πρέσβης στην Αθήνα, Αντρέας Κιντλ, φέρεται να είχε διαμαρτυρηθεί σχετικά στο γερμανικό υπ. Εξωτερικών.
Mετά από αίτημα της DW στην Κρήτη, ο Γερμανός πρόεδρος είχε δηλώσει τότε τα εξής: «Κατά τη διάρκεια των συζητήσεών μας στην Ελλάδα, είδαμε ξανά πόσο έντονα παραμένουν μέχρι σήμερα τα τραύματα του παρελθόντος. Αυτό καθιστά ακόμα πιο σημαντικό για εμάς να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με σοβαρότητα και με εμπιστοσύνη πάνω σε νέα και βιώσιμα σημεία που μας ενώνουν. Οι σχεδιαζόμενες περικοπές στο Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον στέλνουν το λάθος μήνυμα. Το Ταμείο εργάζεται για μια κοινή κουλτούρα μνήμης από το 2014 και, ως εκ τούτου, αποτελεί επίσης σημαντική βάση για το κοινό μας μέλλον ως χωρών-εταίρων που συνεργάζονται στενά.»
Όπως φαίνεται, πλέον στην κυβερνητική συμφωνία η ρητή μνεία στο Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον δεν είναι τυχαία, μετά τις αντιδράσεις που προέκυψαν για τα σχέδια περικοπών. Μένει να φανεί ποιο θα είναι τελικά το ύψος των προβλεπόμενων κονδυλίων από τη νέα κυβέρνηση. Σημειωτέον ότι τόσο το Ταμείο για την Ελλάδα όσο και για την Ιταλία χρηματοδοτούνταν μέχρι και το 2024 με κονδύλια που άγγιζαν το ένα εκατομμύριο ευρώ. Συγκεκριμένα στην περίπτωση της Ελλάδας, με 900.000 ευρώ, ενώ η τρικομματική κυβέρνηση Σολτς, πριν διαλυθεί, είχε προβλέψει στο δικό της προσχέδιο προϋπολογισμού μαζικές περικοπές 2/3.
Πηγή: Deutsche Welle