Η φιλοευρωπαία πρόεδρος της Μολδαβίας υπέγραψε τη Δευτέρα (10 Ιουνίου) έναν νόμο για αλλαγές στον ποινικό κώδικα που επεκτείνουν τις διατάξεις περί προδοσίας, τις οποίες όμως έχουν καταγγείλει οι αντίπαλοί της και η Διεθνής Αμνηστία. Αρνητικές αντιδράσεις έχουν καταγραφεί και από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.
Οι τροποποιήσεις στον ποινικό κώδικα της Μολδαβίας εγκρίθηκαν την περασμένη εβδομάδα από το κοινοβούλιο. Σε αυτό κυριαρχεί το Κόμμα Δράσης και Αλληλεγγύης της προέδρου Maia Sandu. Οι τροπολογίες στοχεύουν στην καταπολέμηση των ομάδων του οργανωμένου εγκλήματος που, σύμφωνα με τις αρχές, επιδιώκουν την αποσταθεροποίηση του πρώην σοβιετικού κράτους.
Οι αντίπαλοι λένε ότι θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ελευθερία του λόγου και το έργο των δημοσιογράφων ενόψει των προεδρικών εκλογών του Οκτωβρίου και του δημοψηφίσματος για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς η Μολδαβία είναι επισήμως υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ.
«Αυτό σημαίνει ότι αν έχεις οποιαδήποτε ένσταση, πας φυλακή», δήλωσε ο Alexei Lungu από το φιλορωσικό μπλοκ της αντιπολίτευσης «Victory», το οποίο κάνει εκστρατεία με το σύνθημα «Όχι στην ΕΕ».
Ο Vlad Battincea του φιλικού προς τη Μόσχα Σοσιαλιστικού Κόμματος, δήλωσε ότι ο νόμος ισοδυναμεί με «τη δημιουργία μιας νέας μορφής καταπολέμησης των ανθρώπων, των κομμάτων και των πολιτικών που έχουν διαφορετική άποψη. Πρόκειται για μια επίθεση στον πλουραλισμό».
Οι αλλαγές επεκτείνουν σε καιρό ειρήνης τις διατάξεις περί προδοσίας που προηγουμένως περιορίζονταν σε κατάσταση πολέμου, επεκτείνουν τις ποινές φυλάκισης και καταργούν την απαίτηση ότι οι πράξεις πρέπει να βλάπτουν άμεσα το κράτος. Δημιουργούν επίσης μια νέα κατηγορία εγκλήματος για την παροχή βοήθειας σε ξένο κράτος.
Η Διεθνής Αμνηστία, σε δήλωση που εξέδωσε τον περασμένο μήνα ο εκτελεστικός διευθυντής της στη Μολδαβία, Veaceslav Tofan, κάλεσε την Sandu να μην υπογράψει τη νομοθεσία.
«Ο διευρυμένος ορισμός της εσχάτης προδοσίας είναι ασαφής και επιδέχεται κατάχρηση, αποτελώντας ιδιαίτερη απειλή για το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης», δήλωσε ο Tofan.
«Αυτός ο νέος ορισμός της εσχάτης προδοσίας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη στοχοποίηση της πολιτικής διαφωνίας και των επικριτικών φωνών με το πρόσχημα της αντιμετώπισης της κακόβουλης ξένης επιρροής».
Η Sandu ωστόσο έχει καταστήσει την εξασφάλιση της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της, ενώ κατήγγειλε τη Ρωσία και τη διαφθορά ως τις μεγαλύτερες απειλές που αντιμετωπίζει η χώρα καθώς βρίσκεται ανάμεσα στην Ουκρανία και το κράτος μέλος της ΕΕ, τη Ρουμανία.
Οι αρχές της Μολδαβίας έχουν προσπαθήσει να περιορίσουν τις δραστηριότητες των πολιτικών που συνδέονται με τον φυγάδα μεγαλοεπιχειρηματία Ilan Shor, την κινητήρια δύναμη μεταξύ του εκλογικού μπλοκ Victory.
Ο Shor καταδικάστηκε πέρυσι ερήμην σε 15 χρόνια φυλάκισης για τη συμμετοχή του σε τραπεζική απάτη ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων το 2014. Ένα κόμμα που έφερε το όνομά του τέθηκε εκτός νόμου από το Συνταγματικό Δικαστήριο και οι συνεργάτες του απαγορεύτηκε να συμμετέχουν στις τοπικές εκλογές.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν την Sandu ότι εκμεταλλεύτηκε το δημοψήφισμα της ΕΕ για να κερδίσει την επανεκλογή της στις προεδρικες εκλογές του Οκτωβρίου.