Οι ηγέτες της ΕΕ που συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες Πέμπτη (15 Δεκεμβρίου) θα επικεντρωθούν σε μια εμπορική διαμάχη με τον βασικό σύμμαχο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία απειλεί να πυροδοτήσει μια κούρσα επιδοτήσεων μεταξύ των οικονομικών υπερδυνάμεων.
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έστειλε επιστολή πριν από τη σύνοδο κορυφής, με την οποία καλεί τους ηγέτες να υποστηρίξουν ένα σχέδιο που θα ανταγωνίζεται δισεκατομμύρια δολάρια σε νέες αμερικανικές επιδοτήσεις και φοροελαφρύνσεις για τις αυτοκινητοβιομηχανίες.
Οι Βρυξέλλες θεωρούν ότι ο όρος «Αγόρασε Αμερικανικά» για τους αγοραστές ηλεκτρικών οχημάτων που κατασκευάζονται κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί διάκριση εις βάρος των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών.
Ανησυχεί επίσης ότι το σχέδιο της Ουάσινγκτον θα αποσπάσει επενδύσεις από την ΕΕ προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και ότι παραβιάζει τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
Όμως, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να αρνείται να αλλάξει πορεία πέρα από κάποιες υποσχεθείσες «βελτιώσεις», η Επιτροπή επιδιώκει τώρα να ανταποκριθεί στην κίνηση των ΗΠΑ χαλαρώνοντας τους δικούς της κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και ενισχύοντας τις δημόσιες επενδύσεις σε καθαρότερες μορφές ενέργειας.
Η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι οι επιδοτήσεις για τα ηλεκτρονικά οχήματα που περιλαμβάνονται σε μια ευρύτερη αμερικανική πράξη μείωσης του πληθωρισμού (IRA) «κινδυνεύουν να εξισώσουν τους όρους ανταγωνισμού και να εισάγουν διακρίσεις εις βάρος των ευρωπαϊκών εταιρειών».
Η ΕΕ τονίζει τη στενή συνεργασία της με τις Ηνωμένες Πολιτείες – ιδίως όσον αφορά τη στήριξη της Ουκρανίας και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Ανησυχεί όμως ότι η Ουάσινγκτον αποκτά εμπορικό πλεονέκτημα έναντι της, ενώ η ίδια περνούσε ενεργειακή κρίση, οικονομικές αντιξοότητες και εξακολουθούσε να ανακάμπτει από την πανδημία του κοροναϊού.
Κατά του «εμπορικού πολέμου»
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, η χώρα του οποίου είναι ο κύριος εξαγωγέας αυτοκινήτων της ΕΕ, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ευρώπη είναι ενωμένη στη διαμάχη, αλλά θα πρέπει να την επιλύσει μέσω συνομιλιών «αντί για μια μεγάλη σύγκρουση».
Η αντιπρόεδρος της Επιτροπής Μαργκρέτε Βεστάγκερ δήλωσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι η κίνηση των ΗΠΑ είναι «αντιπαραγωγική όσον αφορά το κλίμα και τη βιωσιμότητα… είναι επίσης παραβίαση των διεθνών εμπορικών κανόνων».
Η ίδια πρόσθεσε: «Έχουμε ήδη πόλεμο στην Ευρώπη. Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε είναι ένας εμπορικός πόλεμος στην κορυφή».
Η εκπρόσωπος της Φον ντερ Λάιεν προσπάθησε να κατευνάσει τη ρητορική, επιμένοντας ότι η Επιτροπή απέφευγε κάθε αναφορά σε «αγώνα επιδοτήσεων ή σε οτιδήποτε σχετίζεται με εμπορικό πόλεμο».
Η ίδια και άλλοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι συνεχίζονται οι συνομιλίες με την αμερικανική κυβέρνηση για το θέμα μέσω μιας ειδικής ομάδας εργασίας και ότι προτιμούν αυτή την οδό από την προσφυγή στον ΠΟΕ.
Η σύνοδος κορυφής της ΕΕ επρόκειτο επίσης να εξετάσει την κατάσταση, και τις συνέπειες στην Ευρώπη, του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο οποίος, όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, βρίσκεται «στο επίκεντρο των ανησυχιών μας».
Η σύνοδος επρόκειτο να είναι λιγότερο εύθραυστη από ό,τι αρχικά φοβόταν, αφού το μέλος της ΕΕ, η Ουγγαρία, απέσυρε αυτή την εβδομάδα το βέτο που άσκησε στην οικονομική βοήθεια ύψους 18 δισεκατομμυρίων ευρώ προς το ταμειακά ταλαιπωρημένο Κίεβο.
Σε αντάλλαγμα, οι άλλες χώρες της Ένωσης συμφώνησαν να μειώσουν το ποσό των κονδυλίων της ΕΕ που έχουν παγώσει λόγω της δημοκρατικής οπισθοδρόμησης της Ουγγαρίας σε 6,3 δισεκατομμύρια ευρώ, από 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ που είχε αρχικά συστήσει η Επιτροπή.
Άλλα 5,8 δισεκατομμύρια ευρώ από ένα ταμείο ανάκαμψης μετά τη μεταπολίτευση εγκρίθηκαν υπό όρους για εκταμίευση το επόμενο έτος – εάν η Βουδαπέστη επιδείξει πρόοδο στην αποκατάσταση του κράτους δικαίου της ΕΕ.
Πηγη: EURACTIV