Ειδικά τιμολόγια για τους καταναλωτές που διαθέτουν έξυπνους μετρητές κατανάλωσης ρεύματος τα οποία θα ισχύσουν από 1ης Ιανουαρίου 2024 ετοιμάζουν οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το νέο πλαίσιο που θα διέπει τη λιανική ρεύματος από το νέο έτος.
Οι έξυπνοι μετρητές εξασφαλίζουν σημαντικά πλεονεκτήματα για τους καταναλωτές, με κυριότερο την εφαρμογή διαφορετικών τιμολογίων στη διάρκεια της ημέρας ανάλογα με τη διακύμανση των τιμών στο Χρηματιστήριο. Έτσι, για παράδειγμα τις μεσημεριανές ώρες του καλοκαιριού οπότε κορυφώνεται η παραγωγή των φωτοβολταϊκών και η χρηματιστηριακή τιμή πέφτει (ή συχνά μηδενίζεται), θα ισχύουν αντίστοιχα χαμηλότερες τιμές καταναλωτή ενώ τις ώρες αιχμής (π.χ. τα απογεύματα όταν εκλείπει η παραγωγή των φωτοβολταϊκών) οι χρεώσεις θα είναι ακριβότερες. Οι καταναλωτές θα μπορούν να εξοικονομούν χρήματα μεταφέροντας την κατανάλωση κατά τις ώρες χαμηλής χρέωσης και αποφεύγοντας τη χρήση ενεργοβόρων συσκευών τις ώρες αιχμής.
Σε επόμενο στάδιο η μεταφορά της κατανάλωσης σε ώρες μη αιχμής θα μπορεί να αποζημιώνεται από την αγορά μέσω των μηχανισμών απόκρισης ζήτησης, όπως ισχύει ήδη για μεγάλους καταναλωτές. Επιπλέον σε συνδυασμό με φωτοβολταϊκό στέγης ή / και μπαταρία οι καταναλωτές θα μπορούν επίσης να συμμετέχουν στην αγορά πουλώντας, αποθηκεύοντας ή αγοράζοντας ενέργεια ανάλογα με την διακύμανση των τιμών στη διάρκεια της ημέρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στον αναθεωρημένο ενεργειακό σχεδιασμό που κατατέθηκε από το ΥΠΕΝ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από το 2021 είχαν αναπτυχθεί 13.000 έξυπνοι μετρητές σε επίπεδο μέσης τάσης και 70.000 σε επίπεδο χαμηλής τάσης, κυρίως για καταναλωτές με υψηλή ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Το 2022, εγκαταστάθηκαν 100.000 έξυπνοι μετρητές. Εκτιμάται ότι θα αυξηθούν σε 500.000 το 2023 και μεταξύ 800.000 και 1 εκατομμύριο κάθε χρόνο από το 2024 έως το 2030. Στόχος του ΔΕΔΔΗΕ είναι να έχουν όλοι οι καταναλωτές έναν έξυπνο μετρητή έως το 2030 ενώ ως το τέλος του 2024 εκτιμάται ότι πάνω από τη μισή ενέργεια (55%) που διακινείται στο δίκτυο θα καταγράφεται με έξυπνους μετρητές (τηλεμέτρηση).
Παράλληλα είναι σε εξέλιξη ο διαγωνισμός του ΔΕΔΔΗΕ προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ για την προμήθεια και εγκατάσταση συνολικά 7,3 εκατομμυρίων έξυπνων μετρητών χαμηλής τάσης, έργο για το οποίο την περασμένη εβδομάδα υπεγράφη παρουσία του πρωθυπουργού συμφωνία χρηματοδότησης μεταξύ του Διαχειριστή και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ο διαγωνισμός αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2024.
Η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών συνδέεται και με την αντιμετώπιση, ως ένα βαθμό, του προβλήματος των ρευματοκλοπών οι οποίες κυμαίνονται στο 4,5 % της ενέργειας που καταναλώνεται. Το κόστος της κλεμμένης ενέργειας (400 εκατ. ευρώ ετησίως) επιμερίζεται στους λοιπούς συνεπείς καταναλωτές, πράγμα που σημαίνει ότι η αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών μπορεί να οδηγήσει και σε ελάφρυνση των λογαριασμών ρεύματος.
Η Ρυθμιστική Αρχή έχει θέσει στον Διαχειριστή συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα μείωσης των ρευματοκλοπών (2023: στο 4,2 %, 2024: 3,8 %, 2025: 3,3 %, 0,5 % το 2030) με ποινή (απώλεια εσόδων) σε περίπτωση αστοχίας.