Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε είπε την Πέμπτη στον Ούγγρο ομόλογό του, τον Βίκτορ Όρμπαν, να σεβαστεί τα δικαιώματα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ ή να αποχωρήσει η χώρα του από την ΕΕ, καθώς οι ηγέτες των χωρών μελών ήρθαν σε αντιπαράθεση με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, με αφορμή τον νόμο που απαγορεύει στα σχολεία να χρησιμοποιούν υλικό το οποίο θεωρείται ότι προωθεί την ομοφυλοφιλία.
Πολλοί συμμετέχοντες στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες έκαναν λόγο για την πιο έντονη, προσωπική σύγκρουση μεταξύ ηγετών εδώ και χρόνια.
«Ήταν πραγματικά πολύ έντονο, μια βαθιά αίσθηση ότι αυτό δεν γίνεται. Αφορούσε τις αξίες μας, αυτές υπερασπιζόμαστε», είπε ο Ρούτε σήμερα στους δημοσιογράφους. «Είπα: σταματήστε αυτό το πράγμα, πρέπει να αποσύρετε τον νόμο και, αν δεν σας αρέσει και λέτε πραγματικά ότι οι ευρωπαϊκές αξίες δεν είναι οι δικές σας αξίες, τότε θα πρέπει να σκεφτείτε αν θα παραμείνετε στην Ευρωπαϊκή Ένωση», πρόσθεσε.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έκανε λόγο για μια «πολιτισμική μάχη», παραδεχόμενος ωστόσο ότι υπάρχει μια βαθειά ρήξη που πλήττει τη συνοχή της ΕΕ. «Ο αγώνας κατά των ομοφοβικών νόμων αφορά την υπεράσπιση των ατομικών ελευθεριών και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας», σχολίασε, προσθέτοντας όμως ότι η Ουγγαρία θα πρέπει να παραμείνει μέλος της ΕΕ.
Αν δεν υπαναχωρήσει, η Ουγγαρία μπορεί να παραπεμφθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ είπε ότι σε βάρος του Όρμπαν θα πρέπει επίσης να ξεκινήσει η διαδικασία -κάτι που μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει ποτέ- για μείωση των ευρωπαϊκών πόρων που χορηγούνται στη χώρα του, για παραβίαση των ευρωπαϊκών κανόνων.
Τα άρθρα που αφορούν στα σχολεία συμπεριλήφθηκαν σε έναν νόμο πρωταρχικός στόχος του οποίου είναι να προστατευθούν τα παιδιά από τους παιδεραστές, μια σύνδεση που ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρόο χαρακτήρισε «αφελή».
Ο Όρμπαν, που αυτοχαρακτηρίζεται «μαχητής της ελευθερίας», είπε σε δημοσιογράφους πριν από τη σύνοδο ότι ο νόμος δεν αποτελεί επίθεση στους ομοφυλόφιλους αλλά στοχεύει να διασφαλίσει το δικαίωμα των γονιών να αποφασίζουν για τη σεξουαλική εκπαίδευση των παιδιών τους.
Οι 17 από τους 27 ηγέτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ της Γερμανίας, σε κοινή επιστολή τους επαναβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους για την προστασία των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων. «Όλοι μας ξεκαθαρίσαμε ποια θεμελιώδη δικαιώματα στηρίζουμε», είπε η Μέρκελ προσθέτοντας ότι συμφωνεί με την εκτίμηση του Μακρόν ότι ορισμένες χώρες της ΕΕ έχουν «πολύ διαφορετικές ιδέες» για την Ευρώπη.
Ο Μπετέλ, που είναι ομοφυλόφιλος, εξήγησε ότι, εκτός από την Πολωνία, η μοναδική άλλη χώρα που στήριξε τον Όρμπαν στη συζήτηση ήταν η Σλοβενία, ο πρωθυπουργός της οποίας έχει επίσης κατηγορηθεί ότι υπονομεύει την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης.
Τόνισε επίσης ότι ήρθε η ώρα να δοκιμάσουν οι Βρυξέλλες τη νέα διαδικασία: «τις περισσότερες φορές, το χρήμα είναι πιο πειστικό από τα λόγια», σχολίασε.