Γράμμα από το ΛΟΝΔΙΝΟ, του Γιώργου Βλαβιανού
Το 2013 με στόχο να διατηρήσει την ενότητα του κόμματος των Συντηρητικών, εν μέσω ισχυρού ρεύματος ευρωσκεπτικισμού ο πρωθυπουργός Νταίηβιντ Κάμερον έδωσε μιά υπόσχεση αν τελικά κέρδιζε τις εκλογές του 2015: θα έκανε δημοψήφισμα με το ερώτημα Μέσα ή Έξω από την ΕΕ.
Όμως αυτό που διαφαινόταν ως χαμηλού ρίσκου κίνηση για να αντιμετωπίσει ένα μικρού χρονικού διαστήματος πολιτικό πρόβλημα, για τις εκλογές του 15, έκανε μετάσταση σε κάτι που θα μπορούσε δυνητικά να βλάψει τη βρετανική οικονομία, να επηρεάσει την κατεύθυνση της χώρας για γενιές και φυσικά να προσδιορίσει το πολιτικό μέλλον του ίδιου του πρωθυπουργού Κάμερον.
Καθώς η χώρα ετοιμάζεται να ψηφίσει αύριο, οι στοιχηματικές αγορές επιμένουν θετικά, δηλαδή προβλέπουν παραμονή στην ΕΕ, οι δημισκοπήσεις όμως δείχνουν ότι το αποτέλεσμα κινείται στο όριο του στατιστικού λάθους.
Στο Λονδίνο έχουν να λένε για την παροιμιώδη τύχη του Κάμερον ο οποίος πάμπολλες φορές έχει επιτύχει σημαντικές νίκες της τελευταίας στιγμής, όμως αυτή τη φορά τον περιμένουν στη γωνία σε ένα Συντηρητικό κόμμα πιό διχασμένο παρά ποτέ. Αν χάσει θα δεχθεί υπέρογκες πιέσεις ώστε να παραιτηθεί παρ ότι έχει ακόμη μπροστά του σχεδόν 4 χρόνια καθώς όπως λένε θα χαθεί ο,τι έχει κτίσει με μία ζαριά που δεν χρειαζόταν να τη ρίξει.
Η Βρετανία έχει χωριστεί σε κοινωνικο-οικονομικές και περιφερειακές ζώνες, με πολλούς μεγάλης ηλικίας κι εργατικής τάξης Άγγλους ψηφοφόρους να προτιμούν το Φεύγουμε και σε νεότερους και πιό καλλιεργημένους Βρετανούς και η πλειονότης των Σκωτσέζων και των Βορειοιρλανδών να υποστηρίζουν το Μένουμε.
Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο το δημοψήφισμα έχει προκαλέσει δραματικό διχασμό μέσα σε οικογένειες. Παιδιά εναντίον γονέων, αδέλφια να μη
μιλούν μεταξύ τους,
Το χαρακτηριστικότερο όλων των παραδειγμάτων είναι αυτό της ίδιας της οικογένειας του Μπόρις Τζόνσον, του πρώην Δημάρχου στο Λονδίνο, της πλέον κυρίαρχης φυσιογνωμίας του κινήματος Φεύγουμε: ο πατέρας του Στάνλευ, η αδελφή του Ρειτσελ και ο αδελφός του Τζο που είναι βουλευτής υποστηρίζουν το Μένουμε. Μόνο η μητέρα του Σαρλότ είναι μαζί του.
Η διαμάχη για το δημοψήφισμα έχει συμπεριλάβει τα πάντα:
μετανάστευση, τρομοκρατία, οικονομία, την έλλειψη κατοικιών στο Λονδίνο και την τύχη του Συστήματος Υγίειας.
Παρά ταύτα η νίκη του Μένουμε θα αφήσει μιά Βρετανία βαθιά διχασμένη, με τους ηττημένους πικραμένους και την πολιτική ζωή σε αναταραχή. H τυχόν νίκη του Φεύγουμε δημιουργεί βαθύ οικονομικό πρόβλημα. Αν η Βρετανία φύγει τελικά ενεργοποιείται άμεσα το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβώνας που θέτει τους κανόνες με βάση τους οποίους γίνεται η διαπραγμάτευση για την αποχώρηση κράτους-μέλους. Ο Κάμερον είπε ότι θα κάνει αυτός τις διαπραγματεύσεις. Κάποιοι στο στρατόπεδο του Φεύγουμε συμφωνούν, άλλοι όμως υποστηρίζουν ότι λίγο μετά το αρνητικό αποτέλεσμα για τον Κάμερον οι Τόρις θα αναζητούν νέο αρχηγό.
Έχει ξαναγίνει ίδιο δημοψήφισμα στη Βρετανία. Το 1975 ο Εργατικός πρωθυπουργός Χάρολντ Ουίλσον ο οποίος είχε συμπαραστάτες τους Συντηρητικούς ήταν αυτός που το διεξήγαγε. Σήμερα ο επίγονός του Κορμπιν στηρίζει σιωπηρά το Μένουμε. Η μόνη φορά που εμφανίσθηκε με τους Τόρις ήταν μετά τη δολοφονία της Κοξ. Και η επιλογή του Μένουμε δεν έχει να κάνει με το ότι είναι καλό πράγμα η ΕΕ αλλά ότι το Brexit ίσως να πιέσει τα εργατικά δικαιώματα.
Το 1975 ο Γουίλσον είχε επίσης μαζί του την Φλητ Στρητ. Αυτη τη φορά το 45% των άρθρων των βρετανικών εφημερίδων είναι υπέρ του Φεύγουμε και μόνο το 37% υπέρ του Μένουμε. Το πλεονέκτημα του Ουίλσον τότε ήταν ότι η οικονομία της χώρας του ήταν στα κακά χάλια σε σχέση με της ΕΟΚ.
Σήμερα τα πράγματα δεν είναι τόσο άαχημα στη Βρετανία αν συγκριθούν με ο,τι συμβαίνει μακριά από το Κανάλι της Μάγχης.
Αυτή είναι η κατάσταση λίγες ώρες προτού ανοίξουν οι κάλπες. Μεθαύριο το πρωί, θα γνωρίζουμε τι θα απογίνει η Βρετανία, η ΕΕ και η οικονομία της Ευρώπης.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Μπρένταν Κοξ: Η Τζο δολοφονήθηκε για τις απόψεις της (ΒΙΝΤΕΟ)
Βρετανία-δημοψήφισμα: Διχασμένος ο κόσμος, διχασμένες και οι εφημερίδες