Διαβουλεύσεις για να ικανοποιηθούν τα αιτήματα της Τουρκίας στη Συρία και ως αντάλλαγμα να επανεξετάσει την απόφαση της να αγοράσει το ρωσικό σύστημα S-400, φαίνεται να βρίσκονται στην κορυφή των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσιγκτον.
Καμία εκ των δύο πλευρών δεν έχει τοποθετηθεί επί του θέματος και δημόσια παραμένουν σταθερές στις θέσεις τους:
Η Τουρκία επιμένει να εγκαταστήσει στο τουρκικό έδαφος τους S-400 και να εισβάλει στη Βόρεια Συρία, και η Αμερική δεν υποχωρεί από την απαίτησή της να ακυρωθεί η παραγγελία του ρωσικού συστήματος, διαφορετικά -όπως έχει ανακοινωθεί- δεν θα μεταφερθούν στην Τουρκία τα αμερικανικά μαχητικά F-35 και θα κινηθεί η διαδικασία σκληρών κυρώσεων στη βάση του νόμου CAATSA.
Όμως, φαίνεται ότι στο παρασκήνιο διεξάγονται εντατικές συνομιλίες, οι οποίες όμως δεν έχουν οδηγηθεί ακόμα πουθενά. Οι θέσεις των δύο πλευρών παραμένουν διαμετρικά αντίθετες.
Μια τελευταία πρόταση που κατατέθηκε και είναι αντικείμενο συζήτησης αυτή τη στιγμή, προβλέπει τη δημιουργία ζώνης ασφάλειας στη Βόρεια Συρία πλάτους 32 χιλιομέτρων, η οποία θα ελέγχεται από τουρκικές και αμερικανικές δυνάμεις.
Η αρχική πρόταση έγινε από την Τουρκία και πρόβλεπε τον έλεγχο της ζώνης μόνο από τα τουρκικά στρατεύματα. Οι Αμερικανοί απέρριψαν την πρόταση, καθώς θεωρούν ότι θα τεθούν σε μεγάλο κίνδυνο οι σύμμαχοι τους, οι Κούρδοι της Συρίας.
Όμως φαίνεται ότι η Άγκυρα για να επιτύχει τον στόχο της, να εισέλθει στη Βόρεια Συρία, δέχεται και τη συμμετοχή αμερικανικών δυνάμεων στην προστασία της «ζώνης ασφαλείας».
Με τον τρόπο αυτό οι Αμερικανοί θα προστατεύουν τους Κούρδους της Συρίας (YPG) και την ίδια στιγμή θα αποτρέπουν επιθέσεις (των Κούρδων μαχητών) εναντίον της Τουρκίας. Η πρόταση θεωρείται καλή αν και φαίνεται ότι δεν λύνει ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα, την παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων του Ιράν στη Συρία. Οι Αμερικανοί, σε συνεννόηση με το Ισραήλ, απαιτούν την αποχώρηση των Ιρανών, οι οποίοι στηρίζουν το συριακό καθεστώς και τη Χεζμπολάχ.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Τούρκος ομόλογός του μίλησαν χθες τηλεφωνικά, και συζήτησαν και τα δύο θέματα: και το πρόβλημα των S-400 και το θέμα της ζώνης ασφαλείας στη Βόρεια Συρία. Οι ανακοινώσεις του Λευκού Οίκου και της Τουρκικής Προεδρίας δεν είναι διαφωτιστικές για την ουσία του περιεχομένου της συνομιλίας.
Όμως μία δήλωση Αμερικανού αξιωματούχου στο πρακτορείο Reuters, είναι αποκαλυπτική για τις διαθέσεις των Αμερικανών. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση εάν τέθηκε στη διάρκεια της τηλεφωνικής συνομιλίας το θέμα των S-400, δήλωσε ότι πάντα στο υψηλότερο επίπεδο εκφράζονται με σαφήνεια οι σοβαρές αμερικανικές ανησυχίες.
Λευκός Οίκος: Τράμπ-Ερντογάν συζήτησαν την πρόοδο των συζητήσεων για Συρία και S-400
Στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου αναφέρεται ότι ο κ. Τραμπ και ο πρόεδρος της Τουρκίας «συζήτησαν την πρόοδο των διαπραγματεύσεων για την αντιμετώπιση των αντίστοιχων ανησυχιών για την ασφάλεια στη βόρεια Συρία και την προγραμματισμένη αγορά του συστήματος πυραυλικής άμυνας S-400 από την Τουρκία».
Επίσης συνομίλησαν για διμερή θέματα, όπως είναι η επιθυμία των δύο χωρών για αύξηση του εμπορικών σχέσεων.
Για να κερδίσει χρόνο, η τουρκική πλευρά πρότεινε τη δημιουργία ομάδας εργασίας η οποία υποτίθεται θα ασχοληθεί με τον τρόπο προστασίας των F-35 από τους S-400.
Η Τουρκική Προεδρία κάνει ειδική αναφορά στην τουρκική πρόταση και μάλιστα φρόντισε να δημοσιοποιηθεί ευρύτατα ότι αυτή συζητήθηκε με τον Πρόεδρο Τραμπ. Όμως ο Λευκός Οίκος δεν περιέλαβε την τουρκική πρόταση στη δική του ανακοίνωση.
Αναφορικά με τους S-400, οι Τούρκοι δήλωσαν ότι προτίθενται να κάνουν αλλαγές στο ρωσικό σύστημα, ώστε να μην αποτελεί κίνδυνο για τα συστήματα των δυτικών χωρών.
Το επιχείρημα αυτό δεν το «αγόρασαν» οι επιτελείς του Πενταγώνου, οι οποίοι επιμένουν στη βασική τους θέση για ακύρωση της αγοράς των S-400.
Με τα σημερινά δεδομένα και με βάση τις ανακοινώσεις της Άγκυρας και της Ουάσιγκτον, φαίνεται ότι διεξάγονται ευαίσθητες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών, στις οποίες συμμετέχουν πλέον ο Πρόεδρος Τραμπ και ο Ταγίπ Ερντογάν. Πιστεύεται ότι για να φτάσουν στο σημείο να αναμειχθούν οι δύο πρόεδροι, η διαπραγμάτευση βρίσκεται είτε στο στάδιο των «μεγάλων αποφάσεων», είτε ότι επικρατεί το απόλυτο αδιέξοδο.
Πάντως, με τα δεδομένα που έχουμε ενώπιον μας αυτή τη στιγμή, η επίλυση των δύο προβλημάτων, των S-400 και της ζώνης ασφαλείας στη Βόρειο Συρία, δεν φαίνεται ότι είναι κοντά.
Αντίθετα, σημαντικοί αξιωματούχοι στην αμερικανική κυβέρνηση, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Μαικ Πομπέο και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζον Μπόλτον, επιμένουν ότι η Τουρκία πρέπει να απαγκριστρωθεί από τη Ρωσία και να τερματίσει τις «ανάρμοστες» σχέσεις της με την Τεχεράνη και το Καράκας, δύο χώρες οι οποίες βρίσκονται υπό καθεστώς αμερικανικών κυρώσεων.
Επίσης θέτουν ως προϋπόθεση για τη βελτίωση των σχέσεων την απελευθέρωση υπαλλήλων του αμερικανικού προξενείου στην Κωνσταντινούπολη, και ενός υπαλλήλου της NASA, οι οποίοι κατηγορούνται από τις τουρκικές αρχές για «τρομοκρατικές» ενέργειες, χωρίς να παρουσιάσουν σοβαρά στοιχεία.
Οι αναλυτές στην Ουάσιγκτον δεν βλέπουν πως θα μπορέσει η Τουρκία να ακυρώσει την αγορά των S-400 χωρίς να χάσει την αξιοπιστία της σε παγκόσμιο επίπεδο και χωρίς να εισέλθει σε νέο κύκλο αντιπαράθεσης με τη Ρωσία, όπως πριν το 2016, όταν οι τόνοι μεταξύ της Μόσχας και της Άγκυρας ήταν «πολεμικοί»…
Πηγή: Hellasjournal