Νέο κύκλο ανησυχίας ανοίγουν οι χθεσινοβραδινοί ισχυροί σεισμοί των 5,3 και 5 Ρίχτερ σε Σαντορίνη και Αμοργό με τους επιστήμονες σήμερα να είναι πιο επιφυλακτικοί ως προς την εξέλιξη του φαινομένου.
Αναμένεται η ανακοίνωση για τα μέτρα από την εκ νέου συνεδρίαση ομάδων σεισμικού και ηφαιστειακού κινδύνου, ενώ αναμένονται και τα πρώτα δεδομένα από τους σεισμογράφους που ανελκύστηκαν από την περιοχή.
Τα τρία ενδεχόμενα
Όπως ανέφερε ο Κώστα Συνολάκης, Καθηγητής φυσικών καταστροφών: Υπάρχουν τρία διαφορετικά ενδεχόμενα :
- Η σμηνοσειρά να τελειώσει και να μην έχουμε τίποτα
- Η σμηνοσειρά να οδηγήσει σε έναν μεγαλύτερο σεισμό
- Η σμηνοσειρά να οδηγήσει σε μία μικρή έκρηξη του ηφαιστείου κάτι ανάλογο που είχαμε δει τα τελευταία 100 χρόνια
Και προσθέτει: «Λέγανε ότι πάμε καλύτερα, ότι είμαστε αισιόδοξοι κλπ. Αυτό είναι λάθος γιατί δεν μπορείς με στοιχεία μίας ημέρας να πεις ότι πηγαίνεις καλύτερα, όπως με τη covid-19».
Δεν έχει γίνει ο κύριος σεισμός
Σύμφωνα με τους σεισμολόγους ο χθεσινός σεισμός που ήταν ο μεγαλύτερος μέχρι τώρα, δεν φαίνεται με τα έως τώρα δεδομένα να είναι ο κύριος.
Όπως αναφέρει ο Βασίλης Καραστάθης, Διευθυντής Γεωδυναμικού Ινστιτούτου: «Για να πούμε κάποιον σεισμό κύριο θα πρέπει να απέχει από τους υπόλοιπους ως προς το μέγεθος αρκετά και, όχι μόνο αυτό, αλλά να συνοδεύεται και από μία χαρακτηριστική ακολουθία, η οποία έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και μετασεισμική ακολουθία».
Και συνεχίζει: «Είμαστε στην ίδια κατάσταση, στην ίδια μορφή σεισμικότητας. Έχει σταθεροποιηθεί σε αυτή τη μορφή αλλά έχουμε πάντα αυτήν την επιφύλαξη, ότι δηλαδή ελλοχεύει ο κίνδυνος μεγαλύτερου σεισμού».
Χαρακτηριστικό για την εξέλιξη του φαινομένου είναι ότι μέσα σε 2 ώρες, μεταξύ 7 και 9 το πρωί έλαβαν χώρα 8 σεισμοί άνω των 4 Ρίχτερ.
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Παπανικολάου, Ομότιμο καθηγητή Τεκτονικής Γεωλογίας και Γεωδυναμικής του ΕΚΠΑ: «Για 2-5 μέρες βλέπουμε μία φαινομενική ύφεση, η οποία μετά καλύπτεται από έναν μεγαλύτερο σεισμό, όπως έγινε και με τον σεισμό των 5,3 Ρίχτερ. Από τον σεισμό των 5,2 Ρίχτερ μεσολάβησαν μερικές μέρες και κάποιοι φαντάστηκαν ότι ήρθε η ώρα να αρχίσουμε να μικραίνουμε στο μέγεθος και βλέπετε ότι επανήλθε το πράγμα.
Το ερώτημα είναι τώρα: Εφόσον έχουν φτάσει να ενεργοποιούνται ρήγματα και να δίνουν σεισμούς 5,3 Ρίχτερ, εάν θα ωριμάσει περισσότερο η όλη συσσώρευση των τάσεων για να ενεργοποιήσει και το μεγάλο ρήγμα της τάξεως των 6 Ρίχτερ».
Το φαινόμενο μπορεί να διαρκέσει μήνες - Υποψίες αφύπνισης του ηφαιστείου
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το φαινόμενο μπορεί να διαρκέσει ακόμα και για μήνες.
Ειδικότερα, ο καθηγητής Κώστα Συνολάκης τονίζει: «Την προηγούμενη φορά που παρουσιάζονταν σεισμοί μεγέθους από 3 έως το πολύ 4-5 Ρίχτερ μέσα στην καλντέρα αυτό είχε κρατήσει σχεδόν έναν χρόνο. Το ηφαίστειο έχει αρχίσει και μας δίνει ορισμένα συμπτώματα ήδη από τον Αύγουστο, οπότε και άρχισε να φαίνεται ότι υπάρχει μία μετακίνηση. Αν το 2011 είχαμε την υποψία ότι το ηφαίστειο μπορεί να ήταν σε φάση αφύπνισης, το ίδιο συμβαίνει και τώρα».
Στο μεταξύ στη Σαντορίνη η σεισμική δραστηριότητα δοκιμάζει τις αντοχές των κατοίκων που σχηματίζουν ουρές στο λιμάνι για να φύγουν.
ΕΚΠΑ για Σαντορίνη - Αμοργό: Πάνω από 14.000 σεισμοί - Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να ακολουθήσει κύριος σεισμός
Πάνω από 14,000 σεισμούς έχει ανιχνεύσει και εντοπίσει συνολικά, από την έναρξη της σεισμικής δραστηριότητας στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού στις 26 Ιανουαρίου έως και τις 9 Φεβρουαρίου 2025, το Εργαστήριο Σεισμολογίας (ΕΣ) του ΕΚΠΑ, με αυστηρά κριτήρια για τη διασφάλιση της ποιότητας των αποτελεσμάτων, με μεθόδους μηχανικής μάθησης (τεχνητής νοημοσύνης), εκ των οποίων περίπου 12,000 με μεγέθη Μ≥1.0, σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του πανεπιστημίου Αθηνών.
Στις 9 Φεβρουαρίου καταγράφηκαν πάνω από 1,100 σεισμοί, με ~240 να έχουν μέγεθος Μ≥2.5, 14 σεισμούς με Μ≥4.0, και 2 σεισμούς με Μ≥4.5, με τον μεγαλύτερο σεισμό να έχει μέγεθος M=5.0. Σύμφωνα με τα στοιχεία καθημερινής ανάλυσης σεισμικών δεδομένων (χωρίς χρήση μεθόδων μηχανικής μάθησης) του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, κατά την 10η Φεβρουαρίου έχουν καταγραφεί 109 σεισμοί, εκ των οποίων 13 με μεγέθη M≥4.0 και 4 με Μ≥4.5. Ο μεγαλύτερος σεισμός σημειώθηκε στις 20:16:30 UTC και είχε μέγεθος 5.2, ενώ στις 22:37:26 UTC ακολούθησε σεισμός με Μ=5.0.
Οι σεισμοί αυτοί μπορεί να θεωρηθεί ότι εντάσσονται στο πλαίσιο σμηνοσειράς που θα συνεχιστεί με αρκετούς σεισμούς παρόμοιων μεγεθών. Παρόλα αυτά δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να ακολουθήσει κύριος σεισμός. Αν και σε μεγάλο μέρος της η σεισμική δραστηριότητα παραμένει ενεργή σε ένα τμήμα μήκους ~12 km νοτιοδυτικά της Ανύδρου, όπως και τις προηγούμενες ημέρες, τα επίκεντρα των μεγαλύτερων σεισμών εντοπίζονται βορειοανατολικά της Ανύδρου.
Στο μεταξύ από σήμερα, Τρίτη 11/2/25 για την καταγραφή της εδαφικής κίνησης στο κέντρο της σεισμικής δραστηριότητας των τελευταίων ημερών, από το Εργαστήριο Γεωφυσικής του ΕΚΠΑ, πραγματοποιούνται:
- Εγκατάσταση στην περιοχή του Ακρωτηρίου Κολούμπο ενός (1) νέου μόνιμου γεωδαιτικού σταθμού GPS/GNSS.
- Εγκατάσταση στη βραχονησίδα Άνυδρο ενός (1) νέου μόνιμου γεωδαιτικού σταθμού GPS/GNSS (σε συνεργασία με το Γεωλογικό Τμήμα του Πανεπιστήμιου Πατρών και το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του ΕΑΑ).
- Επαναμέτρηση του μη-μόνιμου δικτύου 21 σταθμών GPS στη Θήρα-Θηρασιά-Καμένη.
Σημειώνεις πως συνεχής ενημέρωση επί των δραστηριοτήτων του Εργαστηρίου, παρέχεται από την Ιστοσελίδα του Εργαστηρίου στη διεύθυνση https://geophysicslab.geol.uoa.gr/ ενώ συντονιστής της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων ΕΚΠΑ είναι ο Ευθύμιος Λέκκας, Ομ. Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος.
Τα μέλη της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων είναι:
Αντωναράκου Ασημίνα, Καθηγήτρια και Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Αρκαδόπουλος Νικόλαος, Καθηγητής Χειρουργικής, Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής
Βασιλάκης Εμμανουήλ, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Διακάκης Μιχαήλ, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Ευελπίδου Nίκη – Νικολέττα, Καθηγήτρια Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Καβύρης Γιώργος, Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Καρτάλης Κωνσταντίνος, Καθηγητής Τμήματος Φυσικής
Λάγιου Παγώνα, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας, Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Υγείας
Λέκκας Ευθύμιος, Ομ. Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, Συντονιστής Επιτροπής
Μαυρούλης Σπυρίδων, Επιστημονικός Συνεργάτης Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Πικουλής Εμμανουήλ, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής
Σταύρου Πήλιος-Δημήτρης, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Ψυχολογίας
Χατζηχρήστου Χρυσή, Καθηγήτρια Τμήματος Ψυχολογίας
Υπεύθυνος για την προβολή του έργου και των δράσεων της Επιτροπής είναι το μέλος ΕΔΙΠ του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης κ. Δημήτρης Κουτσομπόλης