Σιγήν ιχθύος από τον συνήθως λαλίστατο, απερχόμενο πρόεδρο της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρου ο οποίος ακόμη να παραδεχθεί την ήττα του και να συγχαρεί τον νικητή και μεγάλο του αντίπαλο, Λούλα ντα Σίλβα.
Τη σιωπή του Μπολσονάρου ακολούθησαν οι στενότεροι βοηθοί του, οι οποίοι απέφευγαν να σχολιάσουν το αποτέλεσμα, περιμένοντας θέση από τον πρόεδρο. Δύο από τους συντονιστές της εκστρατείας, οι υπουργοί Φάμπιο Φαρία και Σίρο Νογκουέιρα δημοσίευσαν μόνο φωτογραφίες δίπλα στον πρόεδρο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με μηνύματα υποστήριξης. «Για πάντα δίπλα σου, καπετάνιε», έγραψε ο δεύτερος στο προφίλ του στο Instagram.
Πλέον η ανησυχία που υπάρχει αφορά στη δίμηνη μεταβατική περίοδο έως την Πρωτοχρονιά, όταν ο κ. Λούλα θα αναλάβει και επισήμως τα προεδρικά καθήκοντα. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Μπολσονάρο δηλώνει θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, που ελέγχεται για τον ρόλο του στην εισβολή ακροδεξιών στο αμερικανικό Κονγκρέσο στις 6 Ιανουαρίου του 2021, δύο μήνες μετά την ήττα Τραμπ στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2020.
Πικρία και αναγνώριση της ήττας από (κάποιους) συμμάχους του προέδρου
Οι μπολσοναριστές, από την πλευρά τους, είναι εξαιρετικά πικροί.
Σε δύο πολιτείες της Βραζιλίας πάντως οι οπαδοί του κ. Μπολσονάρο δεν πήγαν για ύπνο: Έσπευσαν να κλείσουν αυτοκινητοδρόμους εμποδίζοντας την κίνηση, υιοθετώντας το αφήγημα του απερχόμενου προέδρου περί νοθείας.
«Έχω αηδιάσει, ο βραζιλιάνικος λαός δεν μπορεί να καταπιεί μια χειραγωγημένη εκλογική διαδικασία όπως αυτή και την επαναφορά της εξουσίας στα χέρια ενός κλέφτη. Ο Μπολσονάρου πρέπει να δράσει γρήγορα, αλλιώς δεν θα μπορεί να γίνει τίποτα», έκρινε η Ρουθ ντα Σίλβα Μπαρμπόσα, 50χρονη εκπαιδευτικό, εμφανώς ταραγμένη αφού παρακολούθησε τα αποτελέσματα στην Μπραζίλια.
Πάντως αρκετοί σύμμαχοι του προέδρου Μπολσονάρου ήδη αναγνώρισαν την ήττα του, ανάμεσα τους και ο Σέρζου Μούρου — ο άλλοτε δικαστής ειδικευμένος σε υποθέσεις διαφθοράς που καταδίκασε τον Λούλα. «Έτσι είναι η δημοκρατία. Θα είμαι στην αντιπολίτευση το 2023», σχολίασε μέσω Twitter αυτός που έστειλε τον Λούλα στη φυλακή.
Οριακό, μολαταύτα ιστορικό come-back για τον Λούλα
Επευφημούμενος από μια εντυπωσιακή κόκκινη ανθρωποθάλασσα χιλιάδων υποστηρικτών του στη λεωφόρο Παουλίστα στο Σαν Πάουλου, ο Λούλα τάχθηκε χθες Κυριακή αργά το βράδυ υπέρ της αποκατάστασης της κοινωνικής «ειρήνης» και της «ενότητας» μετά την νίκη του —με πολύ πιο οριακή διαφορά από ό,τι προέβλεπαν τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων— στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Βραζιλία.
Δήλωσε όμως «ανήσυχος» για την εκκωφαντική σιωπή του αντιπάλου του: ο απερχόμενος πρόεδρος Ζαΐχ Μπολσονάρου δεν είχε αναγνωρίσει την ήττα του, πολλές ώρες μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος από την εθνική εφορευτική επιτροπή, το ανώτατο εκλογοδικείο (TSE).
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ιστορικό come-back για τον άλλοτε μεταλλωρύχο, 77 ετών, που θα αρχίσει την 1η Ιανουαρίου την τρίτη του θητεία, 12 χρόνια αφότου εγκατέλειπε την εξουσία με τη δημοτικότητα στη στρατόσφαιρα (87%).
Αλλά και αφού πέρασε 580 ημέρες στη φυλακή, μετά τις καταδίκες του για διαφθορά, που μετέπειτα ακυρώθηκαν λόγω διαδικαστικών σφαλμάτων και παραλείψεων.
«Με είχαν θάψει ζωντανό», είπε ο ανοξείδωτος κεντροαριστερός βετεράνος της πολιτικής, που παρομοίασε την εκλογική του νίκη με «ανάσταση».
Έλαβε το 50,9% των ψήφων στον δεύτερο γύρο, έναντι 49,1% του ακροδεξιού απερχόμενου προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου, που σιωπά.
«Σε οποιαδήποτε (άλλη) χώρα του κόσμου, ο ηττημένος υποψήφιος θα μου είχε ήδη τηλεφωνήσει για να αναγνωρίσει την ήττα του. Δεν μου έχει τηλεφωνήσει ακόμα· δεν ξέρω ούτε αν θα μου τηλεφωνήσει, ούτε αν θα αναγνωρίσει» το αποτέλεσμα, είπε ο Λούλα στους υποστηρικτές του.
«Θα ήθελα να είμαι απλά ευτυχής, αλλά είμαι κατά το ήμισυ ευτυχής και κατά το ήμισυ ανήσυχος», επέμεινε.
Η σιωπή του προέδρου εγείρει πολλά ερωτήματα. Δεν έχει εκφραστεί ούτε στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, όπου είναι συνήθως πολύ δραστήριος.
Είναι η πρώτη φορά που βραζιλιάνος πρόεδρος εν ενεργεία αποτυγχάνει να επανεκλεγεί για δεύτερη θητεία από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στο μεγαλύτερο κράτος της Λατινικής Αμερικής, το 1985.
«Από την 1η Ιανουαρίου θα κυβερνήσω για τα 215 εκατ. Βραζιλιάνους και Βραζιλιάνες, όχι μόνο για όσους με ψήφισαν», διαβεβαίωσε ο Λούλα.
«Κανένας δεν θέλει να ζει σε διχασμένη χώρα, σε κατάσταση αέναου εμφυλίου. Η χώρα χρειάζεται ειρήνη και ενότητα (…). Δεν υπάρχουν δύο Βραζιλίες, είμαστε ένας λαός, ένα έθνος», υπογράμμισε ο Λούλα, αναφερόμενος στη διχαστική θητεία του κ. Μπολσονάρου.
Η διαφορά του Λούλα είναι η μικρότερη ανάμεσα σε δυο φιναλίστ στις προεδρικές εκλογές μετά το τέλος της στρατιωτικής χούντας (1964-1985).