Οι κρίσεις - τοποθετήσεις των νέων αρχηγών και των ανωτάτων αξιωματικών στο τουρκικό στράτευμα, έχουν αντιδυτικό χαρακτήρα καθώς προωθήθηκαν ευρασιανιστές αξιωματικοί και είναι συγχρονισμένες με το ερντογανικό όραμα «Αιώνας της Τουρκίας». Μάλιστα στις κρίσεις πρυτάνευσε η λογική της επιλογής όχι των ικανών αλλά των έμπιστων, ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκε ο αριθμός των ανωτάτων αξιωματικών για κάλυψη θέσεων λόγω της δημιουργίας νέων Σχηματισμών.
Το τουρκικό Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο (ΑΣΣ),συνεδρίασε στις 3 Αυγούστου στο προεδρικό μέγαρο υπό την προεδρία του Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν με κύριο αντικείμενο τις ετήσιες τακτικές κρίσεις των ανωτάτων αξιωματικών των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ). Πριν τη συνεδρίαση και σύμφωνα με το σχετικό πρωτόκολλο, ο Τούρκος Πρόεδρος συνοδευόμενος από τα μέλη του ΑΣΣ, επισκέφθηκε το Μαυσωλείο του Κ. Ατατούρκ, όπου κατέθεσε στεφάνι και υπέγραψε το Επίσημο Βιβλίο, στο οποίο αφού εξήρε το ρόλο του στρατεύματος έκανε αναφορά στον νέο στρατηγικό στόχο της χώρας, τον «Αιώνα της Τουρκίας», υποσχόμενος «αύξηση της ισχύος του στρατού».
Αποφασίσθηκε η τοποθέτηση νέου Αρχηγού ΓΕ(Γενικού Επιτελείου), νέου Αρχηγού ΧΔ (Χερσαίων Δυνάμεων) και νέου Αρχηγού ΑΔ (Αεροπορικών Δυνάμεων), ενώ παρέμεινε στη θέση του ο Αρχηγός ΝΔ (Ναυτικών Δυνάμεων). Ειδικότερα ορίσθηκαν, Αρχηγός ΕΔ ο πρώην Δκτής 2ης Στρατιάς Στρατηγός Μ. Γκιουράκ, Αρχηγός ΧΔ ο μέχρι πρότινος Υπαρχηγός ΓΕ Στρατηγός Σ. Μπαϊρακτάρογλου, Αρχηγός ΑΔ ο πρώην Δκτής Πολεμικής Αεροπορικής Δύναμης και Αντιαεροπορικής Αντιπυραυλικής Άμυνας Πτέραρχος Τζ. Καντίογλου, ενώ παρέμεινε στην θέση του ο Αρχηγός ΝΔ Ναύαρχος Ε. Τατλίογλου.
Κατά τη συνεδρίαση, 32 ανώτατοι αξιωματικοίπροήχθησαν στον επόμενο βαθμό και 63 αξιωματικοί βαθμού Συνταγματάρχη – Πλοιάρχου και Σμηνάρχου έγιναν ανώτατοι. Αποφασίσθηκε η αύξηση του αριθμού των ανώτατων αξιωματικών κατά 20 φτάνοντας τους 286, για κάλυψη διοικητικών θέσεων, καθώς έχουν δημιουργηθεί πολλοί νέοι Σχηματισμοί επιπέδου Ταξιαρχίας και ιδιαίτερα Καταδρομών.
Αποτελεί πρωτοτυπία η τοποθέτηση του Μ. Γκιουράκ ως Αρχηγού των ΕΔ, καθώς για πρώτη φορά τοποθετείται Αρχηγός ΓΕ χωρίς προηγούμενη θητεία ως Αρχηγός σε άλλο Κλάδο. Η σχετική πρόβλεψη της αναγκαιότητας όπου ο Αρχηγός ΓΕ θα έπρεπε να έχει προηγουμένως υπηρετήσει ως Αρχηγός ΧΔ, είχε τροποποιηθεί μετά την απόπειρα του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, προφανώς για λόγους αύξησης των επιλογών του Ερντογάν.
Οι νεοτοποθετηθέντες Αρχηγοί ΓΕ, ΧΔ και ΑΔ δεν έχουν υπηρετήσει σε θέσεις ή σχολές του ΝΑΤΟ ή άλλων δυτικών χωρών, παρά το γεγονός ότι, στο τουρκικό στράτευμα έχαιραν εκτίμησης οι αξιωματικοί οι οποίοι είχαν ΝΑΤΟϊκή εμπειρία.
Ο Αρχηγός ΓΕ, Στρατηγός Μ. Γκιουράκ, διαθέτει επιχειρησιακή εμπειρία. Από την θητεία του στην 2η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία της 1ης Στρατιάς (Κων/πολη) αλλά και ως Διοικητής της Αεροπορίας Στρατού και του 4ου Σώματος Στρατού (Άγκυρα), είναι εξοικειωμένος με τα επιχειρησιακά σχέδια των ΤΕΔ που αφορούν Αιγαίο και Θράκη. Έχει υπηρετήσει ως Σύμβουλος στη Λιβύη την περίοδο που η Τουρκία ίδρυσε στρατιωτικές βάσεις και είχε στηρίξει τον Σάρατς εναντίον του Χαφτάρ. Μιλάει την αραβική γλώσσα κάτι που κρίνεται σημαντικό σε μία περίοδο όπου ο Ερντογάν επενδύει στις σχέσεις με τις πλούσιες αραβικές χώρες του Κόλπου. Τήρησε αμφιλεγόμενη στάση το βράδυ τηςαπόπειρας του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου ως Διοικητής 4ου Σώματος Στρατού και Φρούραρχος Άγκυρας, ενώ εκτιμήθηκε από τον Ερντογάν η συνδρομή των μονάδων της 2ηςΣτρατιάς στους φονικούς σεισμούς του περασμένου Φεβρουαρίου, αφού οι νομοί που επλήγησαν ήταν στη δική του περιοχή ευθύνης.
Ο Αρχηγός ΧΔ δεν διαθέτει ΝΑΤΟϊκή ούτε ιδιαίτερη επιχειρησιακή εμπειρία. Είχε υπηρετήσει σε θέσεις που ικανοποιούσαν την εντοπιότητά του και θεωρείται ακραίος εθνικιστής. Ο Αρχηγός ΑΔ επίσης είχε εμπλοκή τη νύχτα της απόπειρας του πραξικοπήματος, στο Κέντρο Αεροπορικών Επιχειρήσεων (Εσκίσεχιρ).
Συμπεράσματα:
Οι κρίσεις εμπεριείχαν μήνυμα προς τους επίδοξους δελφίνους και χαρακτήρα αποδόμησης των ερεισμάτων όσων εποφθαλμιούν τον προεδρικό θώκο, καθώς αποστρατεύθηκαν αξιωματικοί με επιχειρησιακή εμπειρία οι οποίοι έτυχαν της εκτίμησης του προηγούμενου Υπουργού Εθνικής Άμυνας Χ. Ακάρ. Το ίδιο εξάλλου συνέβη την προηγούμενη εβδομάδα και με τις εκκαθαρίσεις στην Διεύθυνση Αστυνομίας – Ασφάλειας, καθώς απομακρύνθηκαν 52 από τους συνολικά 81 Διευθυντές Νομών, οι οποίοι εθεωρούντο άνθρωποι του επίσης δελφίνου, πρώην Υπουργού Εσωτερικών, Σ. Σοϊλού.
Οι επιλογές των αρχηγών αλλά και οι προαγωγές των ανώτατων αξιωματικών στο τουρκικό στράτευαμ, φανερώνουν την αντιδυτικήεπιλογή του Ερντογάν για προώθηση των ευρασιανιστών αξιωματικών, σε υλοποίηση του Σχεδίου «Αιώνας της Τουρκίας» το οποίο περιλαμβάνει το Δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και απειλεί την κυριαρχία και ζωτικά συμφέροντα του Ελληνισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι,προήχθησαν ανώτατοι αξιωματικοί οι οποίοι είχαν εμπλακεί στα σκάνδαλα «Ergenekon» και «Βαριοπούλα», γνωστοί για το αντιδυτικό τους προφίλ.
Οι φετινές κρίσεις στο τουρκικό στράτευμα, δείχνουν με τη σειρά τους ότι η δήθεν στροφή Ερντογάν προς τη Δύση δημιουργώντας προσδοκίες επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών, αποτελεί τακτικισμό και όχι στρατηγική επιλογή. Ο Τούρκος Πρόεδρος έχει επιλέξει τον ευρασιατικό προσανατολισμό και στην παρούσα χρονική συγκυρία εκμεταλλεύεται και ασκεί πίεση στη Δύση για ανταλλάγματα που έχουν σχέση με την οικονομία αλλά και με τους αμυντικούς εξοπλισμούς.
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottinngham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα την περίοδο 2013-2017. Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022.