Για τρεις ολόκληρες ημέρες αυτή την εβδομάδα, ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλάντιμιρ Πούτιν, συναντήθηκε με άλλους παγκόσμιους ηγέτες στη γραφική ρωσική πόλη Καζάν, κατά μήκος του ποταμού Βόλγα.
Περιτριγυρισμένος από ηγέτες κυρίως ομοϊδεάτες, ο Πούτιν τοποθετήθηκε ως ο επικεφαλής μιας σημαντικής δύναμης που συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας πιο ισότιμης παγκόσμιας τάξης.
Σε κάποιο άλλο σημείο του πλανήτη, ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία διανύει το τρίτο έτος.
Οι αναφορές ότι χιλιάδες βορειοκορεατικά στρατεύματα που οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες λένε ότι βρίσκονται ήδη στη Ρωσία για εκπαίδευση έχουν προκαλέσει ανησυχία ότι θα αναπτυχθούν για να ενισχύσουν το μέτωπο της Μόσχας στην Ουκρανία.
Παράλληλα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους έχουν σημάνει συναγερμό καθώς εκτιμούν ότι ο ολοένα και αυξανόμενος συντονισμός μεταξύ των αντιδυτικών χωρών δημιουργεί μια ευρεία και άμεση για την ασφάλεια απειλή.
Εκατοντάδες ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη συνέδραμαν επίσης στην επίθεση της Μόσχας στην Ουκρανία με τις ΗΠΑ να αποκαλύπτουν τον περασμένο μήνα ότι η Τεχεράνη έστειλε στη Ρωσία βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς.
Εν τω μεταξύ και η Κίνα έχει κατηγορηθεί επίσης για την ενίσχυση της ρωσικής πολεμικής μηχανής με σημαντικές ποσότητες αγαθών «διπλής χρήσης», όπως μικροηλεκτρονικά και εργαλειομηχανές, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή όπλων. Την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ έλαβαν μέτρα για πρώτη φορά εναντίον δύο κινεζικών εταιρειών για την προμήθεια ολοκληρωμένων οπλικών συστημάτων. Και οι τρεις χώρες έχουν αρνηθεί ότι παρέχουν υποστήριξη στη Μόσχα.
Κάνοντας τον απολογισμό αυτής της αναδυόμενης συνεργασίας, μια ομάδα υποστηριζόμενη από το Κογκρέσο που αξιολογεί την αμυντική στρατηγική των ΗΠΑ χαρακτήρισε τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα ως «άξονα των κακοήθων συνεργασιών».
Η κοινή εχθρότητα προς τις ΗΠΑ εγείρει φόβους ότι ωθεί ολοένα και περισσότερο αυτές τις χώρες να συνεργαστούν – ενισχύοντας την απειλή που θέτει οποιαδήποτε από αυτές μόνη της για την Ουάσιγκτον ή τους συμμάχους της σε πολλές περιοχές του κόσμου.
«Η πρόθεση της Βόρειας Κορέας να συμμετάσχει σε αυτόν τον πόλεμο για λογαριασμό της Ρωσίας, αποτελεί ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, και θα έχει επιπτώσεις όχι μόνο στην Ευρώπη καθώς θα επηρεάσει επίσης τα πράγματα στον Ινδικό Ειρηνικό επίσης», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν την Τετάρτη στην πρώτη επιβεβαίωση ότι βρίσκονται στη Ρωσία βορειοκορεάτικα στρατεύματα στη Ρωσία.
«Καθοδηγούμενες από στρατηγική επιβίωσης»
Δεκαετίες μετά τις δυνάμεις του Άξονα της ναζιστικής Γερμανίας, της φασιστικής Ιταλίας και της αυτοκρατορικής Ιαπωνίας και του σκληρού αντιδυτικού συνασπισμού της εποχής του Ψυχρού Πολέμου – και χρόνια μετά τους εχθρούς των ΗΠΑ που ο Τζορτζ Μπους είχε χαρακτηρίσει ως τον «άξονα του κακού», Ιράν, Ιράκ και Βόρεια Κορέα, υπάρχει η αντίληψη ότι μια νέα, επικίνδυνη συμμαχία αναδεικνύεται με καταλύτη τον πόλεμο του Πούτιν.
Η συγκεκριμένη συμμαχία περιλαμβάνει δύο δυνάμεις με πυρηνικά όπλα, ένα κράτος που πιστεύεται ότι έχει συγκεντρώσει πλήθος παράνομων πυρηνικών κεφαλών, τη Βόρεια Κορέα, και το Ιράν, το οποίο οι ΗΠΑ λένε ότι θα μπορούσε πιθανότατα να κατασκευάσει ένα πυρηνικό όπλο μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Παράλληλα, η στρατιωτική συνεργασία της Βόρειας Κορέας με τη Ρωσία συνδέει τώρα τη σκληρή σύγκρουση στην Ευρώπη με εκείνη που βρίσκεται σε εξέλιξη στην κορεατική χερσόνησο, καθώς ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν έχει εντείνει τις απειλές του προς τον Νότο, με τον οποίο παραμένει τεχνικά σε πόλεμο.
Μετά τις πληροφορίες για την ανάπτυξη στρατιωτών της Βόρειας Κορέας στη Ρωσία, η Νότια Κορέα είπε ότι θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να προμηθεύσει για πρώτη φορά με όπλα την Ουκρανία.
Η Βόρεια Κορέα δεν έχει να χάσει πολλά από την αποστολή εκατομμυρίων βολών πυροβολικού, βαλλιστικών πυραύλων μικρού βεληνεκούς και, πιο πρόσφατα, στρατευμάτων στη Ρωσία.
Σε αντάλλαγμα, η Πιονγκγιάνγκ που αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας και είναι απομονωμένη σε διεθνές επίπεδο, πιθανότατα έχει λάβει τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης – και ενδεχομένως υποστήριξη για την ανάπτυξη των διαστημικών της ικανοτήτων, κάτι που θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει το πυραυλικό της πρόγραμμα.
Ο πόλεμος με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην Ουκρανία οδήγησε επίσης τη Ρωσία να κοιτάζει προς το Ιράν για προμήθειες – εμβαθύνοντας μια συνεργασία ασφαλείας που χρονολογείται από το 2015 και τον πόλεμο στη Συρία, όταν και οι δύο υποστήριζαν το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Και για την Τεχεράνη –που πλήττεται από βαριές δυτικές κυρώσεις και εμπλέκεται στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή με το υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ Ισραήλ– η προμήθεια όπλων στη Ρωσία εκτιμάται ότι ενισχύει τον αμυντικό της τομέα, ενώ οι δεσμοί της με το Πεκίνο και τη Μόσχα της παρέχουν διπλωματική κάλυψη.
Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος ζήτησε «χωρίς όρια» συνεργασία με τον Πούτιν εβδομάδες πριν από την εισβολή του, έχει ισχυριστεί ότι το Πεκίνο είναι ουδέτερο στη σύγκρουση και έχει αποτρέψει σε μεγάλο βαθμό τις κινεζικές εταιρείες από την παροχή άμεσης στρατιωτικής βοήθειας.
Ωστόσο, έχει καλύψει μεγάλα κενά στη ρωσική ζήτηση άλλων αγαθών , συμπεριλαμβανομένων προϊόντων που θεωρούνται από τις ΗΠΑ διπλής χρήσης, και επωφελήθηκε από τις μειωμένες τιμές της Ρωσίας στην ενέργεια. Η Κίνα υπερασπίζεται το «κανονικό εμπόριό» του με τη Ρωσία. Η Κίνα συνέχισε επίσης να επεκτείνει τις κοινές στρατιωτικές ασκήσεις και τους διπλωματικούς δεσμούς με τη Μόσχα που θεωρεί βασικό εταίρο στην αντιμετώπιση της Δύσης στα διεθνή φόρουμ.
Ωστόσο, παρόλο που αυτές οι τέσσερις χώρες έχουν τα δικά τους κίνητρα να συνεργάζονται μεταξύ τους μεμονωμένα, ειδικά στο πλαίσιο του πολέμου της Ρωσίας, υπάρχουν σαφή όρια σε οποιονδήποτε ευρύτερο συντονισμό, αμοιβαία εμπιστοσύνη, ακόμη και ενδιαφέρον για συνεργασία – τουλάχιστον προς το παρόν, λένε οι παρατηρητές .
«Αυτό είναι ένα σύνολο διμερών σχέσεων που καθοδηγούνται από τη στρατηγική επιβίωσης κάθε χώρας ή από το πεδίο της γεωπολιτικής στρατηγικής», δήλωσε ο Alex Gabuev, διευθυντής του Carnegie Russia Eurasia Center στο Βερολίνο.
«Αυτά είναι καθεστώτα… και όλα βλέπουν τις ΗΠΑ ως κοινό αντίπαλο. Αυτή είναι η κολλητική ουσία που τους κρατά ενωμένους, αλλά το αν μπορούμε να μιλήσουμε για έναν βαθμό συντονισμού μεταξύ των τεσσάρων… Νομίζω ότι είμαστε πολύ μακριά από αυτό», είπε.
Αυτό θέτει το πιεστικό ερώτημα εάν αυτή η πρόσκαιρη συνεργασία μπορεί να αντέξει πέρα από τον πόλεμο στην Ουκρανία και να εξελιχθεί σε απόλυτο συντονισμό μεταξύ και των τεσσάρων κρατών.
Ο παράγοντας Κίνα
Ένας βασικός παράγοντας για το πώς θα εξελιχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω ευθυγράμμιση των τεσσάρων είναι η Κίνα, λένε οι παρατηρητές - ο μακράν πιο ισχυρός παίκτης της ομάδας, ο κύριος εμπορικός εταίρος για τη Ρωσία, τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν, και παράλληλα ο κύριος αντίπαλος των ΗΠΑ.
Καθώς οι διαφωνίες της με την Ουάσιγκτον έχουν βαθύνει, το Πεκίνο έχει εντείνει τις προσπάθειες να αμφισβητήσει την παγκόσμια ηγεσία των ΗΠΑ και να διαμορφώσει μια διεθνή τάξη που ευνοεί την Κίνα και άλλες απολυταρχίες.
Ο ρόλος της Ρωσίας σε αυτή την προσπάθεια αποκαλύφθηκε αυτή την εβδομάδα στη νοτιοδυτική πόλη Καζάν, όπου ο Σι και ο Πούτιν χαιρέτησαν τη δέσμευσή τους για την οικοδόμηση ενός «δικαιότερου» κόσμου στο περιθώριο μιας συνόδου κορυφής της ομάδας BRICS της οποίας τα μέλη είχαν εργαστεί από κοινού για την ανάπτυξή της φέτος.
Οι δύο τους έχουν φέρει το Ιράν στην ομάδα και τάχθηκαν σε μεγάλο βαθμό υπέρ της Τεχεράνης στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. Η Κίνα, η Ρωσία και το Ιράν έχουν επίσης πραγματοποιήσει τέσσερις κοινές ναυτικές ασκήσεις από το 2019 και η Κίνα είναι μακράν ο μεγαλύτερος αγοραστής ενέργειας του Ιράν.
Ταυτόχρονα, όμως το Ιράν στο οποίο έχουν επιβληθεί αυστηρές κυρώσεις δεν είναι πλέον το «εταίρος της Κίνας στη Μέση Ανατολή», καθώς το Πεκίνο οικοδομεί σχέσεις με πλουσιότερες χώρες του Κόλπου, σύμφωνα με τον Jean-Loup Samaan, ανώτερο ερευνητή στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης. .
Το Πεκίνο διαχειρίζεται επίσης προσεκτικά τη σχέση του με τη Βόρεια Κορέα – η οποία εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου οικονομικά και διπλωματικά από την Κίνα. Εκτιμάται επίσης ότι το Πεκίνο είναι επιφυλακτικό στην ευθυγράμμιση Κιμ-Πούτιν καθώς μία ισχυρή Βόρεια Κορέα θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα και να στρέψει το ενδιαφέρον των ΗΠΑ στην περιοχή.
Όταν ρωτήθηκε για τη μετακίνηση βορειοκορεατικών στρατευμάτων στη Ρωσία σε μια ενημέρωση Τύπου την Πέμπτη, το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας είπε ότι «δεν έχει πληροφορίες για αυτό».
Ενώ ασκεί τη δική της επιθετική συμπεριφορά στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και προς την Ταϊβάν, η Κίνα είναι πιθανό να μην θέλει να φαίνεται ότι εμπλέκεται στενά σε αυτές τις συνεργασίες αφού επιδιώκει να επιβάλει την εικόνα του υπεύθυνου, παγκόσμιου ηγέτη.
«Η Ρωσία, η Βόρεια Κορέα, το Ιράν είναι η ομάδα με την οποία η Κίνα δεν θέλει να συνδεθεί ανοιχτά», δήλωσε ο Tong Zhao, ανώτερος συνεργάτης στο Carnegie Endowment for International Peace.
Η Κίνα «θέλει να ξεκαθαρίσει ότι δεν είναι μέρος της τριμερής συμμαχίας με τη Ρωσία και τη Βόρεια Κορέα» και επίσης «έχει περισσότερες επιλογές από αυτές τις χώρες… και προτιμά να συνεργάζεται με μεγαλύτερο αριθμό χωρών» για να ανταγωνιστεί τη Δύση, είπε.
«Πραγματικός κίνδυνος»
Η άρνηση της Κίνας να κόψει την οικονομική βοήθεια στη Βόρεια Κορέα που αψηφά τις κυρώσεις του ΟΗΕ και τη Ρωσία που έχει απειλήσει με χρήση πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία ερμηνεύεται από τη Δύση ως ανοιχτή υποστήριξη αυτών των καθεστώτων.
Τον Ιούλιο, η Επιτροπή για την Εθνική Στρατηγική Άμυνας, μια ανεξάρτητη ομάδα που επιφορτίστηκε από το Κογκρέσο με την αξιολόγηση της αμυντικής στρατηγικής των ΗΠΑ, δήλωσε ότι η συνεργασία Κίνας και Ρωσίας «εμβάθυνε και διευρύνθηκε» για να συμπεριλάβει μια στρατιωτική και οικονομική συνεργασία με το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα.
Η Κίνα έχει επανειλημμένα επιμείνει ότι η σχέση της με τη Ρωσία είναι σχέση «μη συμμαχίας, μη αντιπαράθεσης και μη στόχευσης τρίτου μέρους».
Το ΝΑΤΟ έχει επίσης κινηθεί τα τελευταία χρόνια για να ενισχύσει τις σχέσεις με τους συμμάχους και εταίρους των ΗΠΑ στην Ασία-Ειρηνικό, με μια συνάντηση των υπουργών Άμυνας την περασμένη εβδομάδα στην οποία συμμετείχαν για πρώτη φορά η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Νέα Ζηλανδία και η Νότια Κορέα.
Βραχυπρόθεσμα, οι αμυντικές συνεργασίες της Ρωσίας ανοίγουν επίσης την πόρτα για το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα να αποκτήσουν και να παράγουν δυνητικά τις ευαίσθητες τεχνολογίες της Μόσχας και ακόμη και να τις στείλουν σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τον Zhao του Carnegie.
Η τρέχουσα δυναμική αυξάνει επίσης τον κίνδυνο οι μελλοντικές συγκρούσεις -συμπεριλαμβανομένης μιας όπου η Κίνα βρίσκεται στο επίκεντρο και όχι η Ρωσία- να υπάρξει συντονισμός μεταξύ των τεσσάρων, εκτιμούν ορισμένοι αναλυτές.
Για παράδειγμα, σε μια πιθανή σύγκρουση στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας ή για την Ταϊβάν, υπάρχει ένα ερώτημα για το εάν το Πεκίνο θα επιδίωκε έναν ρόλο αντιπερισπασμού από τη Βόρεια Κορέα ή τη Ρωσία στη Βόρεια Ασία.
Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί προειδοποιούν για τον κίνδυνος ενός οριστικού συμπεράσματος καθώς αυτές οι σχέσεις παραμένουν ευκαιριακές, αντί να βασίζονται σε βαθιά ιδεολογική ευθυγράμμιση ή εμπιστοσύνη.
Πηγή: skai.gr