Η EE πρόκειται να συνεχίσει να διοχετεύει δισεκατομμύρια ευρώ στην Τουρκία παρά τη σαρωτική καταστολή των πολιτικών αντιπάλων του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.
Οι Βρυξέλλες προειδοποίησαν το νότιο γείτονά τους να «υποστηρίξει τις δημοκρατικές αξίες» αφού οι αρχές εκεί συνέλαβαν τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Εκρέμ Ιμάμογλου το Σαββατοκύριακο.
Αλλά, λόγω της στρατηγικής σημασίας της Τουρκίας, το μπλοκ πιθανότατα θα καταλήξει να κάνει τα «στραβά μάτια». Και ο Erdoğan το ξέρει. Δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, στους οποίους δόθηκε ανωνυμία για να μιλήσουν για συνομιλίες κεκλεισμένων των θυρών, είπαν στο POLITICO ότι το καθεστώς της Τουρκίας ως υποψήφιας χώρας στην ΕΕ την υποχρεώνει να τηρεί τις δημοκρατικές αξίες και ότι οι Βρυξέλλες θα ανταποκριθούν στις παραβιάσεις.
«Παρακολουθούμε την εξελισσόμενη κατάσταση στην Τουρκία με μεγάλη ανησυχία», είπε ένας από αυτούς. Με περισσότερα από χίλια άτομα, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, να κρατούνται από τις δυνάμεις ασφαλείας από την έναρξη των ταραχών την περασμένη εβδομάδα, «οι τελευταίες εξελίξεις έρχονται σε αντίθεση με την ίδια τη λογική της ένταξης στην ΕΕ». Ωστόσο, δεδομένης της σημασίας της Τουρκίας για τη μετανάστευση, το εμπόριο, την ενέργεια και την άμυνα, οποιαδήποτε απάντηση από την ΕΕ είναι απίθανο να ανατρέψει τις σχέσεις μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας, παραδέχτηκε η άλλη πηγή.
Ως υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ χώρα, η Τουρκία μπορεί ενδεχομένως να έχει πρόσβαση σε κοινές προμήθειες αξίας 800 δισεκατομμυρίων ευρώ από κεφάλαια που έχουν σχεδιαστεί για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών του μπλοκ, σύμφωνα με το σχέδιο Readiness 2030 που παρουσίασαν οι ηγέτες της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα.
- Ωστόσο, η Ελλάδα και η Κύπρος -και οι δύο σε μακροχρόνιες συγκρούσεις με την Τουρκία- πιέζουν για περιορισμούς, με διπλωμάτες να λένε στο POLITICO ότι σκοπεύουν να επιβάλουν μια ρήτρα που θα απαιτούσε η αμυντική βοήθεια να δοθεί «με την επιφύλαξη του ειδικού χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών».
Με τις εκπαιδευμένες στο ΝΑΤΟ ένοπλες δυνάμεις της και το τεράστιο στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα, ωστόσο, η Άγκυρα είναι πεπεισμένη ότι αυτές οι αντιρρήσεις θα ακυρωθούν. Εάν οι Ευρωπαίοι «θέλουν τη συμμετοχή της Τουρκίας σε ορισμένες περιοχές – για παράδειγμα, την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία στο μέλλον – τότε θα πρέπει να δώσουν πρόσβαση στην Τουρκία», δήλωσε ο πρώην πρεσβευτής της Τουρκίας στην ΕΕ Selim Yenel. Ο Yenel είπε ότι η εσωτερική κατάσταση ήταν τραγική -«δεν υπάρχει κράτος δικαίου» στην Τουρκία, υποστήριξε- αλλά προέβλεψε ότι «αφού φαίνεται ότι η ΕΕ χρειάζεται την Τουρκία, δεν θα μας ασκήσουν πίεση».
Η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει τώρα να προβούν σε μια λεπτή πράξη εξισορρόπησης, καθώς βρίσκονταν στη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων με την Άγκυρα πριν από την τελευταία πολιτική κρίση. «Θα υποστηρίξουμε, φυσικά, μια αυστηρή θέση που καταδικάζει τις τρέχουσες εξελίξεις στην Τουρκία, χωρίς όμως να φτάσουμε στα άκρα», είπε ανώτερος Έλληνας αξιωματούχος, αναγνωρίζοντας ότι ακόμη και η Αθήνα δεν μπορούσε να πάει πολύ μακριά.
«Η αμυντική βιομηχανία παραμένει ένα μεγάλο κενό για την Ευρώπη και αυτό ανοίγει το δρόμο για αυτήν την πολιτική ανταλλαγής που βλέπουμε να λαμβάνει χώρα». Η Κύπρος βρίσκεται επίσης σε δύσκολη θέση, καθώς η Τουρκία φάνηκε να έχει έναν πολύ πιο συμβιβαστικό τόνο κατά τις άτυπες συνομιλίες της περασμένης εβδομάδας για το Κυπριακό που διεξήχθησαν στη Γενεύη.
«Η αποτελεσματική πίεση από την ΕΕ είναι απαραίτητη», δήλωσε ο Κύπριος ευρωβουλευτής Μιχάλης Χατζηπαντέλας, ζητώντας «στοχευμένες κυρώσεις». Ταυτόχρονα όμως, «τα μέτρα θα πρέπει να είναι στοχευμένα και να συνδέονται με την πρόοδο στα παραπάνω ζητήματα, προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω αποξένωση της χώρας, η οποία θα οδηγούσε σε πιο προκλητικές πολιτικές».
Politico [EU faces billion-euro dilemma over Turkey crisis]
Μέσω Hellasjurnal.com