Μετά την αύξηση των επιτοκίων από την Αμερικανική FED, πλησιάζει η ώρα για ανάλογες κινήσεις από την ΕΚΤ. Γιατί οι κεντρικές τράπεζες των χωρών προβαίνουν σε αυξήσεις των επιτοκίων; Tι αντίκτυπο έχει μια τέτοια ενέργεια στην πραγματική οικονομία;
Oι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια για να συμβάλλουν στη συγκράτηση του πληθωρισμού. Να υπενθυμίσουμε ότι ο πληθωρισμός σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, βρίσκεται στο 10,7% για την Ελλάδα το μήνα Μάιο και στο 8,1% στην Ευρωζώνη.
Παρά το γεγονός ότι η αύξηση των επιτοκίων χρησιμοποιείται ως ένα εργαλείο μετριασμού της ανόδου των τιμών, έχει και αρκετές συνέπειες για την πραγματική οικονομία. Η χαρακτηριστικότερη επίπτωση είναι ότι αυξάνεται το κόστος του δανεισμού, τόσο για τα κράτη όσο και για τα νοικοκυριά αλλά και τις επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα, όσοι αποπληρώνουν δάνεια (όχι με σταθερό αλλά με κυμαινόμενο επιτόκιο), θα πληρώνουν υψηλότερους τόκους λόγω της αύξησης των επιτοκίων. Ακόμη και η χορήγηση νέων δανείων θα είναι ακριβότερη, για αυτόν τον λόγο αναμένουμε το επόμενο διάστημα αύξηση της ζήτησης για επιχειρηματικά δάνεια μέσω του ταμείου ανάκαμψης τα οποία άλλωστε είναι χαμηλότοκα.
Όσον αφορά τα υφιστάμενα δάνεια, υπάρχει κίνδυνος αύξησης των “κόκκινων” δανείων λόγω της αδυναμίας πληρωμών, τόσο από φυσικά όσο και από νομικά πρόσωπα. Τα “κόκκινα” δάνεια είναι ένα διαχρονικό αγκάθι για την Ελληνική οικονομία. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο 1 στα 3 δάνεια που είχαν ρυθμιστεί, “κοκκίνησαν”. Σε συνδυασμό με τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις, η κατάσταση συνεχώς δυσκολεύει. Γνωρίζοντας ότι πρόκειται σύντομα η ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια, πολλοί καταναλωτές και επιχειρήσεις – ιδίως όσοι βρίσκονται κοντά στην αποπληρωμή - σπεύδουν να τακτοποιήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις.
Η αύξηση των επιτοκίων εκτός από το κόστος δανεισμού, θα αυξήσει σταδιακά και τις αποδόσεις και τον όγκο των προθεσμιακών καταθέσεων, που για χρόνια προσέφεραν μια χαμηλή σταθερή απόδοση. Όσο τα επιτόκια είναι χαμηλά, δεν υπάρχει κίνητρο για τους πολίτες “να κλείσουν” τα χρήματα τους σε προθεσμιακές.
*Η Δάφνη Γρηγοριάδη είναι Οικονομική Αναλύτρια.