Εν μέσω των τεκτονικών αλλαγών και των γεωπολιτικών προκλήσεων για την ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης, οι Βρυξέλλες προσδοκούν αρκετά από τον νέο καγκελάριο της Γερμανίας και την κυβέρνηση, που θα προκύψει από τις σημερινές εκλογές.
Εκείνο που βασικά προσδοκούν όχι μόνο, οι Βρυξέλλες αλλά και αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, είναι η Γερμανία να επανακτήσει την ισχυρή θέση της εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Τα τελευταία χρόνια δεν ήταν λίγες οι φορές, που η κυβέρνηση του Ολαφ Σολτς «μπλόκαρε» σημαντικές αποφάσεις για την περαιτέρω στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας, ενώ εξέφραζε διαρκώς επιφυλάξεις για νέα χρηματοδοτικά «εργαλεία», που θα επαναπροσδιορίσουν την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Η πλειοψηφία των κρατών μελών της Ε.Ε. «ποντάρει» στην ανάδειξη του συντηρητικού Φρίντριχ Μερτς, και όχι μόνο λόγω των δημοσκοπήσεων βάσει των οποίων θεωρείται «φαβορί» να γίνει ο επόμενος καγκελάριος. Ο Μερτς, άλλωστε, έχει ήδη υποσχεθεί ότι η κυβέρνησή του θα στηρίξει το ένα «νέο μομέντουμ» της Ευρώπης σε ζητήματα ασφάλειας και ανταγωνιστικότητας, μέσω ισχυρής συνεργασίας και ενίσχυσης της ενιαίας αγοράς.
Πολλά, φυσικά, θα εξαρτηθούν από τη δυνατότητά του να σχηματίσει ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση συνασπισμού, ώστε να μπορεί να συντονίζεται με άλλους Ευρωπαίους εταίρους ή (και) να ηγηθεί της Ενωσης. Σε κάθε περίπτωση, ο Φρίντριχ Μερτς θεωρείται «ρεαλιστής» και υπέρ συγκρότησης συμμαχιών «προθύμων», προκειμένου να παρακάμπτεται η «αδράνεια» της Ευρώπης, παραδέχονται αρκετοί ευρωπαίοι διπλωμάτες, στις Βρυξέλλες.
Ποια η στάση έναντι των ΗΠΑ;
Αρκετά είναι τα κρίσιμα ερωτηματικά σε σχέση με την πολιτική, που θα ακολουθήσει ο νέος καγκελάριος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ιδιαίτερα σε σχέση με τις ΗΠΑ.
Μπορεί το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα, CDU, να ανήκει στην ίδια πολιτική «οικογένεια» με τους Ρεπουμπλικανούς στις ΗΠΑ, ωστόσο ο Μερτς έχει ήδη καταγγείλει τις «παρεμβάσεις» του Ελον Μασκ στις εκλογές υπέρ της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), ενώ επέκρινε δημόσια την ευθεία «επίθεσης» εναντίον της ευρωπαϊκής δημοκρατίας του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, στην πρόσφατη ομιλία του στη διάσκεψη του Μονάχου.
Εκτιμά, παράλληλα, ότι η Ευρώπη θα πρέπει να προετοιμάζεται για την υπεράσπιση της άμυνας και της ασφάλειάς της, χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Πρέπει να προετοιμαζόμαστε για την πιθανότητα ο Ντόναλντ Τραμπ να μην ανταποκριθεί πλέον άνευ όρων στις αμοιβαίες αμυντικές δεσμεύσεις του ΝΑΤΟ» τόνισε ο Μερτς σε χθεσινή συνέντευξή του σε γερμανικό κανάλι. «Για τον λόγο αυτό, είναι κρίσιμο για τους Ευρωπαίους να κάνουν τις μεγαλύτερες δυνατές προσπάθειες ώστε να διασφαλίσουν ότι είναι τουλάχιστον ικανοί να υπερασπιστούν την ευρωπαϊκή ήπειρο μόνοι τους», είπε χαρακτηριστικά.
Νευρικότητα για τη γερμανική οικονομία
Σε αντίθεση με τον Όλαφ Σολτς, μάλιστα, ο Μερτς εμφανίζεται υπέρ της παροχής γερμανικών πυραύλων τύπου Taurus στην Ουκρανία. Παραμένει, ωστόσο, ερώτημα εάν το Βερολίνο θα στηρίξει πιο ενεργά την Ουκρανία και εάν θα παράσχει και ποιες εγγυήσεις «ασφαλείας», που αυτή τη στιγμή είναι και το βασικό ζητούμενο, όπως και τα κονδύλια που προτίθεται να διαθέσει για την συνεισφορά της στο ΝΑΤΟ. Η αύξηση από το 2% έως το 3% του ΑΕΠ, που πλέον συζητείται ανοιχτά εντός της συμμαχίας θα απαιτήσει από το Βερολίνο την εξεύρεση περίπου 70 δισ. ευρώ, γεγονός που θα δυσκολέψει τη νέα κυβέρνηση να «πείσει» τους πολίτες για την αναγκαιότητα αύξησης των αμυντικών δαπανών, ειδικά λόγω και της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της Γερμανίας.
Οι προβλέψεις, άλλωστε, δεν είναι ευνοϊκές για τη γερμανική οικονομία, καθώς θα μπορούσε να επιδεινωθεί λόγω και των «τιμωρητικών» δασμών που απειλεί να επιβάλλει ο Τραμπ, που θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. Στις Βρυξέλλες, υπάρχει αρκετή νευρικότητα ιδιαίτερα σε σχέση με τη γερμανική βιομηχανία, καθώς η οικονομία αναμένεται να βιώσει ύφεση για τρίτο συνεχές έτος.
Το λεγόμενο «φρένο χρέους», που έχει κατοχυρωθεί μέσω του συντάγματος, περιορίζει το νέο δανεισμό της χώρας στο 0,35% του ΑΕΠ. Το κρίσιμο αυτό ζήτημα προκάλεσε την πτώση της προηγούμενης κυβέρνησης του Σολτς. Ο Φρίντριχ Μερτς εμφανίζεται πρόθυμος να αναθεωρηθεί ο κανόνας, αλλά το θέμα φαίνεται ότι «διχάζει» το κόμμα του.
Αρκετοί αναμένουν από τη νέα κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει επίσης και το πώς «βλέπει» τα προτεινόμενα «εργαλεία» για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, καθώς άλλες «φειδωλές» χώρες, όπως η Δανία και η Φινλανδία έχουν ήδη αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και αποδοχής κοινού δανεισμού.
Αμφιλεγόμενη στάση για μεταναστευτικό
Και ενώ ο πρώην ευρωβουλευτής (1989 – 1994) εμφανίζεται πρόθυμος να συνεργαστεί με τους Ευρωπαίους εταίρους για αρκετά από τα κρίσιμα τρέχοντα ζητήματα, ωστόσο στο μεταναστευτικό, ο Μερτς φαίνεται ότι θα ακολουθήσει σκληρή πολιτική θέτοντας εν αμφιβόλω τις ευρωπαϊκές αρχές. Η πολιτική του θα περιλαμβάνει μόνιμους ελέγχους στα σύνορα, απόρριψη όλων των αιτήσεων ασύλου ατόμων, που εισέρχονται από γειτονικές χώρες, γεγονός που θέτει ερωτηματικά για την εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού συμφώνου μετανάστευσης και ασύλου.
Αρκετά είναι και τα ερωτηματικά γύρω από τις σχέσεις που θα έχει ο νέος καγκελάριος με τον Γάλλο πρόεδρο και εάν θα επαναλειτουργήσει η συνεργασία της «ατμομηχανής» Γαλλίας – Γερμανίας, που είχε «ατροφήσει» υπό τον Ολαφ Σολτς.
Σε κάθε περίπτωση, ο Μερτς εμφανίζεται υπέρμαχος της περαιτέρω ενίσχυσης της Ε.Ε. «Οι Αμερικανοί θα υπερασπιστούν τα συμφέροντάς τους με νύχια και με δόντια και εμείς θα πρέπει να απαντήσουμε με το σύνθημα: η Ευρώπη πρώτα. Είμαστε 450 εκατομμύρια Ευρωπαίοι και εάν ενώσουμε τις δυνάμεις μας, θα μπορέσουμε να αντισταθούμε στις ΗΠΑ. Αν συμπεριφερόμαστε σαν νάνοι, θα μας φέρονται σαν νάνοι» τόνισε σε πρόσφατη ομιλία του.
Ο πιθανότατα νέος καγκελάριος φαίνεται έτοιμος ξεκάθαρα να διεκδικήσει θέση «ηγεσίας» εκ μέρους της Γερμανίας εντός της Ε.Ε.
Πηγή: kathimerini.gr