Πράξεις και παραλείψεις που έγιναν χρόνια πριν από την τραγωδία της 28ης Φεβρουαρίου 2023, αλλά και τα κρίσιμα εικοσιτετράωρα ύστερα από αυτή, βρίσκονται στη ζυγαριά της δικαιοσύνης.
Οι τέσσερις ποινικές δικογραφίες –δύο εκ των οποίων έχουν συνενωθεί– ακολούθησαν δαιδαλώδεις πορείες και αναμένεται να οδηγηθούν στο ακροατήριο τους επόμενους μήνες. Ποιες εκκρεμότητες απομένουν;
Η αποζημίωση
Η πρώτη σημαντική απόφαση πάντως ήταν αστική, από το Μονομελές Πρωτοδικείο της Αθήνας που υποχρέωσε τον ΟΣΕ και τη Hellenic Train να καταβάλουν αποζημίωση 800.000 στην οικογένεια ελεγκτή που έχασε τη ζωή του στο δυστύχημα και αναγνωρίζοντας ότι και οι δύο εταιρείες φέρουν «διττή» ευθύνη για την τραγωδία. Το σημείο μηδέν του χρονικού της τραγωδίας τοποθετείται στο μακρινό 2016, όταν θα έπρεπε να έχει παραδοθεί η περίφημη σύμβαση 717 για την υλοποίηση και εγκατάσταση του συστήματος τηλεδιοίκησης. Οι διαφωνίες μεταξύ των εταιρειών που ανέλαβαν το έργο και οι συνεχείς παρατάσεις στέρησαν από το δίκτυο τα μέσα με τα οποία θα μπορούσε να είχε αποτραπεί η τραγωδία.
«Δεδομένου ότι όπως αποδείχθηκε δεν λειτουργούσαν τα προσήκοντα συστήματα ασφαλείας και συνακόλουθα δεν λειτουργούσαν σωστά οι σιδηροδρομικές γραμμές, δεν έπρεπε να πραγματοποιούνται κατά τον κρίσιμο χρόνο τα δρομολόγια», αναφέρει η απόφαση 966/2024 του Πρωτοδικείου της Αθήνας.
Η σύνδεση του δυστυχήματος με τη μη υλοποίηση της επίμαχης σύμβασης είναι ευθεία και άμεση κατά τον πρωτοδίκη που εξέτασε την υπόθεση, καταλήγοντας πως «η παράνομη συμπεριφορά των αρμοδίων οργάνων των εναγομένων εταιρειών έγκειται στην παράλειψη εγκατάστασης και θέσης σε λειτουργία επί του δικτύου και των συρμών των προαναφερθέντων συστημάτων ασφαλείας, η χρήση των οποίων θα είχε με βεβαιότητα αποτρέψει τη σύγκρουση των αμαξοστοιχιών και ήταν το πλέον πρόσφορο μέτρο ασφαλείας».
Στο κάδρο των ευθυνών μπήκε τόσο ο σταθμάρχης Λάρισας όσο και ο μηχανοδηγός στους οποίους καταλογίστηκε συγκλίνουσα αμέλεια, επειδή «δεν κατέβαλαν την επιμέλεια που όφειλαν και μπορούσαν».
Η σύμβαση 717 είχε υπογραφεί το 2014 με ορίζοντα υλοποίησης το 2016 και μέχρι και τη στιγμή της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών, δηλαδή εννέα χρόνια αργότερα, δεν είχε ολοκληρωθεί. Η σύμβαση αυτή συνεπαγόταν την εφαρμογή του συστήματος της τηλεδιοίκησης, την τοποθέτηση σηματοδοτών και εν γένει τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού τμήματος Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας. Το 2019 υπογράφηκε συμπληρωματική σύμβαση, που προέβλεπε την κατασκευή ενός εντελώς νέου συστήματος σηματοδότησης με νέες μονάδες τηλεμετρίας, ενώ όπως αποκαλύφθηκε από την εισαγγελική έρευνα, χορηγήθηκαν συνολικά επτά παράνομες παρατάσεις της αρχικής σύμβασης, σύμφωνα με τις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της ΕΡΓΟΣΕ.
Πριν από το δυστύχημα
Το 2021 καταγγελίες οδηγούν την υπόθεση στην Οικονομική Εισαγγελία που θέτει την υπόθεση στο αρχείο αφού δεν είχαν προκύψει ενδείξεις απιστίας, όμως μια νέα καταγγελία φέρνει τη δικογραφία τον Μάιο του 2022 στο κατώφλι της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.
Η πορεία της έρευνας θα οδηγήσει στην άσκηση διώξεων σε 23 πρόσωπα. Ανάμεσά τους βρίσκονται 14 υπάλληλοι της ΕΡΓΟΣΕ που κατηγορούνται για απάτη σχετική με τις επιχορηγήσεις και δύο εξ αυτών κατηγορούνται και για ψευδή βεβαίωση με σκοπό τον προσπορισμό αθέμιτου οφέλους σε άλλον. Παράλληλα, τέσσερις υπάλληλοι της Ελληνικής Διαχειριστικής Αρχής του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υποδομών Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΥΔ/ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ) κατηγορούνται για απιστία κονδυλίων και πέντε νόμιμοι εκπρόσωποι και υπάλληλοι της αναδόχου κοινοπραξίας, για ηθική αυτουργία σε απάτη σχετική με τις επιχορηγήσεις και ηθική αυτουργία σε ψευδή βεβαίωση με σκοπό τον προσπορισμό αθέμιτου οφέλους σε άλλον.
«Δεδομένου ότι όπως αποδείχθηκε δεν λειτουργούσαν τα προσήκοντα συστήματα ασφαλείας […] δεν έπρεπε να πραγματοποιούνται κατά τον κρίσιμο χρόνο τα δρομολόγια», αναφέρει απόφαση του Πρωτοδικείου της Αθήνας.
Η ανάκριση βρίσκεται μια στροφή πριν από το τέλος, αφού ο 5ος τακτικός ανακριτής έχει μελετήσει τη δικογραφία που ήρθε στα χέρια του μετά την παραίτηση της Ευρωπαίας ανακρίτριας Χριστίνας Σαλάππα για λόγους ευθιξίας, όταν ασκήθηκε εις βάρος της αγωγή κακοδικίας από κατηγορούμενη στην υπόθεση. Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν στο δικαστικό συμβούλιο δύο προσφυγές σχετικά με εγγυοδοσίες-μαμούθ που επιβλήθηκαν στους κατηγορουμένους. Με την ολοκλήρωση της ανάκρισης η δικογραφία θα επιστρέψει στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία προκειμένου, αν υπάρξει και σύμφωνη γνώμη του προέδρου Εφετών, να οδηγηθεί η υπόθεση στο ακροατήριο του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας.
Η δεύτερη δίκη
Από αυτή την υπόθεση προέκυψε δεύτερη δικογραφία για την οποία βρίσκονται κατηγορούμενοι δύο ελεγκτές της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας για παράβαση καθήκοντος, καθώς στο πόρισμά τους φέρεται να υπάρχουν αντιφάσεις μεταξύ των ευρημάτων και των συμπερασμάτων τους στα οποία δεν κατέληξαν σε ποσοτικοποίηση της ζημίας. Η δίκη θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο του 2025 έπειτα από αναβολή που ζητήθηκε προκειμένου να κληθεί να καταθέσει σημαντικός μάρτυρας στην υπόθεση.
Η νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου έφτασε με την έρευνα για την 717 να «τρέχει» ήδη δέκα μήνες. Στη βασική δικογραφία που σχηματίστηκε για το δυστύχημα, ανάμεσα στους 43 κατηγορουμένους βρίσκονται και τα 23 πρόσωπα που περιλαμβάνει το κατηγορητήριο για την 717, για διαφορετικά όμως αδικήματα, όπως αυτό της διατάραξης συγκοινωνιών αφού εντοπίζεται αιτιώδης συνάφεια μεταξύ του τραγικού αποτελέσματος της σύγκρουσης και της μη υλοποίησης της σύμβασης 717.
Τουλάχιστον δύο μήνες
Ο ειδικός εφέτης ανακριτής αναμένει να λάβει στις 21 και 28 Μαρτίου, μετά τις νέες προθεσμίες που έλαβαν, τις απολογίες δύο στελεχών του υπουργείου Μεταφορών που αντιμετωπίζουν ένα βαρύτατο κατηγορητήριο 180 σελίδων. «Μπορεί από αυτές τις απολογίες να προκύψουν άλλες πράξεις ή πρόσωπα που θα χρειαστεί να καλέσει ο ανακριτής ή και να ασκήσει νέες διώξεις», σημειώνει αρμόδια πηγή, εξηγώντας πως ακόμη και αν από τις πραγματογνωμοσύνες ή τις απολογίες δεν προκύψει κάτι άλλο, η ανάκριση έχει τουλάχιστον δύο μήνες ακόμα μέχρι να κηρυχθεί το πέρας.
Ομως το «κλειδί» για να προχωρήσουν όλα όσα εκκρεμούν ενώπιον του κ. Μπακαΐμη είναι η απάντηση της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών σχετικά με τα τρία νέα βίντεο που προστέθηκαν μόλις στις 5 Φεβρουαρίου στη δικογραφία. Μόλις εκδοθεί η πραγματογνωμοσύνη σχετικά με τη γνησιότητα των βίντεο, θα κοινοποιηθεί στον καθηγητή του ΕΜΠ Δημήτρη Καρώνη προκειμένου να ληφθεί υπόψη στην πραγματογνωμοσύνη του σχετικά με την αιτία δημιουργίας της πυρόσφαιρας. Οι απαντήσεις της ΔΕΕ θα σταλούν και στον Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), το πόρισμα του οποίου αναμένεται να παρουσιαστεί την ερχόμενη εβδομάδα.
Μια ακόμη απάντηση που εκκρεμεί σε δικαστικό συμβούλιο είναι η αναβάθμιση ή όχι του κατηγορητηρίου εις βάρος δύο κατηγορουμένων της Hellenic Train, που αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή κατηγορίες σε βαθμό πλημμελήματος. Το σχετικό αίτημα είχαν υποβάλει οικογένειες θυμάτων, ενώ σε περίπτωση που αναβαθμιστεί το κατηγορητήριο, οι κατηγορούμενοι θα πρέπει να απολογηθούν και για τις νέες κατηγορίες.
Η αλλοίωση του χώρου
Λίγες ώρες μετά τη σύγκρουση έπεσαν τα πρώτα χαλίκια στο σημείο, ενώ τρεις ημέρες αργότερα ελήφθη η απόφαση για παρεμβάσεις στον τόπο του δυστυχήματος. Η κίνηση αυτή αποτέλεσε αρχικά μια ξεχωριστή δικογραφία για την αλλοίωση του τόπου του δυστυχήματος, με βασικό κατηγορούμενο τον πρώην περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό.
Στη συνέχεια η δικογραφία συσχετίστηκε με τη βασική δικογραφία και στην πορεία επιχειρήθηκε δύο φορές να διαχωριστεί ξανά εξαιτίας του πλημμεληματικού χαρακτήρα της πράξης της παράβασης καθήκοντος που έχει μικρότερο χρόνο παραγραφής. Για την υπόθεση κατηγορούνται ο πρώην περιφερειάρχης της Θεσσαλίας και έξι πρόσωπα από την πυροσβεστική, την αστυνομία και τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
Τα βίντεο και η όψιμη ανακάλυψη της Ραψάνης
Σε ένα δύσκολο παζλ έχει εξελιχθεί η υπόθεση των βίντεο φόρτωσης και πορείας της εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503 που συγκρούστηκε με τον επιβατικό συρμό IC62 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023. Είκοσι τέσσερις μήνες μετά την έναρξη της δικαστικής έρευνας κάποια κομμάτια του παζλ έχουν καταστραφεί, ενώ άλλα εμφανίζονται «ξαφνικά» δημιουργώντας σύγχυση και προβληματισμό σχετικά με το αν πράγματι αποτελούν άγνωστες ψηφίδες του ίδιου γρίφου.
Τι έχει κάνει η ανάκριση προκειμένου να συλλέξει τα τεκμήρια που θα της επέτρεπαν να ανασυνθέσει την πορεία των τρένων και να εξακριβώσει το φορτίο του εμπορικού συρμού; Το πρώτο αίτημα του ανακριτή για προσκόμιση των βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας υποβάλλεται στις 12 Μαΐου 2023, δηλαδή δύο μήνες μετά το δυστύχημα. Δικαστικές πηγές αναφέρουν ότι έως τότε είχε μπει στο μικροσκόπιο της έρευνας η επιβατική αμαξοστοιχία σε μια προσπάθεια να διαπιστωθεί ο πραγματικός αριθμός των επιβατών, αλλά και το πώς έγινε η σύγκρουση.
Ο εντοπισμός μικροποσοτήτων ξυλολίου και βενζολίου στα πρώτα αποτελέσματα που φτάνουν από το Χημείο του Κράτους στρέφουν το φως της έρευνας τον Μάιο του 2023 και στην εμπορική αμαξοστοιχία και το φορτίο της. Σε χρόνο όμως που ήταν πλέον αργά, αφού είχαν ήδη γίνει επανεγγραφές στους επίμαχους δίσκους.
Από τις 12 Μαΐου του 2023 έως σήμερα έχουν υποβληθεί τουλάχιστον έξι αιτήματα σχετικά με την προσκόμιση του υλικού αυτού από τον ΟΣΕ και την εταιρεία Interstar, η οποία εμφάνισε ξαφνικά στις 5 Φεβρουαρίου 2025 τρία νέα βίντεο ξεχασμένα σε usb στικ υπαλλήλου που έδρασε αυτοβούλως.
Τα βίντεο στον server της εταιρείας φέρουν ημερομηνία ανάκτησης τρεις ημέρες μετά την παράδοσή τους (8 Φεβρουαρίου). Ως εξήγηση για την ανακολουθία των ημερομηνιών, υπάλληλος της εταιρείας κατέθεσε πως είχαν διαγραφεί και κατά την επαναφορά τους από τον «κάδο ανακύκλωσης» άλλαξε η ημερομηνία.
Πώς εξηγεί η εταιρεία την όψιμη εύρεση των τριών βίντεο; Σύμφωνα με πληροφορίες, ισχυρίζεται ότι λίγες ημέρες μετά το δυστύχημα είχαν ζητηθεί από την αστυνομία τα βίντεο με την πορεία της επιβατικής αμαξοστοιχίας από την Αθήνα μέχρι το σημείο σύγκρουσης. Η χειρίστρια που κλήθηκε τότε να «κατεβάσει» τα βίντεο, είχε αποθηκεύσει το υλικό μέχρι τον σταθμό της Ραψάνης, δηλαδή βορειότερα από το σημείο σύγκρουσης. Στον ανακριτή εστάλησαν οι εικόνες από την πορεία της επιβατικής αμαξοστοιχίας μέχρι τα Τέμπη. Μόλις πρόσφατα οι ιθύνοντες της εταιρείας σκέφτηκαν να αναζητήσουν τα βίντεο και μετά το σημείο της σύγκρουσης, μέχρι τη Ραψάνη. Σε αυτές τις καταγραφές ανακάλυψαν ότι εικονιζόταν η εμπορική αμαξοστοιχία.
Πέρα από την πραγματογνωμοσύνη για τη γνησιότητα του υλικού, θα κληθούν τις επόμενες ημέρες και όλα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα από τον εφέτη ανακριτή για να καταθέσουν ενώπιόν του όσα υποστηρίζουν.
Το ανακριτικό κυνήγι των εικόνων βήμα βήμα
–12/5/2023 Ο ανακριτής ζητεί από τον ΟΣΕ τα βίντεο της φόρτωσης της εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503.
–6/6/2023 Ο ΟΣΕ απαντά ότι δεν έχουν διατηρηθεί βίντεο.
–12/6/2023 Ο ανακριτής ζητεί πάλι από τον ΟΣΕ τα βίντεο από ενδιάμεσους σταθμούς διέλευσης της εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503.
–17/7/2023 Ζητούνται από τον ΟΣΕ και οι σκληροί δίσκοι όπου έχει καταγραφεί η φόρτωση της εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503 για να επιχειρηθεί ανάκτηση των αρχείων.
–4/8/2023 Η συνεργαζόμενη εταιρεία αποστέλλει στον ανακριτή τους δίσκους.
–21/8/2023 Οι δίσκοι αποστέλλονται στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών.
–19/9/2023 Ο ΟΣΕ διαβιβάζει έγγραφο της Interstar με ημερομηνία 23/6/2023 που αναφέρει ότι δεν έχουν διατηρηθεί βίντεο από τους ενδιάμεσους σταθμούς διέλευσης.
–19/9/2023 Ο ανακριτής ζητεί από τον ΟΣΕ τους σκληρούς δίσκους και από τους ενδιάμεσους σταθμούς.
–26/9/2023 Η συνεργαζόμενη εταιρεία αποστέλλει τους δίσκους.
–27/9/2023 Οι δίσκοι και των ενδιάμεσων σταθμών διαβιβάζονται στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών.
–8/1/2024 Η ΔΕΕ αποστέλλει τις εκθέσεις προσπάθειας ανάκτησης των αρχείων. Εχει αντλήσει κάποια καρέ μόνο, στα οποία δεν φαίνεται το τρένο.
–15/3/2024 Ο ανακριτής διορίζει Aγγλο πραγματογνώμονα.
–Τέλος Αυγούστου 2024 Ο πραγματογνώμονας παραδίδει την έκθεσή του.
–8/11/2024 Ο ανακριτής παραγγέλλει στους δικαστικούς πραγματογνώμονες να ελέγξουν την οπτική γωνία καταγραφής των καμερών.
–11/11/2024 Οι πραγματογνώμονες καταθέτουν την έκθεσή τους που δείχνει ότι το υλικό προέρχεται από τον Επιβατικό, αντί του Εμπορικού Σταθμό.
–11/11/2024 Ο ανακριτής ζητεί από τον ΟΣΕ τους σωστούς δίσκους (από τον Εμπορικό Σταθμό).
–13/11/2024 Εκπρόσωπος της Interstar ειδοποιεί ότι υπάρχει ένας δίσκος. Δύο ημέρες μετά, ο δίσκος αποστέλλεται στον ανακριτή και στις 20/11 διαβιβάζεται στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών.
–22/11/2024 H Interstar ενημερώνει τον ανακριτή για την ύπαρξη επιπλέον καμερών. Στις 13/12 αποστέλλονται οι δίσκοι με την πορεία της εμπορικής από τη Θεσσαλονίκη στη Λάρισα.
–13/12/2024 Παραγγέλλει ο ανακριτής στους δικαστικούς πραγματογνώμονες να ελέγξουν την οπτική γωνία καταγραφής των καμερών των επιπλέον δίσκων.
–30/1/2025 Καταθέτουν οι δικαστικοί πραγματογνώμονες την έκθεση για τις κάμερες των επιπλέον σταθμών.
–3/2/2025 Η ΔΕΕ απαντά ότι δεν είναι δυνατή η ανάκτηση δεδομένων από τον δίσκο του Εμπορικού Σταθμού.
–5/2/2025 Καταθέτει ο δικηγόρος της Interstar τρία νέα βίντεο.
–7/2/2025 Ο ανακριτής αναθέτει τον έλεγχό τους σε δύο πραγματογνώμονες.
–10/2/2025 Εφοδος στην Interstar για κατάσχεση σκληρών δίσκων και server.
–13/2/2025 Ταυτοποιείται η αμαξοστοιχία από δικαστικούς πραγματογνώμονες. Η ΔΕΕ καλείται να αποφανθεί σχετικά με τη γνησιότητα των βίντεο.
H πορεία του ανακριτή που βρέθηκε στο στόχαστρο
Συνάδελφοι και φίλοι που γνωρίζουν τη διαδρομή του από τα φοιτητικά χρόνια, σκιαγραφούν το προφίλ του 56χρονου Σωτήρη Μπακαΐμη
Σπάνια ένας δικαστικός λειτουργός βλέπει τη φωτογραφία του σε πρωτοσέλιδα. Ο εφέτης ανακριτής Σωτήρης Μπακαΐμης ανήκει στις εξαιρέσεις. Το όνομά του έχει βρεθεί στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης και το πρόσωπό του εικονογραφεί έντυπες και ψηφιακές «επικηρύξεις». Ολα ξεκίνησαν πριν από περίπου δύο χρόνια, τη 10η Μαρτίου, όταν η Ολομέλεια Εφετών αποφάσιζε ομόφωνα να αναθέσει στον κ. Μπακαΐμη την πιο «βαριά» ποινική υπόθεση – την ανάκριση για την τραγωδία των Τεμπών.
Οι σπουδές του
Ο 56χρονος δικαστικός λειτουργός, με καταγωγή από την Καστοριά, αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Ενεργός φοιτητής και δημοφιλής ανάμεσα στους συμφοιτητές του, αφού έπαιζε και στην ποδοσφαιρική ομάδα της σχολής του. Μετά την αποφοίτησή του προχωράει σε μεταπτυχιακές σπουδές στο Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο παραδίδοντας εργασία για το Νομικό Καθεστώς των Τουρκικών Στενών.
Για περίπου έξι χρόνια δικηγορούσε στις δικαστικές αίθουσες της συμπρωτεύουσας. «Ασκούσε μαχόμενη δικηγορία, ήταν καθημερινά στα δικαστήρια», λέει στην «Κ» άνθρωπος που έχει βρεθεί απέναντί του στα δικαστικά έδρανα. Η απόφασή του να αλλάξει επαγγελματική πορεία ήρθε το 1999 όταν έδωσε εξετάσεις για το δικαστικό σώμα.
Τα χρόνια της άσκησης του δικηγορικού λειτουργήματος τον οδήγησαν στην απόφαση αυτή. «Συχνά διαφωνούσε με το πνεύμα του δικαστή σε δικαστικές αποφάσεις. Κάπως έτσι αποφάσισε να δοκιμάσει να μπει στα παπούτσια ενός λειτουργού της δικαιοσύνης», αναφέρει συμφοιτητής του μεταφέροντας το πνεύμα των συζητήσεών τους εκείνη την περίοδο σε θρυλικό μπαρ στην καρδιά της πόλης.
Στο δικαστικό σώμα
Εισήλθε στο δικαστικό σώμα τον Νοέμβριο του 2000 και η πρώτη του χρονιά θα τον βρει ως πάρεδρο στο Μεσολόγγι. Για τα επόμενα δύο χρόνια βρίσκεται στη Θεσπρωτία, ως πρόεδρος Πρωτοδικών, πόστο που του χαρίζει σημαντική εμπειρία σε υποθέσεις όπλων και ναρκωτικών, αφού στις περιοχές κοντά στα σύνορα ανθεί η παράνομη διακίνησή τους.
«Συχνά διαφωνούσε με το πνεύμα του δικαστή σε δικαστικές αποφάσεις. Κάπως έτσι αποφάσισε να δοκιμάσει να μπει στα παπούτσια ενός λειτουργού της δικαιοσύνης», αναφέρει συμφοιτητής του.
Από το 2003 βρίσκεται ως πρωτόδικης στη Λάρισα για ένα έτος, ενώ από το 2003 έως το 2005 παίρνει μετάθεση στη Χαλκιδική για να αντιμετωπίσει ξανά πλήθος υποθέσεων παράνομου εμπορίου. Για δύο χρόνια μέχρι το 2007 θητεύει στα Γρεβενά, για να ακολουθήσει η θητεία του ως ειδικού ανακριτή εγκλημάτων κατά της διαφθοράς στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης. Σε αυτή τη θέση κλήθηκε να διερευνήσει σκάνδαλα που απασχόλησαν τη συμπρωτεύουσα, όπως η υπόθεση της «Παγίας προκαταβολής» του Δήμου Θεσσαλονίκης με κατηγορούμενο μεταξύ άλλων πρώην δήμαρχο της πόλης, ο οποίος στη συνέχεια αθωώθηκε.
«Είναι ικανός, συγκροτημένος και χαμηλών τόνων», αναφέρει συνάδελφός του που τον έζησε τα χρόνια της θητείας του εκεί, όταν κλήθηκε να ερευνήσει υποθέσεις λαθρεμπορίας τσιγάρων με πλοία και οικονομικά εγκλήματα κατά του Δημοσίου.
Από το 2013 έως το 2015 θα θητεύσει στην Αθήνα. Ακολουθεί η Καβάλα για ένα έτος, ενώ από το 2016 έως το 2019 εκλέγεται από τους συναδέλφους του στη θέση του προϊσταμένου του Πρωτοδικείου Σερρών. Η επιστροφή του στην Αθήνα το 2019 συνοδεύεται από την προαγωγή του στον βαθμό του εφέτη αλλά και την εκδίκαση υποθέσεων, όπως αυτή της απιστίας εις βάρος του ΙΚΑ με κατηγορούμενους υπαλλήλους της μηχανογράφησης.
«Η ουσιαστική απραξία και αδυναμία των τεσσάρων τελευταίων διοικήσεων της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων» –όπως ο ίδιος ανέφερε σε ανακοίνωσή του– ώστε να επιλυθούν τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος των λειτουργών της Δικαιοσύνης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, οδήγησε τον Σωτήρη Μπακαΐμη στο να θέσει υποψηφιότητα προκειμένου να εκλεγεί στο διοικητικό συμβούλιο της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων το 2020.
«Διαβασμένος»
Στις 5 Νοεμβρίου 2020 προήχθη στον βαθμό του προέδρου Εφετών και αμέσως μετά την προαγωγή του, μετατέθηκε από την Αθήνα στη Λάρισα, όπου τον Μάρτιο του 2023 του ανατέθηκε η δικογραφία της υπόθεσης των Τεμπών.
Παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών ο κ. Μπακαΐμης περιγράφεται από τους συναδέλφους του ως «ήπιος και διαβασμένος», με κάποιους να σημειώνουν πως δεν είναι τυχαία η ομόφωνη επιλογή του από την Ολομέλεια Εφετών για την ανάληψη της ανάκρισης.
Η δικαστική του διαδρομή φαίνεται πως συναντά τις πρώτες λακκούβες στη διερεύνηση του σιδηροδρομικού δυστυχήματος, προκαλώντας φωνές αμφισβήτησης των χειρισμών του από τους συγγενείς των θυμάτων. Η καθυστέρηση στη λήψη του βιντεοληπτικού υλικού της εμπορικής αμαξοστοιχίας, η καταστροφή βιολογικού υλικού που χρησιμοποιήθηκε για την ταυτοποίηση νεκρών, αλλά και η σιωπηρή απόρριψη κάποιων αιτημάτων καταλογίζονται στον ανακριτή, με τους παροικούντες τον ναό της Θέμιδος να σχολιάζουν πως με κάποιες νομικές του ενέργειες επέτρεψε το να γίνει η Δικαιοσύνη μέρος της αμφισβήτησης.
«Ηπιο και διαβασμένο» τον περιγράφουν συνάδελφοί του, σημειώνοντας πως δεν είναι τυχαία η ομόφωνη επιλογή του από την Ολομέλεια Εφετών για την ανάκριση στην υπόθεση των Τεμπών.
Επειτα από δύο χρόνια η δικαστική διερεύνηση βρίσκεται στην κρισιμότερη καμπή της, με τις κινήσεις του εφέτη ειδικού ανακριτή να δέχονται σκληρή κριτική από μερίδα συγγενών των θυμάτων της τραγωδίας. Κωλυσιεργία και απόκρυψη στοιχείων είναι κάποιες από τις μομφές που διατυπώνονται εις βάρος του και μετουσιώθηκαν σε μήνυση για παράβαση καθήκοντος, υπεξαγωγή εγγράφου και υπόθαλψη εγκληματία.
Συνάδελφοί του που τον συνάντησαν πρόσφατα, λένε ότι τα δύο αυτά χρόνια έχουν αφήσει τα σημάδια τους στον έμπειρο δικαστή. Η πίεση είναι μεγάλη από όλες τις πλευρές, αλλά όπως περιγράφουν άνθρωποι του εργασιακού του περιβάλλοντος, παραμένει προσηλωμένος στην έρευνα. Οι επόμενοι μήνες, που θα κρίνουν την έκβαση του δικαστικού θρίλερ, θα δοκιμάσουν και τις αντοχές του ανακριτή, που έχει επωμιστεί κάτι πολύ περισσότερο από τη διαλεύκανση μιας ποινικής υπόθεσης. Εχει κληθεί να οδηγήσει στην κάθαρση ένα εθνικό τραύμα.
Πηγή: kathimerini.gr