Η ένταση στο βόρειο Κόσοβο βαίνει προς εκτόνωση μετά την απόφαση της κυβέρνησης του Κοσόβου να αναστείλει για έναν μήνα την εφαρμογή της απόφασης αντικατάστασης των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας.
Η Πρίστινα προχώρησε στην απόφαση αυτή έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ, που ζήτησαν να ανακληθεί προσωρινά το μέτρο για να αποφευχθεί κλιμάκωση της έντασης.
Παρεμβάσεις στην Πρίστινα έγιναν επίσης και από την ΕΕ με το ίδιο αίτημα.
Όπως ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση του Κοσόβου, η απόφαση για τις πινακίδες κυκλοφορίας δεν αποσύρεται, αλλά θα αρχίσει να εφαρμόζεται από την 1η Σεπτεμβρίου, όχι από σήμερα 1η Αυγούστου όπως είχε αναγγελθεί.
Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς μετά από σύσκεψη που είχε χθες τα μεσάνυχτα με την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων δήλωσε ικανοποιημένος που επικράτησε η λογική.
«Εργαζόμαστε για να ηρεμήσουν τα πράγματα, αυτό είναι το σημαντικότερο για μας και όσο κι αν είναι δύσκολο δεν παραδινόμαστε και στο τέλος η Σερβία θα νικήσει» ανέφερε σε δήλωση του ο κ. Βούτσιτς.
Η κυβέρνηση του Άλμπιν Κούρτι είχε δώσει διορία ένα μήνα στους Σέρβους του Κοσόβου να αντικαταστήσουν τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας των οχημάτων τους με πινακίδες που θα εκδίδονται από τις αρχές του Κοσόβου. Επίσης, είχε αποφασιστεί να μην γίνονται αποδεκτά από σήμερα τα σερβικά δελτία ταυτότητας στις συνοριακές διαβάσεις και στους κατόχους τους θα παρέχονταν προσωρινό έγγραφο για την είσοδο στο Κόσοβο με διάρκεια παραμονής 90 ημερών.
Ο κοσοβάρος πρωθυπουργός Άλμπιν Κούρτι έκανε λόγο χθες Κυριακή για μέτρα ανταπόδοσης, καθώς η Σερβία —που δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία της πρώην επαρχίας της όπου πλειοψηφεί το αλβανικό στοιχείο, η οποία ανακηρύχθηκε το 2008— απαιτεί τα ίσα από τους Κοσοβάρους που εισέρχονται στην επικράτειά της.
Στο βόρειο Κόσοβο στήθηκαν οδοφράγματα σε οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν στο βόρειο Κόσοβο, ενώ τέθηκαν σε ετοιμότητα οι δυνάμεις της στρατιωτικής δύναμης του NATO (KFOR). Όπως ανακοινώθηκε από την αστυνομία του Κοσόβου, χθες βράδυ, ακούγονταν πυροβολισμοί στο βόρειο Κόσοβο, κάποια βλήματα έπεσαν κοντά σε σημεία που βρίσκονταν αστυνομικές δυνάμεις - χωρίς ωστόσο να τραυματιστεί κάποιος αστυνομικός.
Πληροφορίες σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης έκαναν λόγο για είσοδο του σερβικού στρατού στο Κόσοβο και για ανταλλαγή πυρών με Κοσοβάρους αστυνομικούς.
Την πληροφορία διέψευσε πάντως το σερβικό υπουργείο Άμυνας με ανακοίνωση στην οποία ανέφερε: «Προς το παρόν, ο σερβικός στρατός δεν έχει περάσει τη διοικητική γραμμή και δεν έχει εισέλθει (…) στο έδαφος του Κοσόβου».
Φορτηγά
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζουζέπ Μπορέλ καλωσόρισε χθες βράδυ μέσω Twitter την απόφαση που έλαβε η Πρίστινα καλώντας με τη σειρά του «να αρθούν αμέσως όλα τα οδοφράγματα».
Χθες βράδυ, εκατοντάδες Σέρβοι του Κοσόβου συγκέντρωσαν φορτηγά, βυτιοφόρα και άλλα βαριά οχήματα σε δρόμους που οδηγούν στα σημεία διέλευσης Γιάρινιε και Μπρνιακ.
Οι Σέρβοι του Κοσόβου δεν αναγνωρίζουν την εξουσία της Πρίστινας, ούτε την ανεξαρτησία του Κοσόβου. Παραμένουν πιστοί στο Βελιγράδι, από το οποίο εξαρτώνται οικονομικά.
Σε διάγγελμά του χθες ο σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε ότι η κατάσταση «δεν ήταν ποτέ πριν τόσο περίπλοκη» στο Κόσοβο για τη Σερβία και τους Σέρβους που ζουν εκεί.
Μίλησε για ατμόσφαιρα «αναβρασμού» και διεμήνυσε πως εάν οι Σέρβοι του Κοσόβου γίνουν στόχος επίθεσης, «η Σερβία θα νικήσει».
Από την πλευρά του, ο Άλμπιν Κούρτι κατηγόρησε τον κ. Βούτσιτς πως πυροδοτεί «ταραχές».«Οι επόμενες ώρες, ημέρες και εβδομάδες μπορεί να είναι δύσκολες και προβληματικές», προειδοποίησε ο κοσοβάρος πρωθυπουργός μέσω Facebook.
Τον Σεπτέμβριο στο βόρειο Κόσοβο είχαν επίσης υπάρξει εντάσεις, μετά την απόφαση της Πρίστινας να απαγορεύσει την κυκλοφορία αυτοκινήτων με σερβικές πινακίδες στο έδαφος της χώρας. Καταγράφονταν καθημερινές διαδηλώσεις και αποκλεισμοί δρόμων προς τις δύο συνοριακές διελεύσεις.
Η δύναμη του NATO στο Κόσοβο, η KFOR, ανακοίνωσε χθες πως παρακολουθεί στενά την κατάσταση και είναι έτοιμη να επέμβει «εάν τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα».
Ιταλοί στρατιωτικοί θεάθηκαν στη Μιτρόβιτσα χθες. Η δύναμη του Οργανισμού του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού διαθέτει κάπου 3.770 στρατιωτικούς.
Το 2013, τα μέρη συμφώνησαν να αρχίσουν διάλογο με την υποστήριξη της ΕΕ, προκειμένου να επιλυθούν οι διαφορές τους και να εξομαλυνθούν οι σχέσεις τους, αλλά ελάχιστη πρόοδος έχει σημειωθεί.
Η Ρωσία καλεί την Πρίστινα να σεβαστεί τα δικαιώματα των Σέρβων στο βόρειο Κόσοβο
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας κάλεσε την πολιτική ηγεσία του Κοσόβου να σταματήσει αυτές που αποκάλεσε «προβοκάτσιες» και έκρινε ότι η απόφαση για αντικατάσταση των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας και των σερβικών αστυνομικών δελτίων ταυτότητας εντάσσεται σε προσπάθεια «εκδίωξης» του σερβικού πληθυσμού από το Κόσοβο.
«Οι ηγέτες των Αλβανών του Κοσόβου γνωρίζουν ότι οι Σέρβοι δεν θα παραμείνουν αδιάφοροι όταν απειλούνται άμεσα οι ελευθερίες τους και σκόπιμα κλιμακώνουν την κατάσταση για να πυροδοτήσουν στρατιωτικό σενάριο. Φυσικά, στόχος των αιχμηρών επιθέσεων είναι και το Βελιγράδι, το οποίο η Δύση θέλει να εξουδετερώσει περαιτέρω χρησιμοποιώντας αλβανικά χέρια», αναφέρεται σε ανακοινωθέν του ρωσικού ΥΠΕΞ, μετέδωσε η σερβική δημόσια τηλεόραση (RTS).
Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι πίσω από τις κινήσεις της Πρίστινας βρίσκονται οι ΗΠΑ και η ΕΕ και τις καλεί να σεβαστούν τα δικαιώματα των Σέρβων στο βόρειο Κόσοβο.