Την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική «αποδομεί» ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε ομιλία του στο 4ο «Thessaloniki Metropolitan Summit» του Economist, καθώς, όπως επισημαίνει δεν μπορούν να πάρουν γρήγορα αποφάσεις όλοι μαζί και αυτό απεδείχθη στα δύο μέτωπα των πολέμων.
Όπως είπε μεταξύ άλλων, «η Ευρώπη βρίσκεται πλέον σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Πρέπει να λάβουμε ορισμένες ιδιαίτερα σημαντικές αποφάσεις. Πρέπει να είμαστε εξαιρετικά δυνατοί, διότι έχουμε να κάνουμε μερικές ιδιαίτερα δύσκολες επιλογές».
Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε πως κατά την άποψή του, «η Ευρώπη, καθώς και η διεθνής αρχιτεκτονική ασφαλείας, απέτυχαν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες προκλήσεις. Δεν καταφέραμε να έχουμε ένα ισχυρό, ουσιαστικό περιθώριο δράσης έναντι των δύο πολέμων που διεξάγονται στη γειτονιά μας».
«Δεν καταφέραμε πράγματι να εκφραστούμε με ενιαία φωνή κατά της επιθετικότητας, και ιδιαίτερα της ρωσικής επίθεσης σε βάρος της Ουκρανίας», συνέχισε και εξήγησε: «Ακόμα συζητάμε για το πώς θα καταστεί δυνατό να σταματήσουν οι εχθροπραξίες στη Μέση Ανατολή, πώς θα ανακοπεί το ντόμινο εξελίξεων, η διάχυση των εχθροπραξιών στην ευρύτερη περιοχή. Δεν έχουμε καταφέρει να είμαστε τόσο ισχυροί και ουσιαστικοί, όσο θα θέλαμε».
Ο ίδιος παρουσίασε δύο βασικούς λόγους, για τους οποίους συμβαίνει αυτό: πρώτον, διότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων εντός της Ευρώπης δεν είναι πάντα η πιο ορθολογική, και δεύτερον διότι η Ευρώπη δεν έχει αποκτήσει ακόμη το επίπεδο στρατηγικής αυτονομίας που χρειάζεται.
«Ο πρώτος είναι ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων εντός της Ευρώπης δεν είναι πάντα η πιο ορθολογική. Αν απλά είχατε τη δυνατότητα να συμμετάσχετε σε ένα Συμβούλιο -και μπορώ να δω στο κοινό αρκετούς ανθρώπους που έχουν συμμετάσχει σε Συμβούλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης- θα καταλαβαίνατε πόσο δύσκολο είναι να ληφθεί μια απόφαση. Μπορεί να συμφωνούσατε στα βασικά, στις βαθύτερες αιτίες που προκαλούν τις δυσμενείς συνέπειες, αλλά δεν θα μπορούσατε να επιτύχετε ομοφωνία, όταν το ζητούμενο είναι τα απτά αποτελέσματα. Μπορεί να συζητάμε στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια επί ώρες για μία ή δύο λέξεις ή μία φράση, αλλά τελικά δεν είμαστε σε θέση να καταλήξουμε σε ένα ουσιαστικό συμπέρασμα», ανέφερε ο κ. Δένδιας και έφερε ως παράδειγμα τη Μέση Ανατολή, όπου όπως είπε, η κατάσταση είναι προφανής για όλους, «επειδή όλοι στην Ευρώπη συμφωνούμε για το τι πρέπει να κάνουμε και για το τελικό αποτέλεσμα».
«Όλοι συμφωνούμε ότι οι εχθροπραξίες πρέπει να σταματήσουν. Όλοι συμφωνούμε ότι οι όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν. Ήταν σοκαριστική και τρομακτική η εικόνα που είδαμε πριν από λίγες ημέρες με τους έξι νεκρούς ομήρους. Όλοι συμφωνούμε ότι θα πρέπει να οδηγηθούμε στη δημιουργία ενός νέου Παλαιστινιακού κράτους. Ωστόσο, δεν μπορούμε να βρούμε τα μέσα για να το επιτύχουμε. Μερικές φορές θυσιάζουμε την ουσία για τις διαδικασίες. Αυτό, όμως, δεν ταιριάζει στην Ευρώπη», συμπλήρωσε.
«Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο μερικές φορές δεν επιτυγχάνουμε κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα είναι ότι η Ευρώπη δεν έχει αποκτήσει ακόμη το επίπεδο στρατηγικής αυτονομίας που χρειάζεται» πρόσθεσε ο Νίκος Δένδιας, λέγοντας πως ο ρόλος του επόμενου Κοινοβουλίου θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμος και πως το ζήτημα αυτό θα είναι θεμελιώδους σημασίας για τα νέα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και για τους νέους Επιτρόπους.
«Απαραίτητο η Ευρώπη να λάβει έναν γεωπολιτικό χαρακτήρα»
Αναφέρθηκε στις προκλήσεις που -σύμφωνα με τον ίδιο- δεν είχαν υπάρξει στο παρελθόν. «Η ανταγωνιστικότητα, η γεωργία, η άμυνα είναι όλοι ιδιαίτερα κρίσιμοι τομείς. Πρέπει να αντιμετωπιστούν στο εγγύς μέλλον και οφείλουμε να είμαστε ενωμένοι. Είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσουμε το συντομότερο δυνατό».
Στη συνέχεια τόνισε ότι «είναι απαραίτητο η Ευρώπη να λάβει έναν γεωπολιτικό χαρακτήρα», για να προσθέσει πως, «εντούτοις, δεν έχουμε ακόμη καταλήξει στους βασικούς άξονες που θα καθορίσουν το πώς θα επιτύχουμε αυτή τη γεωπολιτική Ευρώπη».
Σε ό,τι αφορά στο μέλλον, εκτίμησε πως «οφείλουμε να αναπτύξουμε σύγχρονα μοντέλα βιωσιμότητας» και πως «πρέπει να εξετάσουμε πώς μπορούμε να μειώσουμε τις ανισότητες».
Κλείνοντας την ομιλία του εξέφρασε την ανησυχία του για την άνοδο των ακραίων πολιτικών κομμάτων και την άνοδο του λαϊκισμού στην Ευρώπη.
«Πρέπει, λοιπόν, να αναπτύξουμε βασικές αρχές όσον αφορά την εξωτερική πολιτική. Πρέπει να μοιραζόμαστε κοινές πεποιθήσεις. Πρέπει να διαμορφώσουμε έναν κοινό τρόπο σκέψης όσον αφορά τις βασικές μας αξίες», κατέληξε.