Ούτε η συνεχιζόμενη κράτηση του Φρέντι Μπελέρη στην Αλβανία ούτη η παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών από τη Βόρεια Μακεδονία αποτελούν διμερή ζητήματα ξεκαθάρισε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης στην εκδήλωση του Economist. Ο υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε ότι δεν μπορούν να υπάρξουν εκπτώσεις σε ζητήματα κράτους δικαίου και διεθνών συνθηκών όσον αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική των δύο χωρών
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο Γιώργος Γεραπετρίτης επισήμανε ότι «στην περίπτωση της Αλβανίας, έχουμε τη φυλάκιση ενός εκλεγμένου δημάρχου. Έχει παραμείνει στη φυλακή για σχεδόν 20 μήνες. Υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις αρχές του κράτους δικαίου που εφαρμόστηκαν και προφανώς, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν μιλάμε για εκπροσώπους των μειονοτήτων. Για εμάς, για τους Ευρωπαίους, είναι σημαντικό, προφανώς, να διαφυλάττουμε τη διαφορετικότητα και να μεριμνούμε για όλες τις μειονότητες. Ο δρόμος υπάρχει, εντούτοις χρειάζονται σαφείς αποδείξεις ότι υπάρχει πλήρης σεβασμός».
Για ό,τι αφορά τη Βόρεια Μακεδονία, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «το διεθνές δίκαιο δεν είναι επιλεκτική διαδικασία. Είναι τόσο απλό. Το διεθνές δίκαιο είναι το θεμέλιο της διεθνούς αρχιτεκτονικής ασφάλειας. Αν μπορούσαμε να επιλέγουμε ορισμένες από τις διατάξεις των συνθηκών και κάποιες άλλες να τις αφήναμε ανενεργές, τότε προφανώς, δεν θα υπήρχε κανενός είδους διεθνές δίκαιο ή διεθνής κοινότητα. Πρέπει να τηρούμε τις διεθνείς συνθήκες. Είχαμε κάποιες σοβαρές ανησυχίες. Το κόμμα μας ως αντιπολίτευση, αντέδρασε σαφώς στη Συμφωνία των Πρεσπών και επισημάναμε από πολύ νωρίς ότι υπάρχουν ορισμένα γκρίζα ζητήματα στη Συμφωνία των Πρεσπών. Εντούτοις, δηλώσαμε εγκαίρως ότι από τη στιγμή που θα υπάρξει επικύρωση της συμφωνίας, τότε δεν υπάρχει δρόμος επιστροφής και πρέπει να τη σεβαστούμε πλήρως. Αυτό είναι που πραγματικά απαιτούμε από τη Βόρεια Μακεδονία και πιστεύουμε ότι η διεθνής κοινότητα είναι σαφώς με το μέρος μας. Όπως προανέφερα υπάρχουν τρεις προϋποθέσεις για να προχωρήσει η ευρωπαϊκή προοπτική: πρώτον, το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Δεύτερον, το διεθνές δίκαιο, και οι διεθνείς συνθήκες και τρίτον, η δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Επί αυτών των ζητημάτων δεν μπορεί να υπάρξουν εκπτώσεις».
Όσον αφορά την Τουρκία ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε Στη σημασία της βελτίωσης των σχέσεων, αναγνωρίζοντας ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία σε όλα τα ζητήματα με την Τουρκία, ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε ωστόσο ότι η δημιουργία διαύλων διαλόγου είναι υψηλής σημασίας.
«Δεν είμαστε ούτε αφελείς, ούτε αιθεροβάμονες. Εκείνο όμως το οποίο πρέπει να έχουμε και είναι αν θέλετε και ένα χρέος που έχουμε απέναντι στις επόμενες γενιές, είναι να δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες, έτσι ώστε να μπορούμε να συζητούμε, να αποσυμπιέζουμε τις εντάσεις, να δημιουργούμε ένα δρόμο διαλόγου, διπλωματίας, δημοκρατίας», επισήμανε.
Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρθηκε στην οικοδόμηση μιας καλής θετικής ατζέντας, η οποία περιλαμβάνει και τη συνεργασία στο μεταναστευτικό αλλά και τη συμφωνία που επετεύχθη για χορήγηση βίζας σε Τούρκους πολίτες για επίσκεψη σε ελληνικά νησιά.
«Για όποιον δεν καταλαβαίνει την αξία αυτών των πραγματικών δεδομένων, λυπάμαι, αλλά το δικό μου χρέος απέναντι στην πατρίδα αυτό μου υπαγορεύει. Διότι όταν υπάρξει κάποιο ατύχημα πάνω από το Αιγαίο, τότε δεν θα υπάρχει VAR για να το διορθώσουμε. Το ατύχημα δεν διορθώνεται», σημείωσε ο ίδιος.
Ευρύτερα και αναφερόμενος στη Μέση Ανατολή, ο κ. Γεραπετρίτης επανέλαβε την ελληνική θέση για την ανάγκη παύσης των εχθροπραξιών, παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας σε εκείνους που πλήττονται και απελευθέρωσης των ομήρων.
«Η Ελλάδα πρωτοπόρος της ευρωπαϊκής διεύρυνσης με τα Δυτικά Βαλκάνια»
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης είπε ότι η Ελλάδα υπήρξε πρωτοπόρος της ευρωπαϊκής διεύρυνσης με το ναρκοπέδιο των Δυτικών Βαλκανίων. «Είναι αναγκαίο ιστορικά να διατηρήσουμε τη δυναμική που οικοδομήσαμε εδώ και 20 χρόνια με την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης. Αν μου επιτρέπετε, πιστεύω ότι πρέπει να δημιουργήσουμε ένα success story. Γι' αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι σημαντική η διεύρυνση προς τη Μολδαβία και την Ουκρανία, αλλά επίσης και προς τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το Μαυροβούνιο. Πρέπει να δώσουμε όραμα στους ανθρώπους. Είναι πολύ σημαντικό γιατί έχουν πράγματι περάσει 20 χρόνια και υπάρχει μια αναμενόμενη κόπωση. Μπορώ συνεπώς, να κατανοήσω γιατί οι άνθρωποι έχουν χάσει εν μέρει την πίστη τους στο ευρωπαϊκό όνειρο. Γι' αυτό πιστεύω ότι πρέπει απλώς να το μελετήσουμε εκ νέου, να το επανεξετάσουμε και να το ενισχύσουμε. Αυτό θα πράξουμε με τη νέα σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Πέραν τούτου, υπάρχει ένας πρόσθετος λόγος για τον οποίο θα πρέπει να είμαστε πιο ενεργοί ως προς τη διαδικασία διεύρυνσης, διότι το ευρωπαϊκό εγχείρημα μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε γεωπολιτικό. Ξεκίνησε ως ένα είδος εσωτερικού οικονομικού εγχειρήματος με στόχο την επίτευξη μιας ισχυρής οικονομίας. Στη συνέχεια, προχωρήσαμε σε ένα είδος πολιτικής ένωσης, και τώρα είμαστε αντιμέτωποι με γεωπολιτικές προκλήσεις σε όλα τα επίπεδα. Υπάρχει μια εμφανής, θεωρώ, μετάβαση προς αυτή τη γεωπολιτική διάσταση, και γι' αυτό όλα τα υποψήφια κράτη πρέπει να ενταχθούν»