Ανακοινώνοντας τα σχέδιά της για τον TurkStream 2 (21/8), η Τουρκία εγκατέλειψε τελικά κάθε πρόσχημα, επισημαίνει το άρθρο γνώμης του Martin Vladimirov (διευθυντής του Προγράμματος για την Ενέργεια και το Κλίμα στο Center for the Study of Democracy) που δημοσιεύεται στο Politico.
Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας, Αlparslan Bayraktar, η κρατική μονοπωλιακή εταιρεία φυσικού αερίου BOTAŞ θα μπορεί πλέον να εξάγει περίπου 7 έως 8 δισ. κ.μ. (bcm) φυσικού αερίου μέσω Βουλγαρίας στην Κεντρική Ευρώπη με ένα νέο εμπορικό σήμα που ονομάζεται «Turkish Blend». Το μείγμα θα περιλαμβάνει φυσικό αέριο από διάφορες πηγές, με ένα σημαντικό μέρος να προέρχεται από τη Ρωσία. Συγκεκριμένα, ενώ η Ρωσία πρόκειται να έχει μερίδιο 40% σε αυτό το μείγμα, το πραγματικό ποσό μπορεί να είναι υψηλότερο, καθώς η Gazprom και η BOTAŞ επεξεργάζονται τις λεπτομέρειες ενός ρωσικού κόμβου φυσικού αερίου στην Τουρκία από τις αρχές του 2023.
Αυτή η εξέλιξη επιτρέπει στη Ρωσία να συνεχίσει να εξάγει φυσικό αέριο στην Ευρώπη, παρακάμπτοντας τις κυρώσεις και τις προσπάθειες της ΕΕ να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια. Ακριβώς όπως οι ρωσικές εταιρείες πετρελαίου πωλούν προϊόντα πετρελαίου στην Ευρώπη από την Τουρκία, την Ινδία, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ευρώπη δεν μπορεί να αγνήσει τις προσπάθειες της Gazprom να ξεπλύνει τις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου.
Στο πλαίσιο αυτό η απόφαση της ΕΕ να απαγορεύσει τις μεταφορές ρωσικού LNG που προορίζονται για την Ασία μέσω ευρωπαϊκών λιμανιών είναι ένα μικρό αλλά κρίσιμο βήμα για τη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού φυσικού αερίου, σημειώνεται μεταξύ άλλων.
Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες της ΕΕ να μειώσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, το ρωσικό αέριο εξακολουθεί να αποτελεί το 15% των συνολικών εισαγωγών της ΕΕ. Η επέκταση του TurkStream και η συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Βουλγαρίας διευκολύνουν τη συνεχιζόμενη ροή ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, υπονομεύοντας τις προσπάθειες της ΕΕ για ενεργειακή διαφοροποίηση. Αυτή η συμφωνία επιτρέπει επίσης στη Ρωσία να κρύβει την προέλευση του φυσικού αερίου της, παρακάμπτοντας την Ουκρανία και παραβιάζοντας ενδεχομένως τη νομοθεσία της ΕΕ για τον ανταγωνισμό.
Σημειώνεται ότι με τις ροές φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας και της TurkStream παραδίδεται ρωσικό αέριο στην Αυστρία, την Ιταλία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία, τη Σλοβενία, την Κροατία, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τα Δυτικά Βαλκάνια.
Όμως, ενώ η ουκρανική διαδρομή μπορεί να σταματήσει εν μία νυκτί, η διακοπή του TurkStream θα είναι πιο δύσκολη. Ο TurkStream όχι μόνο διευκολύνει τις συνεχείς εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, αλλά υπονομεύει επίσης την ευρωπαϊκή διαφοροποίηση πλημμυρίζοντας την αγορά με αέριο σε χαμηλότερη τιμή. Και αυτό το φθηνό ρωσικό αέριο θέτει σε κίνδυνο τα εγχώρια έργα παραγωγής στη Μαύρη Θάλασσα, ενώ επίσης καθυστερεί τις εναλλακτικές εισαγωγές LNG μέσω τερματικών σταθμών στην Ελλάδα, την Κροατία και την Πολωνία, γεγονός που κινδυνεύει να δημιουργήσει λανθάνοντα περιουσιακά στοιχεία.
Η έλλειψη υποχρέωσης της Τουρκίας να τηρεί τους κανόνες της ΕΕ περιπλέκει περαιτέρω τις προσπάθειες παρακολούθησης της ροής φυσικού αερίου μέσω των συνόρων της, σημειώνει μεταξύ άλλων το δημοσίευμα. Είναι επίσης πιθανόν η τουρκο-βουλγαρική συμφωνία να παραβιάζει το δίκαιο ανταγωνισμού της ΕΕ, καθώς εμποδίζει την πρόσβαση τρίτων εταιρειών φυσικού αερίου στο δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου. Η ΓΔ Ανταγωνισμού της ΕΕ έχει ήδη αρχίσει να αξιολογεί τη συμφωνία για νοθεία κανόνων.
Το άρθρο υποστηρίζει ότι η ΕΕ πρέπει να λάβει πιο σθεναρά μέτρα για την πλήρη κατάργηση του ρωσικού αερίου. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει κυρώσεις στο έργο TurkStream, τον καθορισμό μιας σαφούς προθεσμίας για τον τερματισμό όλων των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και την εφαρμογή μηχανισμών για τον εντοπισμό της προέλευσης του φυσικού αερίου που εισέρχεται στην Ευρώπη. Τέτοια μέτρα θα βοηθούσαν στην αποτροπή της έμμεσης χρηματοδότησης της Ρωσίας από την Ευρώπη κατά της Ουκρανίας, επισημαίνει ο συντάκτης.
ΠΗΓΗ: Politico via Hellas journal.com