Θα καταργηθεί πράγματι η αλλαγή ώρας στην ΕΕ;
Μάλλον, αλλά όχι ακόμη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απλώς έχει δικαίωμα να καταθέσει σχετικές προτάσεις, οι οποίες όμως πρέπει να εγκριθούν από τα κράτη-μέλη και από το Ευρωκοινοβούλιο. Η σχετική διαδικασία θα πρέπει να αρχίσει αμέσως, εάν οι ενδιαφερόμενοι θέλουν συγκεκριμένη απόφαση μέχρι το τέλος της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου τον Μάιο του 2019.
Θέλουν όντως οι Ευρωπαίοι να καταργηθεί η αλλαγή της ώρας;
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 84% όσων συμμετείχαν στη σχετική ηλεκτρονική διαβούλευση ζήτησαν να καταργηθεί η αλλαγή ώρας. Ήταν η πρώτη φορά που μία ηλεκτρονική διαβούλευση κατέγραφε τόσο μεγάλη συμμετοχή σε ευρωπαϊκό επίπεδο (μόνο στη Γερμανία συμμετείχαν τρία εκατομμύρια ενδιαφερόμενοι), αλλά η καταγραφή δεν θεωρείται απαραίτητα αντιπροσωπευτική.
Γιατί καθιερώθηκε η αλλαγή ώρας;
Υπό την επήρεια της πετρελαϊκής κρίσης στη δεκαετία του '70 οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες προσπάθούσαν να εκμεταλλευθούν το φως της ημέρας κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Στη Γερμανία η θερινή ώρα καθιερώθηκε το 1980. Συνηγορούσαν και πρακτικοί λόγοι, καθώς είχαν καθιερώσει τη θερινή ώρα οι περισσότερες γειτονικές χώρες. Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.
Γιατί όμως τόσοι πολλοί δηλώνουν αντίθετοι στην αλλαγή της ώρας;
Θεωρούν ότι στην πραγματικότητα δεν εξοικονομούμε ενέργεια. Στη Γερμανία οι αρμόδιες αρχές εκτιμούν ότι μπορεί το καλοκαίρι που νυχτώνει αργά να καταναλώνουμε λιγότερο ρεύμα, αλλά η όποια εξοικονόμηση αντισταθμίζεται από το γεγονός ότι τον χειμώνα καταναλώνουμε περισσότερο πετρέλαιο για θέρμανση. Επιπλέον, κάποιοι υποστηρίζουν ότι η αλλαγή ώρας επιβαρύνει τον οργανισμό μας. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Forsa ο ένας στους τέσσερις ερωτηθέντες ανέφερε ότι η αλλαγή ώρας προκαλεί καταπόνηση, δυσκολίες στον ύπνο και αδυναμία συγκέντρωσης. Ιδιαίτερα στη βόρεια Ευρώπη πολλοί άνθρωποι υποστηρίζουν ότι η θερινή ώρα δεν ανταποκρίνεται στο βιολογικό ρολόι τους.
Τί θα γίνει, αν πράγματι καταργηθεί η αλλαγή της ώρας;
Σε αυτή την περίπτωση κάθε χώρα θα αποφασίσει εάν θα διατηρήσει μονίμως τη χειμερινή ή τη θερινή ώρα. Μία κατ' αρχήν απόφαση για κατάργηση της αλλαγής ώρας δεν προδικάζει ούτε το ένα ούτε το άλλο. Πρόκειται για εθνική αρμοδιότητα.
Αυτό όμως δεν θα προκαλούσε μεγαλύτερη ανομοιομορφία στην ΕΕ;
Αυτό δεν αποκλείεται. Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι η Ισπανία, για παράδειγμα, θα αποφασίσει να διατηρήσει τη θερινή ώρα για όλον τον χρόνο. Γιατί αυτό θα σήμαινε ότι τον χειμώνα ο ήλιος θα ανέτειλε στις 9.30 το πρωί. Αντιθέτως στη Γερμανία οι περισσότεροι δηλώνουν σε σχετικές σφυγμομετρήσεις ότι προτιμούν να κρατήσουν τη θερινή ώρα. Πάντως, διαφορές στην ώρα υπάρχουν και σήμερα στην ΕΕ: η Ελλάδα μαζί με την Κύπρο, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Φινλανδία και τις χώρες της Βαλτικής είναι μία ώρα μπροστά σε σχέση με τη Γερμανία και άλλες χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, καθώς και δύο ώρες μπροστά από τη Μ.Βρετανία, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα της χειμερινής ώρας;
Όπως σημειώνει ο γερμανός δημοσιογράφος Γενς Έμπερτ, "καλή η θερινή ώρα, αλλά μόνο για το καλοκαίρι. Τον χειμώνα θα μας δυσκόλευε ακόμη περισσότερο να σηκωθούμε από το κρεβάτι. Ήδη με τη χειμερινή ώρα ο ήλιος ανατέλλει στις οκτώ ή ακόμη και στις εννιά στη βόρεια Γερμανία. Αν ίσχυε μονίμως η θερινή ώρα, πάμε μία ώρα αργότερα. Ε, δεν είναι και το καλύτερο ξεκίνημα για τη μέρα μας. Και όποιος έχει παιδιά, ξέρει πόσο δύσκολο είναι να τα ξυπνήσουμε τον χειμώνα. (...) Επιπλέον, η χειμερινή ώρα ανταποκρίνεται καλύτερα στον βιορυθμό μας".
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα της θερινής ώρας;
Υπέρ της θερινής ώρας δηλώνει ο δημοσιογράφος Μόριτς Στάντλερ. Γιατί όπως επισημαίνει "σε μία γερμανική πόλη είναι κορυφαία η ποιότητα ζωής τις ζεστές καλοκαιρινές βραδιές, ακόμα και η Κολωνία ή το Αμβούργο θυμίζουν λίγο Μεσόγειο. Είναι σπάνια όμως αυτά τα ωραία βράδια και αν καθιερώναμε μονίμως τη χειμερινή ώρα, θα τελείωναν μία ώρα νωρίτερα..."