Η τάση ήταν σαφής. Πλέον είναι γεγονός: Η Ισπανία πήρε τη θέση της Ιταλίας ως κύριος δέκτης των προσφυγικών ροών. Η λαϊκιστική κυβέρνηση στη Ρώμη δεν σκοπεύει να αποκλίνει από την αντιμεταναστευτική της γραμμή.
Για πρώτη φορά η λεγόμενη δυτική μεσογειακή διαδρομή μέσω Ισπανίας κατέγραψε μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων και μεταναστών που προσπαθούν να εισέλθουν στην ΕΕ σε σχέση με τις δυο άλλες κύριες οδούς. Αντίθετα, ο αριθμός των νεοεισερχομένων μέσω της μέχρι πρότινος προτιμώμενης κεντρικής μεσογειακής οδού προς την Ιταλία σημειώνει αισθητή κάμψη σε ό,τι αφορά τον όγκο των προσφυγικών ροών. Τη συγκεκριμένη εξέλιξη καταδεικνύουν τα νεότερα στοιχεία που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φύλαξης Συνόρων Frontex.
Μέχρι τα μέσα Ιουλίου είχαν φθάσει στην Ισπανία -σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (IOM)- περί τους 18.000 άνδρες γυναίκες και παιδιά. Επιπλέον 3.000 μετανάστες αποπειράθηκαν να εισέλθουν στην Ισπανία μέσω των ισπανικών θυλάκων Μελίγια και Θέουτα στη βόρεια Αφρική, επισήμανε ο ΙΟΜ. Η αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την Ισπανία είναι έντονη. Ο επικεφαλής της Frontex Φαμπρίς Λεζερί απευθύνει εδώ και μήνες προειδοποιήσεις ότι ο διάδρομος που οδηγεί στην ΕΕ μέσω Ισπανίας ενδέχεται να γίνει η βασική οδός για τους πρόσφυγες.
Καταλύτης εξελίξεων η νέα ιταλική κυβέρνηση
Η συγκεκριμένη εξέλιξη συμπίπτει με την άνοδο στην εξουσία της συγκυβέρνησης λαϊκιστών και ακροδεξιών στην Ιταλία μόλις τον προηγούμενο Ιούνιο. Η νέα ιταλική κυβέρνηση ακολουθεί εξαιρετικά σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό. Κατά την άποψη του ιταλού υπουργού Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι, ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η προσφυγική κρίση είναι να επαναπροωθούνται προς τη Λιβύη όλοι οι διασωθέντες στην ανοιχτή θάλασσα. Ο ακροδεξιός πολιτικός ζήτησε πρόσφατα να χαρακτηριστεί η βορειοαφρικανική χώρα «ασφαλές λιμάνι».
Στην Ιταλία έφθασαν φέτος 80% λιγότεροι πρόσφυγες σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του περσινού έτους, δείχνουν στοιχεία του ΙΟΜ. Οι αρμόδιες αρχές έχουν καταμετρήσει συγκεκριμένα 17.800 αφίξεις. Η δραστική αυτή μείωση εξηγείται και από το γεγονός ότι η Λιβύη, με την υποστήριξη της Ιταλίας, μεταφέρει πίσω στο έδαφός της όσους πρόσφυγες εντοπίζει στα εθνικά της ύδατα με προορισμό την ΕΕ.
Ανοδική τάση και πάλι στην Ελλάδα
Η ισπανική ανθρωπιστική οργάνωση Proactiva Open Arms επέρριψε την Τρίτη στην Λιβυκή Ακτοφυλακή ότι εγκατέλειψε σκόπιμα ανθρώπους η ζωή των οποίων βρισκόταν σε κίνδυνο. Τις προηγούμενες ημέρες είχαν εντοπιστεί δύο πτώματα στη θάλασσα. Η Λιβυκή Ακτοφυλακή αρνείται τις κατηγορίες, με τον ιταλό υπουργό Εσωτερικών να επιρρίπτει στις οργανώσεις διάσωσης μεταναστών ψεύδη και χυδαιότητες. «Η μείωση των αναχωρήσεων και των αφίξεων (σ.σ. μεταναστών) σημαίνουν λιγότερους νεκρούς. (…) Θα παραμείνω σκληρός», τονίζει ο Ματέο Σαλβίνι.
Τα στοιχεία του ΙΟΜ καταγράφουν επίσης αύξηση των αφίξεων στην Ελλάδα, με τον αριθμό τους να φτάνει φέτος τις 14.700. Συνολικά μέχρι τα μέσα Ιουλίου είχαν φτάσει στην Ευρώπη μέσω της Μεσογείου σχεδόν 51.000 άνθρωποι. Το 2017 ήταν 110.000, το 2016 μάλιστα 241.000. Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης εκτιμά ότι ο αριθμός όσων έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τη θάλασσα αγγίζει φέτος ήδη τα 1.500 άτομα.
Deutsche Welle / Dpa, Άρης Καλτιριμτζής