Οι χιλιάδες μαύροι που λιντσαρίστηκαν από λευκούς στη διάρκεια του 19ου και του 20 αιώνα στις ΗΠΑ έχουν πλέον το δικό τους μνημείο στις νότιες πολιτείες όπου ήταν πιο διαδεδομένη η δουλεία και ο διαχωρισμός των φυλών.
Το Εθνικό Μνημείο για την Ειρήνη και τη Δικαιοσύνη, που εγκαινιάστηκε χθες Πέμπτη, έχει στόχο να προάγει την ενημέρωση για τη φυλετική ανισότητα στις ΗΠΑ, οι επιπτώσεις της οποίας είναι ακόμη αισθητές στην αμερικανική κοινωνία, και να τιμήσει τα θύματα μιας από τις λιγότερο αναγνωρισμένες ωμότητες της χώρας: του λιντσαρίσματος χιλιάδων μαύρων από υπέρμαχους της ανωτερότητας της λευκής φυλής στη διάρκεια μιας εκστρατείας τρόμου που διήρκησε δεκαετίες.
«Αυτή η σκιά δεν μπορεί να σβήσει αν δεν ρίξουμε φως στην αλήθεια της καταστροφικής βίας που διαμόρφωσε το έθνος μας, τραυμάτισε τους μαύρους και εξέθεσε τη δέσμευσή μας υπέρ του κράτους δικαίου και της ισόνομης δικαιοσύνης», επεσήμανε ο Μπράιαν Στίβενσον διευθυντής της οργάνωσης Equal Justice Initiative (EJI) που είχε την πρωτοβουλία για την ανέγερση του μνημείου.
Περισσότεροι από 4.400 μαύροι λιντσαρίστηκαν στις ΗΠΑ από το 1877 ως το 1950, σύμφωνα με την οργάνωση αυτή. Χιλιάδες λευκοί , περιλαμβανομένων κοινοβουλευτικών, συγκεντρώνονταν για να παρακολουθήσουν τα δημόσια λιντσαρίσματα των θυμάτων, που βασανίζονταν, ακρωτηριάζονταν και διαμελίζονταν. «Τίποτα περισσότερο δεν στήριξε τη φυλετική ανισότητα όσο το λιντσάρισμα», τόνισε η οργάνωση.
Το μνημείο βρίσκεται στο Μοντγκόμερι της πολιτείας Αλαμπάμα και εκτείνεται σε έναν χώρο 24 στρεμμάτων. Αποτελείται από 800 ατσάλινες πλάκες που κρέμονται αρχικά στο επίπεδο των ματιών του επισκέπτη και στη συνέχεια όλο και πιο ψηλά, μία για κάθε κομητεία όπου διαπράχθηκαν λιντσαρίσματα. Τα ονόματα των θυμάτων είναι γραμμένα σε κάθε πλάκα.
Παράλληλα, κατά μήκος του διαδρόμου περιγράφονται σύντομα κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους τιμωρήθηκαν οι μαύροι: Ο Παρκς Μπανκς λιντσαρίστηκε στον Μισισιπή το 1922 επειδή είχε στην κατοχή του τη φωτογραφία μιας λευκής. Ο Κέιλεμπ Γκάντλι απαγχονίστηκε στο Κεντάκι το 1894 επειδή «περπατούσε πίσω από τη σύζυγο του λευκού εργοδότη του». Η έγκυος Μέρι Τέρνερ, αφού κατήγγειλε το λιντσάρισμα του συζύγου της από μια συμμορία λευκών, κρεμάστηκε ανάποδα, κάηκε ζωντανή και στη συνέχεια της άνοιξαν την κοιλιά ώστε να πέσει στο έδαφος το έμβρυο.