Η κοινωνική, πολιτισμική και πολιτική δομή της Τουρκίας έχει αρκετές ομοιότητες με αυτή της Συρίας και σε περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει να επωφεληθεί από όσα συμβαίνουν στη Συρία, θα αντιμετωπίσει τα ίδια ή σοβαρότερα προβλήματα. Με λίγα λόγια η Τουρκία μπορεί να μετατραπεί σε Συρία.
Η εκτίμηση αυτή δεν έγινε από κάποιο διεθνολόγο πριν από λίγες ημέρες, αλλά από τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Ασαντ πριν από πέντε χρόνια.
Το πραξικόπημα και οι εκκαθαρίσεις του Ερντογάν που ακολούθησαν, πραγματικά διαλύουν την Τουρκία. Από στρατιώτες ως καθηγητές, όλοι όσοι υποτίθεται πως είχαν κάποια σχέση με τον "μεγάλο εχθρό" του Ερντογάν κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν βρίσκονται στο στόχαστρο των εκκαθαρίσεων.
Μέσα ενημέρωσης--45 εφημερίδες, 16 τηλεοπτικά κανάλια και 23 ραδιοφωνικοί σταθμοί--έκλεισαν και οι άνθρωποι στην Τουρκία φοβούμενοι ότι θα βρεθούν μπλεγμένοι ή κατηγορούμενοι για συνωμοσία φροντίζουν να εξαφανίσουν κάθε έντυπο και βιβλίο που να συνδέεται με τον Γκιουλέν. Τα καίνε, τα πετάνε στη θάλασσα και τα ποτάμια ή απλώς στα σκουπίδια.
Πριν από πέντε χρόνια, η Τουρκία ήταν η πιο σταθερή και ευημερούσα χώρα στη Μέση Ανατολή--ένα παράδειγμα που θα έπρεπε να ακολουθήσουν οι γειτονικές χώρες. Ομως αντί η Συρία και το Ιράκ να μοιάσουν στην Τουρκία, η χώρα έχει γίνει σαν και αυτές σε ό,τι αφορά τον πολιτικό, εθνικό και κοσμικό διχασμό.
Η εξουσία του Ερντογάν ενισχύθηκε από τον τρόπο που αντιμετώπισε το πραξικόπημα και από την απομάκρυνση κάθε εμποδίου που ίσως να είχε μείνει στο δρόμο του. Ομως το αποτυχημένο πραξικόπημα αποτελεί σημάδι ότι η Τουρκία, ένα έθνος 80 εκατομμυρίων με στρατό 600.000, γίνεται πιο αδύναμο και ασταθές.
Θα χρειαστεί χρόνος για να κριθεί ποιος είναι πιστός στον Ερντογάν και ποιός όχι. Εν τω μεταξύ, η χώρα θα αντιμετωπίζει πιέσεις σε πολλά μέτωπα: Κούρδοι στα νοτιοανατολικά, τρομοκρατικές επιθέσεις από το Ισλαμικό Κράτος και διπλωματική απομόνωση εξαιτίας της καταστροφικής τουρκικής ανάμιξης στον πόλεμο στη Συρία.
Η αποσταθεροποίηση της Τουρκίας είναι καλά νέα για το ISIS γιατί οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας δεν ήταν ποτέ "φανατικές" στο να καταδιώκουν σαλαφιστές τζιχαντιστές αντάρτες, γιατί αφιέρωναν τις προσπάθειές τους στο να εντοπίζουν υποστηριστές του Γκιουλέν. Τόσο το Ισλαμικό Κράτος, όσο και οργανώσεις όπως η Αλ Κάιντα--Μέτωπο αλ Νούσρα--θα εκμεταλευτούν την αντιαμερικανική ατμόσφαιρα στην Τουρκία, όπου οι περισσότεροι πιστεύουν πως οι ΗΠΑ υποστήριξε το πραξικόπημα.
Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις ήταν εκείνες που εγγυόνταν την σταθερότητα της Τουρκίας, μέσα και έξω από τη χώρα. Μετά το πραξικόπημα διαλύθηκαν και είναι πολύ δύσκολο να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση.
Πολλοί Τούρκοι χρειάστηκαν (ή χρειάζονται ακόμα) χρόνο για να συνειδητοποιήσουν τι συνέβη πραγματικά. Αλλά είναι πλέον περισσότερο από σαφές πως το πραξικόπημα δεν ήταν έργο μιας μικρής κλίκας δυσαρεστημένων αξιωματικών...Πολλοί Τούρκοι έχουν ακόμα απορίες και ερωτήσεις, οι οποίες μάλλον δεν θα απαντηθούν ποτέ.
Θα εκμεταλλευτεί ο Τούρκος πρόεδρος την ευκαιρία που του έδωσε το αποτυχημένο πραξικόπημα για να δαιμονοποιήσει και να χαρακτηρίσει τρομοκράτες όλους τους αντιπάλους του και όχι μόνο τους οπαδούς του Γκιουλέν;
"Η δίψα του Ερντογάν για εξουσία είναι τόσο μεγάλη που τον ξεπερνά και δεν μπορεί να δείξει αυτοσυγκράτηση", είπε χαρακτηριστικά ένας διανοούμενος στην Κωνσταντινούπολη που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Ο Ερντογάν βγαίνει πάντα θριαμβευτής από τις κρίσεις και τις συγκρούσεις, τελευταίο παράδειγμα το αποτυχημένο πραξικόπημα. Ομως μια κρίση που διαιωνίζεται αποδυναμώνει και διαταράσσει την ισορροπία της Τουρκίας, την ίδια ώρα που η υπόλοιπη περιοχή γύρω της μαστίζεται από τον πόλεμο.