Οι ηγέτες 16 ευρωπαϊκών χωρών θα προσπαθήσουν σήμερα στις Βρυξέλλες να κατευνάσουν τις εντάσεις στο εσωτερικό της ΕΕ απέναντι στην πρόκληση της μετανάστευσης, ενδεικτικό των οποίων είναι το μπρα-ντε-φερ γύρω από το πλοίο που μεταφέρει μετανάστες και στο οποίο η Ιταλία και η Μάλτα αρνήθηκαν χθες Σάββατο την είσοδο στα λιμάνια τους.
Την παραμονή αυτής της «άτυπης συνάντησης», ο τόνος ανέβηκε και πάλι ανάμεσα στη Γαλλία και την Ιταλία, όπου η νέα λαϊκιστική κυβέρνηση καταφέρθηκε εναντίον της «αλαζονείας» του Εμανουέλ Μακρόν μετά την πρότασή του για «κλειστά κέντρα» για τους μετανάστες στις χώρες πρώτης άφιξης.
Ενώ όλοι πλέον συμφωνούν στην ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν να είναι διαιρεμένοι όσον αφορά τις ευθύνες τους για τη φιλοξενία των μεταναστών που επιχειρούν να φθάσουν στην Ευρώπη, όπως και αυτών που ήδη βρίσκονται σ' αυτή.
«Η κατάσταση έχει κινδύνους», παραδέχθηκε διπλωματική πηγή, διότι αν δεν υπάρξει ευρωπαϊκή λύση «θα κλείσουν εθνικά σύνορα και συνεπώς θα αμφισβητηθεί ο χώρος Σένγκεν και συνεπώς η ΕΕ».
Στη σημερινή συνάντηση, οργανωμένη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επρόκειτο αρχικά να συμμετάσχουν μόνο οκτώ χώρες (η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα, η Αυστρία, η Βουλγαρία και η Μάλτα) για να αποναρκοθετήσουν το έδαφος της συνόδου κορυφής των 28 στις 28 και 29 Ιουνίου.
Θα συμμετάσχουν τελικά οι διπλάσιες, αφού ζήτησαν να πάρουν μέρος και άλλες οκτώ (το Βέλγιο, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Δανία, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Σλοβενία και η Κροατία). Οι χώρες της ομάδας του Βίσεγκραντ (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία) είπαν ότι δεν ενδιαφέρονται.
«Δυστυχώς λίγες ελπίδες έχω για ένα σημαντικό αποτέλεσμα», παραδέχθηκε ο αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, η χώρα του οποίου θα αναλάβει την 1η Ιουλίου την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Να σώσουμε την Μέρκελ»
Ο δηλωμένος στόχος των Βρυξελλών είναι να απομακρύνουν το φάσμα των μονομερών αποφάσεων, όπως η απόφαση της Ρώμης να κλείσει τα λιμάνια της στα πλοία μη κυβερνητικών οργανώσεων που διασώζουν μετανάστες, όπως το Aquarius πριν από λίγο καιρό και τώρα το Lifeline με τους 230 επιβάτες του που περιμένουν μια λύση στα διεθνή ύδατα.
Όπως επίσης η απόφαση της επαναπροώθησης στα σύνορα που απειλεί να λάβει ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών, ένας συντηρητικός Βαυαρός, κόντρα στην άποψη της καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ.
«Η αρχική ιδέα αυτής της συνάντησης ήταν να σώσουμε την Μέρκελ», υπογράμμισε διπλωματική πηγή, με το να καταδειχθεί στη δεξιά πτέρυγα του συνασπισμού της πως η Ευρώπη θα βάλει τέλος στο πρόβλημα με τις «δευτερεύουσες μετακινήσεις» μεταναστών.
Ένα έγγραφο που είχε ετοιμάσει η Κομισιόν για την Κυριακή περιείχε επίσης έναν κατάλογο μέτρων για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, στο πλαίσιο του οποίου οι αιτούντες άσυλο μετακινούνται μέσα στην ΕΕ, αντί να παραμείνουν στη χώρα μέσω της οποίας εισήλθαν όσο περιμένουν την απόφαση για την περίπτωσή τους.
Το κείμενο επέμενε στις υποχρεώσεις των χωρών πρώτης εισόδου, όπως η Ιταλία, και στην ανάγκη να μπορούν να σταλουν σ' αυτές τα πρόσωπα που έχουν ή θα έπρεπε να έχουν καταγραφεί εκεί.
Σε σημείο που προκάλεσε την οργή της Ρώμης, η οποία εξέτασε το ενδεχόμενο να μποϊκοτάρει τη μίνι σύνοδο κορυφής. Όμως η Μέρκελ «ξεκαθάρισε τα πράγματα», δήλωσε εκφράζοντας την ικανοποίησή του ο ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, διαβεβαιώνοντας πως η Ιταλία δεν θα είναι υποχρεωμένη να δεχθεί προκαθορισμένα μέτρα.
«Η αλαζονεία» του Μακρόν
Η σημερινή συνάντηση πρόκειται να ολοκληρωθεί με «μια σύνοψη των θέσεων που θα εκφραστούν», σύμφωνα με μια ευρωπαϊκή πηγή.
Η Γαλλία και η Ισπανία θα προτείνουν να δημιουργηθούν «κλειστά κέντρα στο ευρωπαϊκό έδαφος» εφοδιασμένα με «ευρωπαϊκά μέσα», όπου οι μετανάστες θα περιμένουν να εξεταστεί η περίπτωσή τους, ανακοίνωσε ήδη χθες ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
«Αν η γαλλική αλαζονεία σκέφτεται να μετατρέψει την Ιταλία σε προσφυγικό καταυλισμό για όλη την Ευρώπη, δίνοντας ίσως μερικά ευρώ για πουρμπουάρ, πλανάται εντελώς», του απάντησε ο ακροδεξιός ιταλός υπουργός Σαλβίνι.
«Ο Μακρόν κάνει τη χώρα του υποψήφια να γίνει ο υπ' αριθμόν ένα εχθρός του λαού της Ιταλίας» στο ζήτημα αυτό, αντέδρασε από την πλευρά του ο υπουργός Λουίτζι ντι Μάιο, επικεφαλής του αντισυστημικού Κινήματος Πέντε Αστέρων.
Η επιτάχυνση των επαναπροωθήσεων παράτυπων μεταναστών και των προσώπων των οποίων το αίτημα για άσυλο απορρίπτεται θα είναι επίσης στο σημερινό μενού. Όπως και οι ακόμη αόριστες ιδέες για κέντρα υποδοχής μεταναστών εκτός της ΕΕ ή για «περιφερειακά κέντρα αποβίβασης» μεταναστών που διασώζονται στη θάλασσα, μέσα και έξω από την ΕΕ.
Οι 16 θα πρέπει τέλος να αναφερθούν στη μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού καθεστώτος του ασύλου, το οποίο βρίσκεται σε αδιέξοδο εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια.
Η Επιτροπή προτείνει κυρώς να ρετουσαριστεί ο Κανονισμός του Δουβλίνου, ο οποίος αναθέτει την ευθύνη του χειρισμού των αιτημάτων ασύλου στις χώρες πρώτης εισόδου.
Οι μεσογειακές χώρες επιθυμούν από την πλευρά τους μια μόνιμη ανακατανομή των αιτούντων άσυλο. Οι τέσσερις χώρες του Βίσεγκραντ, υποστηριζόμενες από την Αυστρία, απορρίπτουν κατηγορηματικά την πρόταση αυτή.
Η σύνοδος κορυφής των 28 στις 28 και 29 Ιουνίου στις Βρυξέλλες επρόκειτο αρχικά να αναζητήσει κάποιον συμβιβασμό σ' αυτό το θέμα, όμως η προοπτική αυτή εγκαταλείφθηκε.