Η απόφαση της Ουκρανίας να σταματήσει τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου προς τα κράτη της ΕΕ μέσω των αγωγών της θα βλάψει το μπλοκ και όχι τη Μόσχα, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο.
Οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών της σοβιετικής εποχής που διέρχονται από την Ουκρανία σταμάτησαν την 1η Ιανουαρίου, αφού το Κίεβο αρνήθηκε να ανανεώσει μια προπολεμική συμφωνία διαμετακόμισης με τον κρατικό ενεργειακό κολοσσό του Κρεμλίνου, την Gazprom. Η συμφωνία μεταξύ Κιέβου και Μόσχας ίσχυε εδώ και δεκαετίες.
Η Σλοβακία είχε περάσει μήνες προσπαθώντας να πείσει την Ουκρανία να ανανεώσει τη συμφωνία λόγω της εξάρτησής της από το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο, υποστηρίζοντας ότι η διακοπή της θα οδηγούσε σε αύξηση των τιμών ενέργειας στο εσωτερικό της χώρας και σε υψηλότερο κόστος για την ΕΕ. Ο Φίτσο και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι διαπληκτίστηκαν δημοσίως τις τελευταίες εβδομάδες καθώς πλησίαζε το τέλος της συμφωνίας.
"Η διακοπή της διαμετακόμισης φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας θα έχει δραστικό αντίκτυπο σε όλους μας στην ΕΕ - αλλά όχι στη Ρωσική Ομοσπονδία", δήλωσε ο Φίτσο σε ομιλία του την Πρωτοχρονιά που αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Φίτσο είχε δηλώσει πρόσφατα ότι ο τερματισμός της συμφωνίας για το φυσικό αέριο θα μπορούσε να κοστίσει στην ΕΕ 120 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια. Η Σλοβακία θα έχανε έως και 500 εκατ. ευρώ ετησίως από τα τέλη διέλευσης, είπε.
Ο φιλικός προς το Κρεμλίνο πρωθυπουργός της χώρας συναντήθηκε με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν τον περασμένο μήνα στη Μόσχα για να συζητήσουν, μεταξύ άλλων, την προμήθεια φυσικού αερίου. Ο Φίτσο είναι μόλις ο τρίτος ηγέτης της ΕΕ που επισκέφθηκε τον Πούτιν στο Κρεμλίνο από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις αρχές του 2022.
Μετά την επίσκεψη αυτή, ο Φίτσο δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η Σλοβακία θα εξετάσει το ενδεχόμενο "αμοιβαίων μέτρων" κατά της Ουκρανίας, όπως η διακοπή της εφεδρικής παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στον ανατολικό γείτονά της. Το Κίεβο απέρριψε αμέσως την απειλή και η Πολωνία δήλωσε ότι είναι έτοιμη να ενισχύσει τις εξαγωγές ενέργειας προς την Ουκρανία σε ένα τέτοιο σενάριο.
Η Σλοβακία λάμβανε περίπου 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου ετησίως από τη Ρωσία μέσω της Ουκρανίας, που αντιστοιχούν στα δύο τρίτα των αναγκών της. Ωστόσο, η Μπρατισλάβα δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι δεν θα αντιμετωπίσει έλλειψη φυσικού αερίου λόγω της απώλειας της ρωσικής προμήθειας.
Πέρυσι, η Σλοβακία υπέγραψε βραχυπρόθεσμη πιλοτική σύμβαση για την αγορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν και συμφωνία για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ μέσω αγωγού από την Πολωνία. Η Σλοβακία μπορεί επίσης να λάβει φυσικό αέριο μέσω των δικτύων της Αυστρίας, της Ουγγαρίας και της Τσεχίας, επιτρέποντας εισαγωγές από τη Γερμανία μεταξύ άλλων δυνητικών προμηθευτών.