Η ψηφοφορία στο τουρκικό κοινοβούλιο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η οποία εγκρίθηκε από κοινοβουλευτική επιτροπή στις 26 Δεκεμβρίου, δεν θα διεξαχθεί «πιθανότατα» πριν από τις αρχές του 2024 με την επιστροφή των βουλευτών στις 15 Ιανουαρίου, σύμφωνα με τουρκικές κοινοβουλευτικές πηγές.
Το τουρκικό κοινοβούλιο βρίσκεται σε διακοπές από χθες το βράδυ. Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων ενέκρινε προχθές, Τρίτη, το πρωτόκολλο ένταξης της Σουηδίας στην Ατλαντική Συμμαχία, αλλά εκκρεμεί η ψηφοφορία στην ολομέλεια της τουρκικής βουλής.
Η Τουρκία είναι το τελευταίο μέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας μαζί με την Ουγγαρία που έκλεισε τον δρόμο στην ένταξη της Σουηδίας προβάλλοντας απαιτήσεις και προσχήματα για να δικαιολογήσει την στάση της.
Η Στοκχόλμη κατέθεσε την υποψηφιότητά της στο ΝΑΤΟ λίγο μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο 2022, ταυτόχρονα με την Φινλανδία, η οποία έγινε δεκτή τον περασμένο Απρίλιο.
Ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έχει την δυνατότητα να συγκαλέσει έκτακτη κοινοβουλευτική σύνοδο πριν από την επανάληψη των εργασιών της τουρκικής βουλής. Αλλά, ο πρόεδρος της Τουρκίας έχει ανοικτά συνδέσει το πράσινο φως της Αγκυρας με το ζήτημα της πώλησης των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16, το οποίο έχει μπλοκαριστεί από το Κονγκρέσο.
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή στην Αγκυρα, ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν συνομίλησε χθες με τον αμερικανό ομόλογό του Αντονι Μπλίνκεν «έπειτα από αίτημα του δεύτερου».
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο Χακάν Φιντάν επέμεινε στο θέμα των F-16 και υπενθύμισε ότι η Αγκυρα «περιμένει από την αμερικανική κυβέρνηση και το αμερικανικό Κονγκρέσο να ενεργήσουν με γνώμονα το πνεύμα της συμμαχίας και να σεβασθούν τις ανειλημμένες δεσμεύσεις».
Είναι προφανές ότι η όλη διαδικασία επηρεάζεται από μια διάχυτη έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο πλευρών για το αν θα τηρήσουν τις αμοιβαίες υποσχέσεις τους. Στην περίπτωση της Τουρκίας υπάρχει επιπλέον το ρευστό εσωτερικό μέτωπο εν όψει των δημοτικών εκλογών της 31ης Μαρτίου του 2024. Υπάρχει ένα έντονο αίσθημα κατά της Δύσης και των ΗΠΑ λόγω της Γάζας, αίσθημα που καλλιέργησε ο ίδιος ο Ερντογάν, αλλά και οργή μετά την πολύνεκρη επίθεση του ΡΚΚ εναντίον τούρκων στρατιωτών, όπου πίσω από τους Κούρδους η τουρκική κοινή γνώμη βλέπει πάλι τη Δύση και τους Αμερικανούς. Ο εκπρόσωπος του Καλού Κόμματος (ΙΥΙ) εξήγησε με σαφήνεια την άρνηση του κόμματός του να ψηφίσει υπέρ του πρωτοκόλλου στη χθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής.
«Δεν είμαστε εναντίον της επέκτασης του ΝΑΤΟ, αλλά στη διαχείριση αυτής της διαδικασίας υπάρχει μια αμφίθυμη στάση και μια πιθανή επιβολή. Ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν έχει αναλάβει καμία συγκεκριμένη δέσμευση εκτός από το να «περάσει την πρόταση για τα F-16 στο Κογκρέσο. Το χαρτί που βρίσκεται στα χέρια της Τουρκίας θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί σωστά, διαφορετικά θα υπάρξει ανεπανόρθωτη ζημιά για τα συμφέροντα του έθνους μας», είπε ο εκπρόσωπος του κόμματος της Μεράλ Ακσενέρ.
Οι ΗΠΑ χαιρέτισαν θερμά την απόφαση της Επιτροπής για τη Σουηδία και επιβεβαίωσαν την υποστήριξη του προέδρου Μπάιντεν για τα F-16. Ωστόσο, σε ερώτηση του τουρκικού πρακτορείου Αναντολού, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι δεν θα υπάρξουν δηλώσεις για διαδικασίες πώλησης όπλων στο εξωτερικό έως ότου γίνει επίσημη ειδοποίηση στο Κογκρέσο σχετικά με την πώληση F-16 στην Άγκυρα. Με άλλα λόγια, το διάστημα ώσπου να πει η Τουρκία το «ναι» στη Σουηδία, μπορεί να είναι μεγαλύτερο από ό,τι φανταζόμαστε.