H ανάγκη για ανανέωση του Στόλου του Πολεμικού Ναυτικού είναι επιτακτική, όχι μόνο λόγω της κρίσιμης κατάστασης στο Αιγαίο με την Τουρκία αλλά και λόγω της παλαιότητας των πλοίων που έχουμε. Φυσικά όλα αυτά είναι γνωστά εδώ και χρόνια στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά η δυσχερής οικονομική κατάσταση της χώρας τα τελευταία χρόνια και μια σειρά από λάθους χειρισμούς μας έφεραν στο σημείο να ψάχνουμε πλοία στις «καθυστερήσεις».
Αν και τα τελευταία δύο χρόνια κυριαρχούσε η συζήτηση γύρω από την απόκτηση των γαλλικών φρεγατών Belharra, για τις οποίες είχαμε φτάσει μια ανάσα από την υπογραφή συμφωνίας τον περασμένο Ιούλιο, όπως όλα δείχνουν το Πολεμικό Ναυτικό επέλεξε τις φρεγάτες MMSC (Multi-Mission Surface Combatant), ενός πλοίου βασισμένο στα πλοία LCS (Littoral Combat Ship) του Αμερικανικού Ναυτικού.
Σύμφωνα με πληροφορίες το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο (ΑΝΣ) του ΠΝ αποφάσισε να στείλει στις ΗΠΑ LoR (Letter of Request) για να πάρει συγκεκριμένες απαντήσεις σχετικά με την αγορά 4 φρεγατών MMSC. H αποστολή LoR φυσικά και δεν σημαίνει ότι το θέμα έχει κλείσει αφού αντίστοιχη κίνηση είχε γίνει και για τις belharra.
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ
Τις τελευταίες μέρες με αφορμή την δημοσιοποίηση της πληροφορίας ότι το ΠΝ ενδιαφέρεται για τις φρεγάτες MMSC έχει ξεσπάσει ένα «πόλεμος» σχετικά με το κατά πόσο είναι κατάλληλες για το ΠΝ, ενώ αναπόφευκτα γίνεται σύγκριση με τις Belharra.
Ποιες είναι οι διαφορές των δύο πλοίων
Όσο αφορά τα ραντάρ των δύο πλοίων εδώ ξεκάθαρα υπερτερεί το γαλλικό πλοίο. Η Bellhara με το SeaFire 500 έχει ουσιαστική τη διπλάσια εμβέλεια, με 500 χιλιόμετρα ενώ το TRS-4D που έχουν οι MMSC έχουν εμβέλεια 250 χλμ.
Η διαφορά αυτή είναι πολύ ουσιαστική, ειδικότερα από την στιγμή που η ηγεσία του ΠΝ έχει ξεκαθαρίσει πως η νέα φρεγάτα που θα προμηθευτούμε πρέπει ξεκάθαρα να έχει δυνατότητες αεράμυνας περιοχής.
Στην πράξη το ραντάρ των Bellhara της επιτρέπει να εντοπίζει στόχους νωρίτερα ενώ παράλληλα έχει δυνατότητα ταυτόχρονης εμπλοκής 16 στόχων τη στιγμή που η MMSC μπορεί να βάλει μόλις δύο βλήματα εναντίον ισάριθμων στόχων.
Αναφορικά με τα όπλα που φέρουν τα δύο πλοία η μεν Belharra έχει 16 βλήματα μεσαίου βεληνεκούς Aster 15 και 16 βλήματα μεγάλου βεληνεκούς Aster 30. Από την άλλη μεριά τα πλοία MMSC φέρουν φόρτο 32 ESSM ή 8 SM-2. Σίγουρα η γαλλική φρεγάτα είναι καλύτερα εξοπλισμένη αλλά από την άλλη θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίσει κάποιος τα MMSC ως απροστάτευτα.
Η Βelharra, όμως έχει το τεράστιο πλεονέκτημα πως μπορεί να εξοπλιστεί με τους πυραύλους scalp naval που μπορούν να πλήξουν στόχους μέχρι και 1000 χλμ και πρόκειται πραγματικά για ένα όπλο στρατηγικής σημασίας, αλλά εδώ υπάρχει το μειονέκτημα πως αν «φορεθούν» scalp naval μειώνονται τα βλήματα αντιαεροπορικής άμυνας που είναι και πρέπει να είναι η βασική επιχειρησιακή απαίτηση.
Για την αντιμετώπιση και εξουδετέρωση στόχων επιφανείας τα δύο πλοία αξιοποιούν παρόμοια βλήματα, με τις γαλλικές φρεγάτες να εξοπλίζονται με Exocet Block IIIC έναντι Harpoon Block II των αμερικάνικων. Για όπλο εγγύς άμυνας CIWS και τα δύο πλοία μπορούν να φέρουν RAM.
Ένα σημείο στο οποίο τα δύο πλοία παρουσιάζουν μεγάλη διαφορά είναι αυτό του ανθυποβρυχιακού πολέμου, που επίσης είναι ένα τομέας που αποτελεί προτεραιότητα για το ΠΝ. Συγκεκριμένα η Bellhara είναι αδιαμφισβήτητα πολύ καλύτερο πλοίο σε αυτό το κομμάτι αφού διαθέτει ένα ολοκληρωμένο σύστημα ανθυποβρυχιακής έρευνας. Ενώ στο αντίποδα η MMSC έχει μειωμένες δυνατότητες σε αυτό τον τομέα, πάντα σε σχέση με τις Belharra, αφού δεν φέρει σόναρ τροπίδας, κάτι που το ΠΝ θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ.
Οι φρεγάτες MMSC είναι πιο γρήγορες από τις Belharra, 30+ έναντι 28 κόμβων, αλλά το σύστημα πρόωσης του πλοίου βασίζεται σε υδροπροωθητές (waterjets) και δυστυχώς έχει αποδειχθεί προβληματικό. Ακόμα ένα αμφιλεγόμενο στοιχείο των πλοίων MMSC είναι πως είναι κατασκευασμένα από αλουμίνιο στην υπερκατασκευή. Αυτό είναι θετικό από πλευράς ότι δεν ανεβάζει το κέντρο βάρους του πλοίου αλλά το μεγάλο μειονέκτημα είναι η αντοχή σε πλήγματα από εχθρικά κατευθυνόμενα βλήματα και η δομική καταπόνηση σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
Σημαντικό ρόλο στην επιλογή του πλοίο φυσικά παίζει και το οικονομικό. Σύμφωνα με πληροφορίες η γαλλική πρόταση για δύο φρεγάτες Belharra, με τις αλλαγές που θέλει να γίνουν το ΠΝ, κοστολογείται γύρω στα 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Στον αντίποδα οι αμερικανοί μας προσφέρουν 4 πλοία MMSC με 3,971 δις ευρώ, με πρόβλεψη τα 3 από αυτά να κατασκευαστούν σε ελληνικά ναυπηγεία.
Πέρα από τις επιχειρησιακές διαφορές των πλοίων η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων εξετάζει και άλλους παράγοντες για να καταλήξει στην απόφαση της για νέο πλοίο. Γιατί μπορεί στα χαρτιά οι Belharra να είναι πιο κοντά στις απαιτήσεις του ΠΝ αλλά οι αμερικανοί προσφέρουν ένα πιο ολοκληρωμένο πακέτο σε σχέση με τους Γάλλους.
Στην προκείμενη περίπτωση το LoR που στάλθηκε στους αμερικανούς δεν περιέχει μόνο τα πλοία MMSC αλλά πάει πακέτο με τον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής των 4 φρεγατών ΜΕΚΟ του ΠΝ, την παράδοση πλοίων ενδιάμεσης λύσης και την ενδεχόμενη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ναυπήγησης των νέων φρεγατών των ΗΠΑ της FFG(X).
Στην LοR το ΠΝ ζητάει και τον ταυτόχρονο εκσυγχρονισμό των φρεγατών MEKO σε διαμόρφωση ανάλογη με αυτή των φρεγατών MMSC, με κοινά interface στα Συστήματα Πληροφοριών Μάχης, το ραντάρ και άλλα ηλεκτρονικά. Έτσι τα 8 πλοία πολλαπλών ρόλων του ΠΝ (σ.σ. 4 MMSC και 4 MEKO) θα μοιράζονται πάρα πολλά κοινά συστήματα, με ότι συνεπάγεται αυτό για την συντηρησιμότητα του Στόλου, και την επιχειρησιακή του ικανότητα.
Αναφορικά με το πλοίο ενδιάμεσης λύσης διακαής πόθος των Πολεμικού Ναυτικού είναι τα αμερικανικά αντιτορπιλικά Arleigh Burke, τα οποία έχουν τεράστια δύναμη πυρός, ενώ στο τραπέζι υπάρχει και η λύση των καταδρομικών Ticonderoga.
Σε κάθε περίπτωση αναμένουμε να δούμε πως θα εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις με τους αμερικανούς, ενώ δεν αποκλείεται οι Γάλλοι να επανέλθουν με νέα πρόταση. Αυτό όμως που προέχει είναι η απόφαση να ληφθεί λίαν συντόμως γιατί οι εξελίξεις τρέχουν και ο χρόνος δεν είναι υπέρ μας.