Τέθηκε στο πολιτικό τραπέζι η πρόθεση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για τροποποίηση του εκλογικού νόμου.
Για να είμαστε δίκαιοι, η κάθε κυβέρνηση που βρίσκεται σε δύσκολη πολιτική θέση, αλλά θεωρεί ότι έχει ακόμα πολιτικό χρόνο, σχεδόν πάντα αρχίζει να σχεδιάζει το νέο εκλογικό σύστημα που θεωρεί ότι τη βολεύει, μια και κατά τη μεταπολιτευτική Ελλάδα, οι πολιτικές δυνάμεις δεν κατάφεραν να συνεννοηθούν στην παγίωση ενός μονίμου συστήματος.
Τα ζητήματα:
• Πρέπει να παραμείνει το όριο του 3%; Επιτακτικοί λόγοι εθνικού συμφέροντος επιτάσσουν, κατά τη γνώμη μας, τη διατήρηση του ορίου αυτού, ενώ η περαιτέρω «ιταλοποίηση» (που δεν υφίσταται σήμερα στην Ιταλία), θα απαξιώσει ακόμα περισσότερο το κύρος του θεσμού του Κοινοβουλίου, ειδικά σε μια περίοδο που επιβάλλεται ακριβώς το αντίθετο.
• Πόσο αναλογικό πρέπει να γίνει το εκλογικό σύστημα; Προφανώς η «απλή και ανόθευτη» αναλογική δεν ταιριάζει ούτε στην πολιτική κουλτούρα μας, ούτε και στις σύγχρονες συνθήκες διακυβέρνησης των δυτικών κρατών, με τα τόσα πολύπλοκα προβλήματα. Σ' ολόκληρη την Ευρώπη, η επιλογή των εκλογικών συστημάτων τείνει προς το σχηματισμό ισχυρών κυβερνήσεων που θα διαχειριστούν τα δημόσια πράγματα με ορθολογισμό και αποτελεσματικότητα.
• Τι θα γίνει με το «πριμ» των 50 εδρών του πρώτου κόμματος; Οι εκλογές γίνονται για να αποκτήσει η Χώρα αποτελεσματική κυβέρνηση. Η εμπειρία της εφαρμογής του μέτρου δεν ήταν κακή. Άλλο κακό εκλογικό μέτρο και άλλο κακοί πολιτικοί! Ωστόσο, αν οι 50 έδρες θεωρούνται υπερβολικές, μπορεί να μειωθούν π.χ. σε 30, αφού το πρώτο κόμμα θα πρέπει να διαθέτει ένα «πριμ» για να μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση, έστω συνασπισμού. Απ΄ την άλλη, δεν θα ήταν ενδεχομένως προβληματικό, αν και το δεύτερο κόμμα πριμοδοτείτο με επιπλέον αριθμό εδρών, αν οι πολίτες, είτε ήθελαν να πιέσουν σ΄ ένα συνασπισμό μεταξύ των δυο μεγαλυτέρων κομμάτων, είτε να δώσουν στο δεύτερο κόμμα την ευκαιρία να κυβερνήσει με άλλα κόμματα. Πάντως, αν το πρώτο κόμμα επιτύχει ένα ποσοστό πάνω από 40-42%, θα πρέπει να μπορεί να κυβερνήσει με αυτοδυναμία.
• Πόσο κακή είναι η αυτοδυναμία; Ανεξάρτητα από την πολιτική αντίληψη των κυβερνήσεων συνεργασίας, η αυτοδύναμη κυβέρνηση διαχειρίζεται υποχρεωτικά τα δημόσια πράγματα με αποκλειστική της ευθύνη και χωρίς πολιτικά «άλλοθι», περί δήθεν εκπτώσεων στο πρόγραμμά της και άλλα τοιαύτα. Επομένως, η «δαιμονοποίηση» της αυτοδυναμίας θα πρέπει να συνοδεύεται από το σύνθημα «βρείτε καλύτερους πολιτικούς». Η εμπειρία των τελευταίων ετών δεν έδειξε ότι, τα σχήματα συνασπισμού κυβέρνησαν ουσιαστικώς καλύτερα τη Χώρα.
Τέλειο εκλογικό σύστημα δεν πρόκειται να βρεθεί ή τουλάχιστον δεν πρόκειται να τύχει της συνολικής αποδοχής των πολιτικών δυνάμεων. Ποτέ δεν μπορεί να είναι όλοι ευχαριστημένοι. Αυτό που πρέπει να επιδιωχθεί είναι η βελτίωση της ποιότητας της πολιτικής τάξης. Ακριβώς αυτό ήταν και είναι το ζητούμενο.