H Ευρωπαϊκή Ένωση και το λατινοαμερικανικό μπλοκ χωρών Mercosur ολοκλήρωσαν σήμερα μια συμφωνία ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών, με μια σκληρή μάχη ωστόσο να προμηνύεται εντός της ΕΕ για να επικυρωθεί αυτή η συμφωνία, καθώς κράτη μέλη - με προεξάρχουσα τη Γαλλία - έχουν διαμηνύσει ότι δεν θα την εγκρίνουν.
«Αυτή είναι μια νίκη για την Ευρώπη», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξη Τύπου στο Μοντεβιδέο.
«Ολοκληρώσαμε τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur. Αυτή είναι η αρχή μιας νέας περιόδου. Τώρα ανυπομονώ να το συζητήσω με ευρωπαϊκές χώρες», πρόσθεσε η ίδια σε κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τους προέδρους της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Παραγουάης και Ουρουγουάης - μέλη της Mercosur - που ανακοίνωσαν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μετά από 25 χρόνια συζητήσεων.
Γαλλία, Αυστρία, Πολωνία έχουν αντιταχθεί ρητά
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συμφωνία ΕΕ-Mercosur θα πρέπει να λάβει το πράσινο φως από το Συμβούλιο της ΕΕ (κράτη-μέλη) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για την έγκριση του Συμβουλίου χρειάζεται ειδική πλειοψηφία. Ωστόσο, η Γαλλία, η Αυστρία και η Πολωνία έχουν αντιταχθεί ρητά με τη συμφωνία αυτή, ενώ και η Ιταλία θα μπορούσε να ενταχθεί στο μέτωπο αυτό, σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Γεωργίας της Ιταλίας Φραντσέσκο Λολομπρίτζιτα. Τέσσερις χώρες που αντιπροσωπεύουν το 35% του πληθυσμού της ΕΕ σχηματίζουν μειοψηφία αποκλεισμού.
Οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-Mercosur ξεκίνησαν στις 28 Ιουνίου 1999. Μετά την αναστολή των συνομιλιών, οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν ξανά το 2010. Οι μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις απέκτησαν νέα ώθηση το 2016 και η ΕΕ και η Mercosur ολοκλήρωσαν τις διαπραγματεύσεις το 2019. Η πολιτική συμφωνία που συνήφθη τον Ιούνιο του 2019, δεν επικυρώθηκε ποτέ λόγω της απροθυμίας πολλών χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας.
Η αντίδραση του Παρισιού
Άμεση ήταν η αντίδραση του Παρισιού με την υπηρεσιακή υπουργό Εξωτερικού Εμπορίου, Σοφί Πριμάς - μετά την πτώση της γαλλικής κυβέρνησης - να λέει ότι η συμφωνία «είναι δεσμευτική μόνο για την Επιτροπή».
«Σήμερα σαφώς αυτό δεν είναι το τέλος της ιστορίας για τη συμφωνία αυτή. Αυτό που συμβαίνει στο Μοντεβιδέο δεν είναι η υπογραφή μιας συμφωνίας, αλλά απλώς η πολιτική ολοκλήρωση μιας διαπραγμάτευσης. Αυτό δεσμεύει μόνο την Επιτροπή, όχι τα κράτη μέλη», ανέφερε η υπουργός.
Η σημασία της συμφωνίας
Η συμφωνία περιλαμβάνει την κατάργηση δασμών σε προϊόντα όπως το κρέας, τα αυτοκίνητα, το κρασί και η σοκολάτα. Εάν επικυρωθεί, αναμένεται να εξοικονομήσει στις ευρωπαϊκές εταιρείες 4 δισ. ευρώ ετησίως από δασμούς εξαγωγών.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Η συμφωνία αυτή είναι η απάντησή μας στους ανέμους απομόνωσης και κατακερματισμού».
Παρά την αντίθεση της Γαλλίας, η οποία ανησυχεί για τις επιπτώσεις στους αγρότες, άλλες χώρες, όπως η Ισπανία και η Γερμανία, υποστηρίζουν τη συμφωνία λόγω των οικονομικών της πλεονεκτημάτων.
Η Mercosur βλέπει τη συμφωνία ως ευκαιρία να αυξήσει τις εξαγωγές κρέατος και βιομηχανικών προϊόντων στην Ευρώπη, ενώ για την Ε.Ε. η συμφωνία αποτελεί στρατηγική απάντηση στις πιθανές δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ και στον αυξανόμενο ανταγωνισμό από την Κίνα.
Η συμφωνία είναι ιδιαίτερα επωφελής για μεγάλες ευρωπαϊκές βιομηχανίες, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία (BMW, Volkswagen, Peugeot), ο φαρμακευτικός κλάδος (Sanofi, Novartis) και ο τραπεζικός τομέας, που αποκτούν πρόσβαση σε νέες αγορές.