Στις 14 Μαΐου 1920, ο προελαύνων Ελληνικός Στρατός απελευθερώνει τη (Δυτική) Θράκη.
«Ταχύνετε το βήμα προς το ιδανικόν τέρμα όπου σας αναμένουν πέντε αιώνων πόθοι και ελπίδες και απαρασάλευτος εθνική πίστις» αναγράφει στις 14 Μαΐου 1920, ο Διοικητής της Στρατιάς Θράκης Αντιστράτηγος Εμμανουήλ Ζυμβρακάκης στην Ημερήσια Διαταγή του προς τους στρατιώτες του.
Η περιοχή της Θράκης, που στην αρχαιότητα γεννά τον Ορφέα, τον Πρωταγόρα, το Θουκυδίδη και το Σπάρτακο, στη βυζαντινή περίοδο θα ακμάσει και θα δώσει τη δυναστεία των Κομνηνών, η οποία στη συνέχεια θα γνωρίσει τη μεγαλύτερη σε διάρκεια Οθωμανική κατοχή και η οποία, παρά την εγγύτητά της με την Κωνσταντινούπολη, θα ξεσηκωθεί στην Επανάσταση του 1821 κι θα δώσει αγωνιστές όπως ο Χρίστος Βυζάντιος, ο Κάρπος Παπαδόπουλος, ο Χατζή Αντώνης και η Δόμνα Βισβίζη.
Η ίδια περιοχή, της οποίας το Δυτικό της τμήμα, τον Ιούλιο 1913, μολονότι είχε απελευθερωθεί με ποταμούς αίματος από τον Ελληνικό Στρατό, με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου του 1913 είχε δοθεί στην ηττημένη Βουλγαρία και θα έπρεπε να περιμένει άλλα επτά χρόνια μέχρι την οριστική της απελευθέρωση.
Στις 17 Σεπτεμβρίου 1919, το Ανώτατο Συμβούλιο των Συμμάχων στο Παρίσι επέβαλε την εκκένωση της Δυτικής Θράκης από τους Βούλγαρους, απόφαση που επικυρώθηκε με τη Συνθήκη του Νεϊγύ (14/27 Νοεμβρίου 1919), βάσει των διατάξεων της οποίας η Βουλγαρία παραιτήθηκε από τις βλέψεις της στη Θράκη.
Στις 20 Οκτωβρίου 1919, οι νικήτριες δυνάμεις του Μεγάλου Πολέμου αποφάσισαν να εγκαθιδρύσουν μια προσωρινή Διασυμμαχική Διοίκηση στη Δυτική Θράκη μέχρι την τελική ρύθμιση του ζητήματος της κυριαρχίας της.
Η ίδια περιοχή της Θράκης που το διάστημα 1913-1919 αλλά και το 1941- 1944 από το Βουλγαρικό Στρατό κατοχής, το ελληνικό στοιχείο θα υποστεί απηνείς διωγμούς, σφαγές και εθνοκάθαρση από τους Βούλγαρους, χωρίς να λυγίσει!
Στις 14 Μαΐου 1920, στο πλαίσιο της Διασυμμαχικής κατοχής, μετά τη συνθήκη του Νεϊγύ και τη διάσκεψη του Σαν Ρέμο, το Δυτικό τμήμα της Θράκης καταλαμβάνεται από τον Ελληνικό Στρατό με τις δυνάμεις της VI (6ης) και XII (12ης) Μεραρχιών να εισέρχονται θριαμβευτικά και να απελευθερώνουν τη Γκιουμουλτζίνα (Κομοτηνή) και το Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη), όπως ήταν οι τότε ονομασίες τους και υψώνουν την Ελληνική Σημαία, ενώ η Ξάνθη έχει ήδη απελευθερωθεί νωρίτερα.
Τελικώς, με τη Συνθήκη των Σεβρών ολόκληρη η Θράκη και με τη Συνθήκη της Λωζάνης (1923) μόνον το Δυτικό τμήμα της, αφού το Ανατολικό δίδεται στην Τουρκία, η Θράκη θα ενσωματωθεί επιτέλους επισήμως στον εθνικό κορμό!
Απλώς επισημαίνεται ότι μόνο τα τελευταία 150 χρόνια, αυτή η προκεχωρημένη έπαλξη του Ελληνισμού, έχει προσφέρει στην Πατρίδα, στον Ελληνισμό και στον κόσμο ολόκληρο προσωπικότητες όπως: ο Άγιος Νεκτάριος ο Θαυματουργός, ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, ο μεγάλος συνθέτης Μάνος Χατζιδάκις, η ηθοποιός – σύμβολο Σοφία Βέμπο, ο τεραστίου βεληνεκούς επιστήμονας Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, ο εφοπλιστής και εθνικός ευεργέτης Ευγένιος Ευγενίδης, ο σπουδαίος ποιητής Γεώργιος Βιζυηνός και πολλοί και πολλές άλλοι