Μετά από μια εβδομάδα διαβουλεύσεων, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει ακόμη καταλήξει στον μελλοντικό πρωθυπουργό που θα βγάλει τη χώρα από το πολιτικό αδιέξοδο.
Η Γαλλία παραμένει χωρίς πρωθυπουργό, και φυσικά χωρίς λειτουργική κυβέρνηση, εδώ και 58 ημέρες. Ο Μακρόν διαβουλεύεται με εξέχουσες πολιτικές προσωπικότητες και ηγέτες κομμάτων, ελπίζοντας να βρει έναν υποψήφιο που θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού και να επιβιώσει από μια ψηφοφορία δυσπιστίας.
Όμως, έχει αποδειχθεί δύσκολο το να βρεθεί το κατάλληλο πρόσωπο.
Ο νέος πρωθυπουργός πρέπει να οικοδομήσει συναίνεση αλλά και να έχει σαφές όραμα για τη χώρα, να έχει την πολιτική βαρύτητα για να προωθήσει επείγουσες μεταρρυθμίσεις, όχι τουλάχιστον το νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό του 2025, και να επιδείξει ανεξαρτησία από τον Μακρόν χωρίς να είναι τόσο απόμακρος ώστε να δημιουργεί μια μη λειτουργική σχέση.
Όλα αυτά είναι καθήκοντα που γίνονται ακόμη πιο δύσκολα με φόντο την επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών.
Σε αυτή την πρωτοφανή κατάσταση, τρία ονόματα -όλοι άνδρες- είναι τα φαβορί, που διέρρευσαν σκόπιμα από το Προεδρικό Γραφείο για να τεσταριστούν οι αντιδράσεις.
Μπερνάρ Καζνέβ
Πρώην πρωθυπουργός υπό την προεδρία του Φρανσουά Ολάντ, ο Καζνέβ κατείχε σειρά υπουργικών θέσεων υπό την κυβέρνησή του (2012-2017), μεταξύ άλλων για τις εσωτερικές υποθέσεις, τον προϋπολογισμό και τις Ευρωπαϊκές υποθέσεις. Υπήρξε επίσης υψηλόβαθμο στέλεχος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, μέχρι που ανακάλεσε τη συμμετοχή του το 2022.
Για πολλούς, θεωρείται ικανός διαπραγματευτής με σαφές όραμα για το πού πρέπει να οδηγήσει τη χώρα. Γνωρίζει τις παγίδες της πολιτικής ζωής εκ των έσω και ξέρει να διαβάζει τα πράγματα στην κυβέρνηση.
Ο Μακρόν επίσης ίσως εκτιμήσει την ικανότητά του να συνάπτει συμφωνίες: τον σέβονται ορισμένοι ηγέτες της δεξιάς για τον αγώνα του κατά του θρησκευτικού εξτρεμισμού και την ένθερμη υπεράσπιση της laïcité – της κρατικής κοσμικότητας à la française.
Αλλά…
Για ένα μεγάλο μέρος των μελών της πρώην σοσιαλιστικής οικογένειάς του, ο Καζνέφ είναι ο άνθρωπος πίσω από την μετατόπιση του Σοσιαλιστικού Κόμματος προς τα δεξιά υπό τον Ολάντ, την οποία κατηγορούν για την ήττα του στις βουλευτικές εκλογές του 2017.
Είναι επίσης σφοδρός επικριτής της αριστερής συμμαχίας NUPES του 2022 και της σημερινής συμαχίας Nouveau Front Populaire (NFP).
Χωρίς την υποστήριξη των σοσιαλιστών, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος ο Καζνέφ και η κυβέρνησή του να μην επιβιώσουν από μια ψήφο δυσπιστίας.
Τιερί Μποντέ
Ο Μποντέ είναι σχετικά νέος στη δημοσιότητα. Δάσκαλος πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, έκανε τελικά καριέρα στον κλάδο των αμοιβαίων ασφαλίσεων πριν αναλάβει την προεδρία του Οικονομικού, Κοινωνικού και Περιβαλλοντικού Συμβουλίου (CESE) το 2021, ενός φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών.
Το Προεδρικό Γραφείο ελπίζει ότι οι δεξιότητες του Μποντέ για τη δημιουργία συναίνεσης που απέκτησε στο CESE θα αποτελέσουν πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού.
«Ήταν πάντα συναινετικός και είχε στο μυαλό του να συμβιβάζει διαφορετικές απόψεις», δήλωσε στο Euractiv ένα πρώην μέλος του CESE που συνεργάστηκε άμεσα με τον Μποντέ, αλλά θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Αλλά…
Ο Μποντέ, ο οποίος μπορεί να θεωρηθεί ως μια πιο τεχνοκρατική επιλογή από άλλα φαβορί, πρέπει να καταπολεμήσει τις κατηγορίες ότι δεν είναι παρά το δεξί χέρι του Μακρόν. Θα πρέπει επίσης να τακτοποιήσει τα του οίκου του αρκετά γρήγορα, ώστε να προλάβει τη διαφαινόμενη προθεσμία της 1ης Οκτωβρίου για την υποβολή ενός νομοσχεδίου για τον προϋπολογισμό ενώπιον του Κοινοβουλίου.
Τα πράγματα θα γίνουν «περίπλοκα» μόλις ο Μποντέ απομακρυνθεί από τη συναίνεση και αναγκαστεί να λάβει σαφείς αποφάσεις οικονομικής πολιτικής, με τις οποίες νιώθει λιγότερο άνετα, δήλωσε το πρώην μέλος της CESE.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, ο Μποντέ είχε ήδη πει το «ναι» στη θέση αυτή κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Ωστόσο, οι αντιδράσεις των βουλευτών του Μακρόν, μετά τη διαρροή του ονόματος του Μποντέ στον Τύπο τη Δευτέρα (2 Σεπτεμβρίου), μείωσαν δραματικά τις πιθανότητες διορισμού του.
Ξαβιέ Μπερτράν
Ιστορικό στέλεχος του δεξιού κόμματος Les Républicains (LR), ο Μπερτράν κατείχε πολλές υπουργικές θέσεις τη δεκαετία του 2010 υπό τον Ζακ Σιράκ και τον Νικολά Σαρκοζί. Ως πρόεδρος της Περιφέρειας του Βορρά (Hauts-de-France), έχει αυτοχαρακτηριστεί ως άνθρωπος του λαού, είναι ιδιαίτερα γνωστός στην κοινότητα.
Είχε μια περίπλοκη σχέση με τα μέλη του κόμματός του για χρόνια και μάλιστα παραιτήθηκε από μέλος του μεταξύ 2017 και 2022. Αλλά άλλα μεγαθήρια του LR δήλωσαν ότι ήταν έτοιμοι να υποστηρίξουν την υποψηφιότητα του Μπερτράν, σύμφωνα με την Le Parisien.
Οι πολιτικές του τάσεις είναι πιο κοντά στον Μακρόν από ό,τι εκείνες των δύο άλλων υποψηφίων -για παράδειγμα, όσον αφορά τη μεταρρύθμιση των συντάξεων και τη μετανάστευση-, γεγονός που τον χαρακτηρίζει ως τον υποψήφιο με σχετική συνέχεια.
Αλλά…
Μετά την κακή απόδοση του LR στις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου, ο Μπερτράν θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες ότι θα εφαρμόσει ένα σύνολο μεταρρυθμίσεων που οι ψηφοφόροι έχουν ήδη απορρίψει μαζικά.
Με τη σχεδόν βέβαιη βεβαιότητα ότι το αριστερό μπλοκ δεν θα τον υποστηρίξει, ένας συνασπισμός υπό την ηγεσία του Μπερτράν θα μπορούσε να κρατήσει μόνο αν το ακροδεξιό Rassemblement national (RN) απείχε από την ψηφοφορία δυσπιστίας, μια ιδέα που το κόμμα έχει απορρίψει δημοσίως.
Ακόμη και αν ο Μπερτράν επιβίωνε από την ψηφοφορία αυτή, το RN θα είχε τη διακριτική ευχέρεια να αποφασίσει αν και πότε θα ήθελε να ρίξει την κυβέρνησή του, και ο Μακρόν θα έπρεπε να αντιμετωπίσει τους ισχυρισμούς ότι ο πρωθυπουργός του συνεργάζεται, έστω και έμμεσα, με την ακροδεξιά.