Κάθε εβδομάδα πολλοί πολίτες κατεβαίνουν στους δρόμους σε διάφορες πόλεις του Ισραήλ ζητώντας από την κυβέρνηση να φέρει πίσω τους ομήρους από τη Γάζα.
Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις περίπου το 70% των Ισραηλινών τάσσεται υπέρ μίας συμφωνίας για την απελευθέρωση των υπολοίπων 59 ομήρων που κρατάει η Χαμάς. Σε αντίστοιχες δηλώσεις προβαίνουν και πολλοί αξιωματούχοι και στελέχη των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, οι οποίοι ζητούν να τεθούν σε προτεραιότητα οι όμηροι έναντι της καταστροφής της Χαμάς.
Μία πρόσφατη πρωτοβουλία πιλότων και πληρωμάτων της πολεμικής αεροπορίας έτυχε της στήριξης και μίας ομάδας 250 πρώην αξιωματούχων της Μοσάντ. Στην ανοιχτή επιστολή τους ανέφεραν μεταξύ άλλων πως «συντασσόμαστε με το αίτημα για άμεση δράση με στόχο την επίτευξη συμφωνίας για την επιστροφή των 59 ομήρων, χωρίς καθυστέρηση, ακόμη και με κόστος την παύση του πολέμου».
Η επιστολή κατέληγε με ένα μήνυμα προς τον ίδιο τον πρωθυπουργό Νετανιάχου: «Η ιερότητα της ζωής, κύριε πρωθυπουργέ, υπερισχύει του Θεού της εκδίκησης».
Η κυβέρνηση κινείται προς «τη λάθος κατεύθυνση»
Στις 18 Μαρτίου το Ισραήλ ξεκίνησε και πάλι τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα, έπειτα από την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας εκεχειρίας με τη Χαμάς. Κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης απελευθερώθηκαν περίπου 40 Ισραηλινοί και αλλοδαποί όμηροι από τη Γάζα, ενώ σε αντάλλαγμα το Ισραήλ απελευθέρωσε περίπου 2.000 Παλαιστίνιους κρατουμένους.
Κατά τον Χαΐμ Τόμερ, πρώην ανώτατο αξιωματούχο της Μοσάντ με δεκαετίες υπηρεσίας στο σώμα, η απόφαση της κυβέρνησης να διακόψει την εκεχειρία ήταν ένας από τους λόγους που τον έκαναν να αντιταχθεί. «Οι άνθρωποι αρχίζουν να αναρωτιούνται πόσο θα συνεχιστεί ο πόλεμος, έως ότου να πετύχουμε να φέρουμε πίσω τους ομήρους μας», δηλώνει στην DW ο Τόμερ. «Η ιδέα πίσω από τις δημόσιες επιστολές μας είναι να πούμε στην ισραηλινή κοινωνία πως η κυβέρνηση κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση και πως αυτή η κατεύθυνσηδεν θα φέρει πίσω τους ομήρους. Οι όμηροι μπορεί να σκοτωθούν κάθε μέρα που περνάει».
Κριτική σε βάρος του Νετανιάχου
Τα νυν και πρώην στελέχη της πολεμικής αεροπορίας που ξεκίνησαν την εκστρατεία των ανοιχτών επιστολών κατηγόρησαν τον Νετανιάχου και την κυβέρνησή του πως διακινδυνεύουν τις ζωές των ομήρων και των Ισραηλινών στρατιωτών με αποκλειστικό σκοπό την αποκόμιση πολιτικού οφέλους για τους ιδίους.
«Αυτήν τη στιγμή ο πόλεμος εξυπηρετεί κατά κύριο λόγο πολιτικά και προσωπικά συμφέροντα και όχι τα συμφέροντα ασφαλείας της χώρας», αναφέρεται ακόμη στις επιστολές. «Η συνέχιση του πολέμου δεν συμβάλλει στην επίτευξη κανενός από τους στρατιωτικούς στόχους και θα οδηγήσει σε θανάτους ομήρων, στρατιωτών των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και αθώων πολιτών, όπως και στην εξάντληση των εφέδρων».
Ο Άβνερ Γιαρκόνι, ο οποίος υπηρέτησε 35 χρόνια ως πιλότος στην πολεμική αεροπορία και ως επικεφαλής της ισραηλινής Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας, δηλώνει από την πλευρά του πως ο πόλεμος ήταν αρχικά δικαιολογημένος, αλλά πλέον πολλοί αισθάνονται πως δεν οδηγεί πουθενά. «Εν τέλει καταλάβαμε πως ο πρωθυπουργός θέλει να συνεχίσει τον πόλεμο εις το διηνεκές», τονίζει ο Γιαρκόνι στην DW. «Όταν σταματήσει ο πόλεμος, θα υπάρχουν δύο ζητήματα: εκλογές και μία εξεταστική επιτροπή. Και τότε ο Νετανιάχου δεν θα είναι πια πρωθυπουργός».
Οι επικριτές επισημαίνουν ακόμη πως η απόφαση του Νετανιάχου για επανέναρξη του πολέμου και η μη διαπραγμάτευση για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας εκεχειρίας με τη Χαμάς ήταν αποτέλεσμα της ανάγκης του Ισραηλινού πρωθυπουργού να κρατήσει τους ακροδεξιούς εταίρους του στον κυβερνητικό συνασπισμό. Οι τελευταίοι απείλησαν πως θα φύγουν από την κυβέρνηση, εάν λήξει ο πόλεμος – και σε αυτήν την περίπτωση ο κυβερνητικός συνασπισμός του Νετανιάχου θα κατέρρεε.
«Υπηρέτησα 40 χρόνια το κράτος του Ισραήλ… και μπορώ να πω στον πρωθυπουργό και κάθε υπουργό, κοιτάζοντάς τον στα μάτια: "Κάνεις λάθος για το πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε το μέλλον του Ισραήλ”», λέει ο Τόμερ. Με τη «μεγιστοποίηση της στρατιωτικής πίεσης» προς τη Χαμάς η κυβέρνηση θέτει σε κίνδυνο τις ζωές των ομήρων. «Είμαστε πιλότοι… το να πολεμάμε τη Χαμάς, ενώ έχει κρατούμενους ομήρους, είναι σαν να πολεμάμε με τα χέρια δεμένα», προσθέτει ο Γιαρκόνι. Η δυσαρέσκεια στις τάξεις των εφέδρων, πολλοί από τους οποίους έχουν κληθεί να υπηρετήσουν πολλές φορές και συμμετείχαν στις επιχειρήσεις για μήνες, αποτελεί πρόβλημα για τον στρατό. Το Ισραήλ έχει έναν μάλλον μικρό μόνιμο στρατό και σε περιόδους πολέμου βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους εφέδρους.
Ο Νετανιάχου απέρριψε την επιστολή
Ο Νετανιάχου απέρριψε αμέσως την επιστολή των στελεχών της πολεμικής αεροπορίας, δηλώνοντας πως αυτή συντάχθηκε από μία «περιθωριοποιημένη και εξτρεμιστική ομάδα που προσπαθεί και πάλι να βλάψει την ισραηλινή κοινωνία εκ των έσω». Ο πρωθυπουργός διέταξε επίσης την απόλυση των εφέδρων που υπέγραψαν την επιστολή, όμως λίγοι εξ αυτών βρίσκονταν σε ενεργό υπηρεσία.
Η απορριπτική στάση του Νετανιάχου οδήγησε ακόμη περισσότερους Ισραηλινούς, συμπεριλαμβανομένων εφέδρων και συνταξιοδοτημένων στελεχών διαφόρων στρατιωτικών μονάδων, αλλά και πολλών άλλων πολιτών, να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους προς τους αξιωματούχους της πολεμικής αεροπορίας.
Υπάρχει πραγματικά θέληση για ειρήνη;
Υπήρξαν βέβαια και αρκετοί που δεν αποδέχθηκαν καθολικά τις επιστολές, αλλά ούτε και τη στρατηγική πρόταση «πρώτα οι όμηροι, μετά ο πόλεμος». Η Ντάλια Σάιντλιν, δημοσιογράφος στη Haaretz, έγραψε προσφάτως πως μόνο μερικές από τις επιστολές αναφέρονται στο μαρτύριο των Παλαιστινίων εν μέσω της φριχτής ανθρωπιστικής κρίσης που μαίνεται στη Γάζα.
Η ίδια έγραψε ακόμη ότι αν και η επιστροφή των ομήρων αποτελεί τον πιο «ενωτικό σκοπό στο Ισραήλ σήμερα», σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί «ένα τέλος διαρκείας στον πόλεμο μαζί με ένα πολιτικό πλαίσιο για τη διατήρηση της ειρήνης – όσο ατελές και αν είναι αυτό – πώς θα καταφέρει η εκστρατεία για την απελευθέρωση των ομήρων να διασφαλίσει το μέλλον των θυμάτων από τον "κύκλο του τρόμου”;»
Την ίδια στιγμή οι κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις ενάντια στην κυβέρνηση και υπέρ της απελευθέρωσης των ομήρων αυξάνονται. «Στηρίζαμε τις διαδηλώσεις καθ' όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Θέλουμε να γυρίσουν σπίτια τους οι όμηροι, αλλά και να τελειώσει για όλους ο πόλεμος», δηλώνει στην DW η Χίλα, η οποία δεν θέλει να μοιραστεί το επώνυμό της.
Ο Γιαρκόνι αναφέρει από την πλευρά του πως πολλοί Ισραηλινοί, όπως και ο ίδιος, είναι ακόμη τραυματισμένοι από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. «Δεν το έχουμε ξεπεράσει ακόμη, επειδή οι ιστορίες και τα βίντεο από εκείνη την ημέρα εμφανίζονται διαρκώς μπροστά μας. Ήταν ένα φρικτό μακελειό», λέει.
Παρ' όλα αυτά, προσθέτει, σε αυτή τη φάση του πολέμου «ίσως να χτυπάμε περισσότερους πολίτες παρά τρομοκράτες». Ο ίδιος ελπίζει τουλάχιστον πως οι ανοιχτές επιστολές θα συμβάλουν στη διαμόρφωση μίας νέας δυναμικής, που θα διευκολύνει την επιστροφή των ομήρων στο Ισραήλ.
Πηγή: dw.com