Μια ομάδα Ισραηλινών συμβούλων, που ισχυρίζονται ότι έχουν χειραγωγήσει περισσότερες από 30 εκλογικές μάχες σε ολόκληρο τον κόσμο χρησιμοποιώντας hacking, δολιοφθορές και αυτοματοποιημένη παραπληροφόρηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φέρνει στο “φως” μια έρευνα που αποκαλύπτει ο Guardian.
Η ομάδα των Ισραηλινών, με την κωδική ονομασία «Team Jorge», διευθύνεται από τον Ταλ Χανάν, έναν 50χρονο πρώην ισραηλινό πράκτορα των ειδικών δυνάμεων που τώρα εργάζεται ιδιωτικά χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο «Χόρχε». Μία από τις βασικές υπηρεσίες της «Team Jorge» είναι ένα εξελιγμένο πακέτο λογισμικού το Aims που ελέγχει έναν τεράστιο “στρατό” από χιλιάδες πλαστά προφίλ κοινωνικών μέσων στο Twitter, το LinkedIn, το Facebook, το Telegram, το Gmail, το Instagram και το YouTube, κάνοντας χρήση φωτογραφιών αληθινών χρηστών στα social media και διαδίδοντας με ευκολία ψευδείς ειδήσεις. Ορισμένα avatar έχουν ακόμη και λογαριασμούς Amazon με πιστωτικές κάρτες, πορτοφόλια bitcoin και λογαριασμούς Airbnb.
Δημοσιογράφοι από 30 διεθνή Μέσα (Le Monde, Der Spiegel και El País) συνεργάστηκαν για να ερευνήσουν την υπόθεση, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης έρευνας για τη βιομηχανία παραπληροφόρησης. Μεταξύ άλλων αποκάλυψαν πλάνα και έγγραφα που διέρρευσαν στον Guardian.
Κάποιοι εξ’ αυτών των δημοσιογράφων πλησίασαν μέλη της “Team Jorge” παριστάνοντας τους υποψήφιους πελάτες. Κατάφεραν έτσι να καταγράψουν τις μεταξύ τους συνομιλίες, κατά τις οποίες τους παρείχαν συμβουλές για το πώς θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν πληροφορίες για τους αντιπάλους τους, μεταξύ άλλων χρησιμοποιώντας τεχνικές hacking για πρόσβαση σε λογαριασμούς Gmail και Telegram. Υπερηφανεύονταν για “φύτευση” υλικού σε νόμιμα ειδησεογραφικά μέσα, τα οποία στη συνέχεια ενισχύονται από το λογισμικό διαχείρισης bot Aims.
Μεγάλο μέρος της στρατηγικής τους φαινόταν να περιστρέφεται γύρω από την υπονόμευση εκστρατειών αντιπάλων: η ομάδα ισχυρίστηκε ακόμη ότι έστειλε ένα σεξουαλικό παιχνίδι που παραδόθηκε μέσω Amazon στο σπίτι ενός πολιτικού, με στόχο να δώσει στη γυναίκα του την εσφαλμένη εντύπωση ότι είχε παράνομη σχέση.
Οι μέθοδοι και οι τεχνικές που περιγράφονται από την “Team Jorge” εγείρουν νέες προκλήσεις για τις μεγάλες τεχνολογικές πλατφόρμες, οι οποίες επί χρόνια αγωνίζονται να αποτρέψουν κακόβουλους παράγοντες που διαδίδουν ψέματα ή παραβιάζουν την ασφάλεια στις πλατφόρμες τους. Τα στοιχεία μιας παγκόσμιας ιδιωτικής αγοράς παραπληροφόρησης με στόχο τις εκλογές κρούουν επίσης τον κώδωνα του κινδύνου για τις δημοκρατίες σε όλο τον κόσμο.
Ο Χάναν πάντως δεν απάντησε σε λεπτομερείς ερωτήσεις σχετικά με τις δραστηριότητες και τις μεθόδους της ομάδας του, αλλά αρνήθηκε ότι έχει προχωρήσει σε αξιόποινες πράξεις. Υποστήριξε ότι οι υπηρεσίες που προσφέρει η ομάδα του έχουν χρησιμοποιηθεί σε όλη την Αφρική, τη Νότια και Κεντρική Αμερική, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη και “διαφήμισε” ότι είναι διαθέσιμες σε υπηρεσίες πληροφοριών, πολιτικές εκστρατείες και ιδιωτικές εταιρείες που ήθελαν να χειραγωγήσουν κρυφά την κοινή γνώμη.
Ομάδα και στην Ελλάδα
Ο Χάναν αποκάλυψε ακόμα ότι λειτουργούν έξι γραφεία του σε όλο τον κόσμο, ενώ υπάρχει μια ομάδα στην Ελλάδα και μια στα Εμιράτα, χωρίς να αναφερθεί σε λεπτομέρειες για τις δραστηριότητες των δύο αυτών ομάδων. Παράλληλα, τόνισε ότι έγιναν 33 εκστρατείες σε προεδρικό επίπεδο, 27 από τις οποίες ήταν επιτυχημένες», ενώ υποστήριξε ότι συμμετείχε σε δύο «μεγάλα έργα» στις ΗΠΑ, χωρίς όμως να εμπλέκεται άμεσα στην πολιτική των ΗΠΑ.
Δεν ήταν δυνατό να επαληθευτούν όλοι οι ισχυρισμοί της “Team Jorge” καθώς εκτιμάται ότι για να εξασφαλίσει μια προσοδοφόρα συμφωνία με υποψήφιους πελάτες δεν αποκλείεται να υπήρχαν και δόσεις υπερβολής. Όσον αφορά στις αμοιβές, ενημέρωσαν ότι θα δέχονταν πληρωμές σε διάφορα νομίσματα, συμπεριλαμβανομένων των κρυπτονομισμάτων, bitcoin ή μετρητά. Οι χρεώσεις ξεκινούσαν από 6 έως 15 εκατ. ευρώ για παρέμβαση σε εκλογές.
Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι ο επικεφαλής της ομάδας φαίνεται ότι διεξήγαγε κάποιες από τις επιχειρήσεις παραπληροφόρησής του μέσω μιας ισραηλινής εταιρείας, της Demoman International, η οποία είναι εγγεγραμμένη σε ιστότοπο που διευθύνεται από το Υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ για την προώθηση των αμυντικών εξαγωγών. Παράλληλα, προκαλεί ερωτηματικά το γεγονός ότι παρά την εμπειρία των μελών της ομάδας στο χώρο, απλοί δημοσιογράφοι που χρησιμοποιούν συμβατικές μεθόδους, κατάφεραν να εισχωρήσουν στα άδυτα της βιομηχανία παραπληροφόρησης.
Fake προφίλ σε μερικά δευτερόλεπτα
Παρουσιάζοντας τη λειτουργία της ομάδας του στους “υποψήφιους πελάτες” του, ο Χάναν τους παρουσιάσε δεκάδες avatar, δείχνοντας πώς αμέτρητα fake προφίλ μπορούν να δημιουργηθούν σε μερικά μόνο δευτερόλεπτα, χρησιμοποιώντας ετικέτες για άμεση αντιστοίχιση με το φύλο, την εθνικότητα και τα ονόματα που προτιμούν οι χρήστες.
Παράλληλα, ο επικεφαλής της ομάδας θέλησε να ξεδιπλώσει το ταλέντο τους στο χακάρισμα λογαριασμών στο Telegram και το Gmail αλλά και στο σβήσιμο των στοιχείων του (ίχνη).
Αντιδράσεις για τις αποκαλύψεις
Στη Γαλλία ήδη αποκαλύπτεται ότι δημοσιογράφος μεγάλου τηλεοπτικού δικτύου συνεργαζόταν με τη συγκεκριμένη εταιρία. Το BFM απέσυρε τον παρουσιαστή της από το νυχτερινό δελτίο γιατί κατηγορείται ότι έδινε fake ειδήσεις ή παραποιημένες ειδήσεις που εμφάνιζαν θετικά ορισμένες χώρες ή δημιουργούσαν σύγχυση για γεοπολιτικα θέματα.
Η εισηγήτρια της Επιτροπής Pega του Ευρωκοινοβουλίου για τις υποκλοπές, Σόφι Ιν’τ Βελντ, κάλεσε να ερευνηθούν άμεσα οι ισχυρισμοί του επικεφαλής της ομάδας περί ύπαρξης απεσταλμένων της «Team Jorge» στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι η χρήση κακόβουλων λογισμικών αποτελεί ένα από τα όπλα στη φαρέτρα των εχθρών της Δημοκρατίας.
Παράλληλα, η ευρωβουλευτής κάλεσε την Κομισιόν και τη Europol να προχωρήσει σε έρευνες δίχως καθυστέρηση. «Οι αποκαλύψεις καλούν για άμεση δράση. Κυβερνοπόλεμος κατά της Δημοκρατίας σε ευρωπαϊκό έδαφος, φημολογείται ακόμα και στην Ελλάδα» τόνισε σε νέα ανάρτηση: