Στην τελική ευθεία έχει μπει πλέον η εκλογή του νέου αρχιεπισκόπου Κρήτης. Η επιλογή του τριπρόσωπου από τη Ιερά Σύνοδο η οποία αποτελείται από 8 μητροπολίτες έχει ιστορική σημασία καθώς είναι η πρώτη φορά που δεν καταρτίζεται από το ελληνικό υπουργείο Παιδείας.
Για πρώτη φορά αυτή η εκλογή Αρχιεπισκόπου θα γίνει με την άμεση συμμετοχή των μελών της Ιεράς Συνόδου του νησιού η οποία αφού καταρτιστεί το τριπρόσωπο θα αποστείλει τα ονόματα στο Φανάρι η Σύνοδος του οποίου θα επιλέξει τον νέο ηγέτη της Εκκλησίας της Κρήτης στις αρχές Ιανουαρίου.
Από την ψηφοφορία οι τρείς υποψήφιοι για τον θρόνο είναι οι:
Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Ευγένιος (7 ψήφους), Κισάμου και Σελίνου Αμφιλόχιος (7 ψήφους) και Πέτρας και Χερρονήσου Γεράσιμος (5 ψήφους), θα διαδεχθεί τον Αρχιεπίσκοπο πρώην Κρήτης κ. Ειρηναίο, που πλέον ανήκει στους εφησυχάζοντες Ιεράρχες.Eκπληξη αποτελεί το γεγονός οτι ο μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου Ανδρέας έμεινε εκτός .Η περίπτωση της Κρήτης ενδιαφέρει ιδιαίτερα το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αφού είναι μία περιοχή, η οποία λειτουργεί αυτόνομα σε σχέση με την Εκκλησία της Ελλάδος, έχει επιρροή και σε άλλες περιοχές και είναι πάντα δίπλα στις επιλογές του Φαναρίου.
Σήμερα η Εκκλησία της Κρήτης απαρτίζεται από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Κρήτης και οκτώ Ιερές Μητροπόλεις. Ανώτερη εκκλησιαστική διοικητική Αρχή της Κρήτης είναι η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης, που εδρεύει στο Ηράκλειο της οποίας πρόεδρος είναι ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης και μέλη οι Μητροπολίτες Κρήτης.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, εκλέγεται από την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου μεταξύ τριών Μητροπολιτών, τους οποίους έχει υποδείξει μέσω εκλογής η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτη. Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος των Μητροπολιτών της Κρήτης αποφασίζει επίσης αυτόνομα για τα υπόλοιπα θέματα της Εκκλησίας Κρήτης. Εκτός από τον Αρχιεπίσκοπο, οι υπόλοιποι Μητροπολίτες εκλέγονται και αυτοί από την Επαρχιακή Σύνοδο.
Ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας Κρήτης έγινε νόμος του ελληνικού κράτους το 1961. Συγκεκριμένα, η σημερινή διοικητική της μορφή υφίσταται σχεδόν αναλλοίωτη από το 1900, όπως είχε διαμορφωθεί από την εποχή του βιλαετίου της Κρήτης και συμπληρώθηκε επί Κρητικής Πολιτείας, ενώ τελευταίες τροποποιήσεις έγιναν με τον νόμο 4149/1961, ο οποίος κύρωσε και τον καταστατικό της χάρτη.
Από το 1962 με πράξη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου οι Επίσκοποι της Εκκλησίας Κρήτης έλαβαν τον τίτλο του Μητροπολίτη τιμής ένεκεν, ενώ το 1967 με όμοιο τρόπο ο Μητροπολίτης Κρήτης έλαβε τον τίτλο του Αρχιεπισκόπου τιμής Ένεκεν. Στις 9 Μαρτίου 1993 εκδόθηκε Πατριαρχικός Τόμος απο την Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου που ανακηρύσσει σε εν ενεργεία Μητροπόλεις τις μέχρι τότε «τιμής ένεκεν» Ιερές Μητροπόλεις της Κρήτης και προσδίδει στους Μητροπολίτες της νήσου τον τίτλο «Υπέρτιμος και Έξαρχος».
Ποιοι είναι οι τρεις Μητροπολιτες για τη διαδοχή του Ειρηναίου
Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου, Αμφιλόχιος Ανδρονικάκης. Γεννήθηκε στα Χανιά το 1964. Το έτος 1997 διορίστηκε από τον Σεβασμιότατο πολιό Γέροντα πρώην Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου κ. Ειρηναίο εφημέριος στην Ενορία Πλατάνου Κισσάμου και Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητροπόλεως Κισσάμου και Σελίνου. Την 4η Οκτωβρίου 2005 εξελέγη από την Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας της Κρήτης Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου. Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελίου και Βιάννου, Ανδρέας Νανάκης. Γεννήθηκε το 1957 στο Ηράκλειο Κρήτης. Το 1988 χειροτονήθηκε διάκονος και το 1992 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος υπό του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Τιμοθέου. Το διάστημα 1992-1994 διετέλεσε πρώτος σχολάρχης της Ανωτέρας Εκκλησιαστικής Σχολής Κρήτης. Διετέλεσε επίσης πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής της Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Ηρακλείου Κρήτης από το 2006 έως το 2020. Είναι τακτικός καθηγητής στη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης.
Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, Ευγένιος Αντωνόπουλος. Γεννήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 1968 στο Ηράκλειο Κρήτης. Το 1991 περάτωσε τα μαθήματα Ιστορικής Θεολογίας του Τμήματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Θεολογικής Σχολής στο ΑΠΘ. Το 1991 έγινε μοναχός στην Ι.Μ. Αγίου Γεωργίου Σεληναρίου και χειροτονήθηκε διάκονος, και αργότερα πρεσβύτερος, διακονώντας ως ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Πέτρας και Χερρονήσου. Το 2005 εξελέγη και χειροτονήθηκε Επίσκοπος Κνωσού, βοηθός Επίσκοπος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης και αρχιγραμματέας της Συνόδου. Στις 9 Σεπτεμβρίου 2010 εξελέγη Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου.
Μητροπολίτης Πέτρας και Χερρονήσου, Γεράσιμος Μαρματάκης. Γεννήθηκε στο Ηράκλειο στις 17 Σεπτεμβρίου 1969. Στις 13 Οκτωβρίου 2001 έλαβε το οφίκιο της πνευματικής πατρότητος υπό του Επισκόπου Κνωσού Μακαρίου. Στις 14 Δεκεμβρίου 2015 εξελέγη παμψηφεί από την Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας Κρήτης Μητροπολίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Πέτρας και Χερρονήσου. Από τον Σεπτέμβριο του 2016 έως το τέλος Αυγούστου 2017 κλήθηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο ως μέλος της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.,
Η διαδικασία
Η ψηφοφορία πραγματοποιήθηκε με ψηφοδέλτιο και ο κάθε Μητροπολίτης ψήφισε τρία πρόσωπα. Είναι υποχρεωτικό και απαραίτητο να ψηφιστούν τρία πρόσωπα. Σε περίπτωση που ψηφίσει κάποιος Μητροπολίτης δύο πρόσωπα ή ακόμη και τέσσερα, δηλαδή λιγότερα ή παραπάνω από τρία πρόσωπα, τότε το ψηφοδέλτιο βγαίνει άκυρο. Κατόπιν, ένας εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Κρήτης (ενδεχομένως ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Κνωσού Πρόδρομος Ξενάκης) θα ανακοινώσει δημόσια το “τριπρόσωπο”.