Παρά τα προβλήματα και τις εντάσεις οι ορθόδοξοι στην Ουκρανία προσπαθούν να βρουν σημεία σύγκλησης και μάλιστα με την ενεργό συμμετοχή του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Για τον λόγο αυτό, εκπρόσωποι των δύο Ορθοδόξων Εκκλησιών της Ουκρανίας (της Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας και της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας), συναντήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα σε μια προσπάθεια να βρεθεί κοινός τόπος συζήτησης.
Η προσπάθεια διαλόγου έλαβε χώρα στην Αγία Σοφία του Κιέβου, και οδήγησε σε ένα κείμενο-καταδίκης του πολέμου και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, το οποίο συνυπέγραψαν κληρικοί και λαϊκοί (εκπρόσωποι και των δύο δικαιοδοσιών της Ουκρανίας).
Στο κείμενο που κατέληξαν με την ολοκλήρωση των εργασιών της συζήτησης, καλούν τους επικεφαλής των δύο Εκκλησιών να βρουν κοινό τόπο και τρόπο ώστε να ενωθούν οι δύο δικαιοδοσίες, για το καλό της Ουκρανίας.
Προτείνουν ακόμη την ενεργή διαμεσολάβηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, με τη δημιουργία μιας διεθνούς πλατφόρμας διαλόγου.
Οι αντιπροσωπείες των δύο Εκκλησιών υποστηρίζουν ότι :
-Η ένοπλη επίθεση της Ρωσίας εναντίον του κυρίαρχου ουκρανικού κράτους, ήταν το αποκορύφωμα αιώνων αυτοκρατορικής πίεσης στην πνευματική και πολιτιστική ταυτότητα του λαού μας.
-Καθοδηγούμενη από την αυτοκρατορική σοβινιστική ιδεολογία, υπό τα συνθήματα του ρωσικού κόσμου, η Ρωσία αρνιόταν πάντα το δικαίωμα ύπαρξης της Τοπικής Ουκρανικής Εκκλησίας. Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εισέβαλε στο κανονικό έδαφος των Ουκρανικών Εκκλησιών και ευλογεί την κατοχή της Ρωσίας και τα εγκλήματα πολέμου στο έδαφος του ουκρανικού κράτους.
-Σε αυτή τη δύσκολη στιγμή, είναι εξαιρετικά σημαντικό να διατηρηθεί η πνευματική ενότητα του ουκρανικού λαού, η οποία έχει τις ρίζες της στην αρχαία ορθόδοξη παράδοση του Κιέβου.
Οι συμμετέχοντες στον διάλογο -κληρικοί και λαϊκοί, καθηγητές εκπρόσωποι και των δύο Εκκλησιών αναγνωρίζουν ότι το κράτος και η κοινωνία των πολιτών στην Ουκρανία είναι σημαντικά μέλη στον διάλογο ενότητας μεταξύ των δύο Εκκλησιών:
“Θεωρούμε την προοπτική σχέσεων μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών και του κράτους και της κοινωνίας με βάση τις αρχές του κράτους δικαίου, του αλληλοσεβασμού και της συνεργασίας. Ως εκ τούτου, καλούμε για μια ευρεία συζήτηση εκείνων των νομοθετικών πρωτοβουλιών που αντιμετωπίζουν πολύπλοκα και συχνά επώδυνα ζητήματα της θρησκευτικής ζωής”, αναφέρεται .
Για το ξεπέρασμα των προβλημάτων προτείνεται:
-Συνεργασία σε επίπεδο εδαφικών κοινοτήτων σε χριστιανικά πολιτιστικά και εκπαιδευτικά έργα, πρώτα από όλα στη φροντίδα των υπερασπιστών της πατρίδας και όσων έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα στον πόλεμο ή έχουν τραυματιστεί ή έχουν χάσει τα σπίτια τους.
-Να επιδιωχτεί η δυνατότητα συμμετοχής και κοινών λειτουργιών μεταξύ εκπροσώπων των δύο εκκλησιών σε εκδηλώσεις τοπικής και εθνικής σημασίας
-Κοινή προσευχή κλήρου και πιστών, όπου είναι δυνατό, ιδιαίτερα εάν πρόκειται για την ταφή ενός υπερασπιστή στρατιώτη που έχασε τη ζωή του υπερασπιζόμενος την Ουκρανία
-Καταβολή κάθε προσπάθειας ώστε να υπερβληθούν τα ισχύοντα εμπόδια που δεν επιτρέπουν τον κύριο στόχο της ενότητας -την ευχαριστιακή κοινωνία των κοινοτήτων και των δύο Εκκλησιών.
-Δημιουργία μιας κοινής ομάδας εργασίας, στην οποία θα συμμετέχουν Επίσκοποι και Θεολόγοι των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, για την ανάπτυξη ενός λεπτομερούς σχεδίου ενοποίησης.
Χαρακτηριστικό είναι πως στην επιστολή-έκκληση, αναγνωρίζεται ότι “η επίλυση της διεκκλησιαστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία είναι αδύνατη χωρίς την ενεργή διαμεσολάβηση των εκπροσώπων της παγκόσμιας Ορθοδοξίας, ιδιαίτερα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, σε συνεργασία με το οποίο θα πρέπει να δημιουργηθεί μια διεθνής πλατφόρμα διαλόγου”.