Την στήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης στα εποικοδομητικά βήματα που έχουν γίνει για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων εξέφρασε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας που είχε την Πέμπτη με τον Τούρκο ομόλογο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της αμερικανικής προεδρίας, οι δύο ηγέτες συζήτησαν τη σημασία της ενίσχυσης της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η ανάγκη για την άμεση ένταξη της Σουηδίας αλλά και την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ. Υπό αυτό το πρίσμα, συμφώνησαν να παραμείνουν σε στενή επαφή ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο του 2024 στην Ουάσιγκτον.
Το θέμα της διαλειτουργικότητας συνιστά μια έμμεση αναφορά στην απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400 από την 'Αγκυρα, καθώς η Ουάσιγκτον έχει τονίσει επανειλημμένα ότι η συγκεκριμένη κίνηση δεν συμβαδίζει με τη συμμαχική δέσμευση για τη μείωση των υφιστάμενων εξαρτήσεων από ρωσικά οπλικά συστήματα και τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ.
Επιπλέον, στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου υπάρχει αναφορά και στις διπλωματικές προσπάθειες που καταβάλλονται για μια νέα ελληνοτουρκική προσέγγιση. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, «ο πρόεδρος Μπάιντεν εξέφρασε την υποστήριξή του στα πρόσφατα εποικοδομητικά βήματα που έγιναν στη σχέση Ελλάδας-Τουρκίας».
Τέλος, οι δύο ηγέτες συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις στον πόλεμο στη Γάζα, με τον πρόεδρο Μπάιντεν να επαναλαμβάνει την υποστήριξή του στο δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηγέτες συζήτησαν τις προσπάθειες για την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και την προστασία των αμάχων αλλά και για την ανάγκη να υπάρχει ο ορίζοντας μιας πολιτικής λύσης για τον παλαιστινιακό λαό.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Διεύθυνσης Επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, ο Ερντογάν ζήτησε από τον Τζο Μπάιντεν να σταματήσουν οι ΗΠΑ να υποστηρίζουν άνευ όρων το Ισραήλ, τονίζοντας πως είναι ιστορική ευθύνη των Ηνωμένων Πολιτειών να εξασφαλίσουν μόνιμη κατάπαυση του πυρός το συντομότερο.
Συγκεκριμένα, ο Τούρκος πρόεδρος φέρεται να είπε «ότι η ανθρώπινη τραγωδία στη Γάζα πρέπει να σταματήσει το συντομότερο δυνατό, ότι η απόσυρση της άνευ όρων υποστήριξης των ΗΠΑ προς το Ισραήλ θα μπορούσε να οδηγήσει γρήγορα σε κατάπαυση του πυρός, ότι τόσο ο κόσμος όσο και η αμερικανική κοινή γνώμη εκφράζουν αυτό το αίτημα πιο ηχηρά τις τελευταίες ημέρες και ότι είναι ιστορική ευθύνη των ΗΠΑ να εξασφαλίσουν μόνιμη κατάπαυση του πυρός στην περιοχή το συντομότερο δυνατό».
«Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας συζητήθηκαν οι επιθέσεις του Ισραήλ στα Παλαιστινιακά Εδάφη, ιδίως στη Γάζα, οι διμερείς σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, η διαδικασία ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και παγκόσμια και περιφερειακά ζητήματα» σημειώνεται στην ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο Ερντογάν, «η κλιμάκωση και η παράταση των ισραηλινών επιθέσεων μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο».
Ο Τούρκος πρόεδρος, επανέλαβε την πρότασή του για τη δημιουργία ενός μηχανισμού εγγυήσεων και τόνισε ότι «η εκπλήρωση των υποσχέσεων που δόθηκαν και η ίδρυση ενός ανεξάρτητου, κυρίαρχου, εδαφικά ενιαίου παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ στη βάση των συνόρων του 1967 είναι η πιο λογική και μόνιμη λύση».
Μπάιντεν και Ερντογάν συζήτησαν επίσης το θέμα των μαχητικών F-16 που ζητά η Τουρκία από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η συνομιλία των δύο προέδρων διήρκεσε περίπου μία ώρα.