Έφτασε στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στη Βάση της Αεροπορίας Στρατού στην Πάχη Μεγάρων, το 17ο από τα 20 συνολικώς μεταφορικά ελικόπτερα ΝΗ-90, ενός πολύπαθου εξοπλιστικού προγράμματος, που υπογράφτηκε πριν από σχεδόν 22 χρόνια, πέρασε από σαράντα κύματα και δεν έχει εισέτι ολοκληρωθεί εν έτει 2024!
Το ελικόπτερο, με γαλλικό πλήρωμα της κατασκευάστριας εταιρείας, έφτασε στην Πάχη Μεγάρων, όπου εδρεύει το 2ο Συγκρότημα Αεροπορίας Στρατού (2ο ΣΥΑΣ), μόλις είχε ολοκληρωθεί η πολυεθνική άσκηση Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων με την επωνυμία «ΩΡΙΩΝ ’24», πετώντας από τη Γαλλία, μέσω Ιταλίας, ως τον τελικό του προορισμό.
Συμφώνως με πληροφορίες της ιστοσελίδος μας, το συγκεκριμένο ελικόπτερο ΔΕΝ ανήκει ακόμα στη δύναμη της Αεροπορίας Στρατού, και αυτό γιατί θα πρέπει πρώτα να περάσει από λεπτομερείς ελέγχους παραλαβής του, αρχικώς στο έδαφος και εν συνεχεία και στον αέρα, από τους τεχνικούς και τους πιλότους της Αεροπορίας Στρατού, οι οποίοι και θα αποφανθούν αν πληροί όλες τις προϋποθέσεις και συμβατικές υποχρεώσεις, προτού υπογραφεί το σχετικό πρωτόκολλο παραδόσεως – παραλαβής του και περάσει πλέον στην ελληνική ευθύνη και αρμοδιότητα.
Όλη αυτή η διαδικασία, πάντα συμφώνως με τις πληροφορίες της ιστοσελίδος μας, πρόκειται να διαρκέσει περίπου δύο εβδομάδες!
Η ιστορία του πολύπαθου προγράμματος
Στις 28 Ιουλίου 2000, με Πρωθυπουργό τον κ. Κώστα Σημίτη και ΥΕΘΑ τον Άκη Τσοχατζόπουλο, το ΚΥΣΕΑ ενέκρινε την υλοποίηση του εξοπλιστικού προγράμματος «για την προμήθεια 36 μέσων μεταφορικών και υγειονομικών ελικοπτέρων μαζί με 6 έως 12 ελικόπτερα ειδικών επιχειρήσεων» προκειμένου να καλυφθεί η επιχειρησιακή απαίτηση του ΓΕΣ για «δυνατότητα αερομεταφοράς 1.300 ανδρών, σε μία διαδρομή, από μικτό στόλο CH-47D Chinook και μεταφορικών ελικοπτέρων νέας γενιάς».
Στις 29 Αυγούστου 2003 ανατέθηκε η σύμβαση αξίας 657.523.069 ευρώ στην κοινοπραξία NH Industries για την προμήθεια 20 ελικοπτέρων ΝΗ-90, εκ των οποίων 16 μεταφορικά και 4 διαμορφώσεως Ειδικών Επιχειρήσεων, καθώς και 4 υγειονομικές συλλογές, εξοπλισμό συντηρήσεως και ανταλλακτικά αρχικής υποστηρίξεως, με δικαίωμα προαιρέσεως για συνολικώς 14 επιπλέον ελικοπτέρων (12 μεταφορικών και 2 ειδικών επιχειρήσεων).
Η διαμόρφωση Ειδικών Επιχειρήσεων του ΝΗ-90 της Αεροπορίας Στρατού, περιλαμβάνει ραντάρ καιρού, ολοκληρωμένο σύστημα νυχτερινής οράσεως και πτήσεως (FLIR και προβολικά επί κάσκας), σύστημα προειδοποιήσεως προσεγγίσεως εμποδίων και βαρούλκο διασώσεως για ανύψωση φορτίου βάρους 270 κιλών.
Βάσει της συμβάσεως οι παραδόσεις των 20 ΝΗ-90 έπρεπε να ξεκινήσουν το 2006 με την παραλαβή 7 ελικοπτέρων, για να ακολουθήσουν άλλες 5 το 2007, 6 το 2008 και τα τελευταία 2 το πρώτο εξάμηνο του 2009.
Το 2010, οκτώ χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης (2002) ο ΕΣ δεν είχε παραλάβει κανένα από αυτά σε υπηρεσία, λόγω των τεχνικών παρατηρήσεων, που έφτασαν τις 200 και σε αυτές περιλαμβάνεται η ενσωμάτωση φιλτροδιαχωριστών άμμου, η τοποθέτηση όμως των οποίων σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία θα επιβαρυνόταν ο πελάτης.
Στις 5 Αυγούστου 2010 υπεγράφη η τρίτη κατά σειρά τροποποίηση της αρχικής συμβάσεως, στην οποία εξετάστηκαν τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η κοινοπραξία NHI στην ολοκλήρωση της αναπτύξεως των ελικοπτέρων και συμφωνήθηκε η παραλαβή των πρώτων 4 ελικοπτέρων Αρχικής Επιχειρησιακής Ικανότητος (IOC), η μετατόπιση του χρονοδιαγράμματος παραδόσεων, η μείωση του πληρωτέου ποσού κατά 70.030.540 €, η χορήγηση πιστώσεως ύψους 20 εκατ. ευρώ για υλικά και υπηρεσίες εν συνεχεία υποστηρίξεως, η παροχή πρόσθετων υλικών-υπηρεσιών εκτιμώμενης αξίας 30 εκατ. Ευρώ, ενώ έγινε παρακράτηση ύψους 1,2 εκατ. ευρώ για κάθε ένα από τα πρώτα 4 ελικόπτερα μέχρι την ολοκλήρωση των εργασιών μετασκευής τους σε Πλήρους Επιχειρησιακής Ικανότητας (FOC).
Στις 7 Ιουνίου 2011, αφίχθησαν στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Πάχης Μεγάρων, τα πρώτα δύο ελικόπτερα ΝΗ-90, όπου εντάχθηκαν στο 2ο Τάγμα Ελικοπτέρων Αεροπορίας Στρατού (2ο ΤΕΑΣ).
Στις 5 Αυγούστου 2010 υπογράφηκε η Τροποποίηση Νο.3 της Συμβάσεως 034Α/03 και σύμφωνα με όσα προέβλεπε δύο ελικόπτερα θα παραδίδονταν στις αρχές του 2011, για να ακολουθήσουν τα υπόλοιπα 18 σταδιακά σε διάστημα 4,5 ετών από τότε. Δέκα τρία χρόνια αργότερα, δεν έχει ακόμη παραληφθεί το 20ο και τελευταίο ελικόπτερο, ενώ και τα υφιστάμενα είχαν τεράστιο πρόβλημα διαθεσιμότητος με αποτέλεσμα τα περισσότερα εξ αυτών να ήταν καθηλωμένα στο έδαφος.
Στις 8 Απριλίου 2021, με Πρωθυπουργό τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη και ΥΕΘΑ τον κ. Νίκο Παναγιωτόπουλο, το πρόβλημα παραλαβής των ελικοπτέρων ΝΗ-90 επιλύθηκε, με την υπογραφή από τη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) και εκπροσώπους της κατασκευάστριας εταιρείας η 6η Τροποποίηση της Συμβάσεως 034Α/03, μετά από επίπονες διαπραγματεύσεις που είχαν ξεκινήσει στις 3 Ιουνίου 2019 και απαιτήθηκαν 22 μήνες μέχρι την υπογραφή της. Μετά από 19 μήνες από τότε, το Νοέμβριο του 2022, και ενώ οι παραδόσεις των ελικοπτέρων είχαν σταματήσει στην παραλαβή του 14ου ΝΗ-90, παραδόθηκε το πρώτο (15ο) από τα έξι τελευταία ΝΗ-90.
Στις 14 Οκτωβρίου 2021 δόθηκε η κοινοβουλευτική έγκριση κυρώσεως της συμβάσεως τεχνικής υποστηρίξεως για τα υφιστάμενα ελικόπτερα, συνολικού ύψους 50.000.000 ευρώ, ανοίγοντας έτσι ο δρόμος για την χωρίς προβλήματα ομαλή ροή ανταλλακτικών, ώστε τα ως τότε καθηλωμένα ελικόπτερα ΝΗ-90 με χαμηλές διαθεσιμότητες να επανέλθουν σε κατάσταση πτήσεως.
Στις 24 Νοεμβρίου 2022, υπογράφηκε μεταξύ ΓΔΑΕΕ και της εταιρείας ΝΗ Industries, η Σύμβαση (006Α/2022) για την προμήθεια ανταλλακτικών των ΝΗ-90,κάτι που ανακοινώθηκε επισήμως στις 1 Δεκεμβρίου 2022 από τη ΓΔΑΕΕ. Η εν λόγω σύμβαση αφορά στο υποπρόγραμμα «Συντήρηση Ελικοπτέρων ΝΗ-90 (Μεταφορικά Ελικόπτερα)», προϋπολογισμού ύψους 5.000.000 ευρώ (1ο έτος: 3.000.000 ευρώ, 2ο έτος: 2.000.000ευρώ) συμπεριλαμβανομένων των κατά νόμο προβλεπομένων κρατήσεων – φόρων (η προμήθεια απαλλάσσεται από ΦΠΑ), με τη δαπάνη της προαναφερθείσης συμβάσεως να χρηματοδοτείται από πίστωση του Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Προμηθειών Αμυντικού Υλικού.
