Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, ο σπουδαίος συγγραφέας, μεταφραστής και κριτικός θεάτρου, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών. Tην είδηση του θανάτου του έκανε γνωστή με ανάρτησή του στα social media, ο αδελφός του, Βασίλης Γεωργουσόπουλος.
Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος γεννήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου του 1937 στη Λαμία. Ήταν απίστευτα ευρυμαθής, υποδειγματικός χειριστής της ελληνικής γλώσσας και ένα σημαντικό κεφάλαιο της σύγχρονης πνευματικής ζωής.
Γνωστός και με το ψευδώνυμο Κ. Χ. Μύρης, δεν ήταν μόνο κριτικός θεάτρου, μεταφραστής και συγγραφέας, ήταν εκπρόσωπος μιας ολόκληρης εποχής στον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών της χώρας μας.
Πολυτάλαντος και πολυπράγμων, είχε σπουδάσει στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, καθώς και θέατρο στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, με δασκάλους τον Δημήτρη Ροντήρη και τον Γιάννη Σιδέρη.
Είχε εργαστεί στην ιδιωτική και δημόσια εκπαίδευση, ενώ στον στίβο της θεατρικής κριτικής μπήκε το 1971 από τις στήλες της εφημερίδας «Το Βήμα», ως συνεχιστής του Άγγελου Τερζάκη.
Το 1978 ανέλαβε, κατόπιν ανάθεσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, την επιμέλεια του βιβλίου «Δραματική ποίηση», που αποτέλεσε επί είκοσι πέντε χρόνια διδακτέα ύλη στα ελληνικά Γυμνάσια. Από το 2003 έως τον θάνατό του ήταν πρόεδρος του Κέντρου Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικού Μουσείου.
Εκτός από κριτικός, μεταφραστής, συγγραφέας και καθηγητής ο Κώστας Γεωργουσόπουλος είχε ασχοληθεί και με την ποίηση και την μουσική, γράφοντας στίχους για σπουδαία μουσικά έργα μεγάλων συνθετών.
Δείγμα της στιχουργικής τέχνης του είναι τα σπουδαία έργα: «Χρονικό», «Θητεία», «Ιθαγένεια» και «Χίλια Μύρια Κύματα».
«Εγώ δεν είμαι επαγγελματίας στιχουργός. Δεν ήμουν ο άνθρωπος που θα καθίσει να γράψει στίχους και θα τους περιφέρει στους συνθέτες. Μου ζητούσαν και το έκανα. Δεν γράφω για το φάκελό μου. Όταν διαπίστωσα ότι δεν θα γίνω Ελύτης είπα ότι το μεγάλο μου καθήκον θα είναι να μεταδώσω την ποιητική μου ικανότητα στη μετάφραση του αρχαίου δράματος», είχε εξηγήσει.
Στη διάρκεια της μεγάλης πορείας του, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος είχε μεταφράσει, μεταξύ άλλων, τα αρχαία έργα: «Ικέτιδες», «Προμηθέας Δεσμώτης», «Αντιγόνη», «Αίας», «Βάκχες», «Τρωάδες», «Λυσιστράτη», «Νεφέλες», «Ηλέκτρα», «Ορέστεια», «Πλούτος» και «Εκάβη».
Το 2008 του απενεμήθη το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του και το 2006 το Πανεπιστήμιο Αθηνών τον αναγόρευσε επίτιμο διδάκτορά του. Για το σύνολο του έργου του έχει τιμηθεί και με το Χρυσό Μετάλλιο Αξίας της Πόλεως των Αθηνών το 2000.
«Ο κριτικός λειτουργεί ως συνείδηση της ιστορίας και απ’ εκεί και πέρα κρίνεται κι αυτός», είχε πει σε μια συνέντευξή του.
Ήταν παντρεμένος με την Ναυσικά Μάργαρη, με την οποία απέκτησαν μια κόρη.
Μενδώνη για Γεωργουσόπουλο: Ήταν ένας εμπνευσμένος άνθρωπος, που επιδόθηκε με αφοσίωση και επιτυχία σε ένα ευρύτατο φάσμα πνευματικών δραστηριοτήτων
Πληροφορούμενη την απώλεια του Κώστα Γεωργουσόπουλου, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Με μεγάλη μου θλίψη πληροφορήθηκα την απώλεια του Κώστα Γεωργουσόπουλου, ενός χαρισματικού και πολύπλευρου δημιουργού, που μας καταλείπει πολύχρονη και πολύτιμη προσφορά στα Γράμματα και την Τέχνη, ως φιλόλογος, κριτικός θεάτρου, μεταφραστής, επιφυλλιδογράφος, χρονογράφος, ποιητής και στιχουργός, ως Κ. Χ. Μύρης, αλλά και ενεργός δάσκαλος. Οι θεατρικές του κριτικές που απλώνονται, σε πολλές δεκαετίες, εδράζονταν στη βαθιά του γνώση της αρχαίας γραμματείας και του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Χαρακτηρίζονταν από ευαισθησία έναντι του θεατρικού έργου, αλλά και της σκηνοθετικής του εκδοχής και της απόδοσης των ηθοποιών. Με την τόλμη και το ανανεωτικό του πνεύμα, ο κριτικός Κώστας Γεωργουσόπουλος επηρέασε καίρια τα θεατρικά μας πράγματα, ενώ υπηρέτησε το Θέατρο και από θέσεις ευθύνης στο Διοικητικό Συμβούλιο και τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και την Επιτροπή Θεάτρου του υπουργείου Πολιτισμού».
«Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος κατάφερε να διοχετεύσει τη βαθιά καλλιέργειά του και την τριβή του στην υψηλή Τέχνη, στο μεγάλο κοινό. Απόδειξη, η πολύχρονη επιφυλλιδογραφία του στον Τύπο, που προσέγγιζε με ιδιαίτερη, αλλά και εύληπτη, γραφή, ευαισθησία και οξύνοια, καίρια ζητήματα της πολιτιστικής, πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Οι στίχοι του, που μελοποιήθηκαν από την Ελένη Καραΐνδρου, τον Γιάννη Μαρκόπουλο, τον Γιάννη Σπανό, και που αγαπήθηκαν πολύ, αποτελούν μόνιμη παρακαταθήκη του ελληνικού τραγουδιού. Ως δάσκαλος στη μέση και την ανώτατη εκπαίδευση, δημιούργησε δική του Σχολή καθοδηγώντας με έμπνευση και με σοφία γενιές και γενιές νέων ανθρώπων προσφέροντάς τους πολύτιμα εφόδια για τη ζωή τους», πρόσθεσε η κ. Μενδώνη και κατέληξε:
«Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, με μια ομάδα φωτισμένων δημιουργών, διέσωσαν, με προσωπικό κόστος, τα τεκμήρια της Ιστορίας του Ελληνικού Θεάτρου. Σε μία από τις τελευταίες μας συνομιλίες μου εξέφρασε τη χαρά του, που αυτό το πολύτιμο υλικό αποκτήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού και θα αποτελέσει τον βασικό πυρήνα της συγκρότησης του “Θεατρικού Μουσείου”, καθώς και της έκθεσης του αρχείου και της ιστορικής βιβλιοθήκης. Ήταν ένας εμπνευσμένος άνθρωπος, που επιδόθηκε με αφοσίωση και επιτυχία σε ένα ευρύτατο φάσμα πνευματικών δραστηριοτήτων. Συνδύασε αρμονικά τη θεωρία με την πράξη, αφήνοντας ένα βαθύ προσωπικό αποτύπωμα που θα συνεχίσει να έχει αμείωτη επιρροή στο Θέατρο.
Στην οικογένειά του, τους φίλους του, τους πολλούς μαθητές του απευθύνω ειλικρινέστατα συλλυπητήρια».
Το «αντίο» του ΠΑΣΟΚ
Με βαθιά θλίψη αποχαιρετά το ΠΑΣΟΚ τον Κώστα Γεωργουσόπουλο, «έναν από τους σημαντικότερους πνευματικούς ανθρώπους της χώρας μας, που άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στον χώρο του θεάτρου, της κριτικής και της λογοτεχνίας».
Σε δήλωσή της η υπεύθυνη του Κ.Τ.Ε. Πολιτισμού και του Τομέα Πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ, Νάγια Γρηγοράκου, εκφράζει συλλυπητήρια στους οικείους του και αναφέρει επίσης για τον εκλιπόντα: «Παθιασμένος Δάσκαλος, σπάνιος διανοούμενος και υπηρέτης του πολιτισμού, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος αφιέρωσε τη ζωή του στη διάδοση της ελληνικής γλώσσας, της παράδοσης και της θεατρικής τέχνης. Ως κριτικός θεάτρου, με φωνή πάντα διεισδυτική, καθοδηγητική και γεμάτη πάθος, κατέγραψε την ιστορία του ελληνικού θεάτρου με κείμενα που ακόμη και σήμερα αποτελούν κείμενα αναφοράς για τη μελέτη του ελληνικού θεάτρου. Παράλληλα, με το ψευδώνυμο Κ.Χ. Μύρης οι λογοτεχνικές και μεταφραστικές του δουλειές εμπλούτισαν το ελληνικό πνευματικό στερέωμα. Η προσφορά του, η ακούραστη διδασκαλία του, αλλά και η ανεξάντλητη αγάπη του για τον πολιτισμό αποτελούν παρακαταθήκη που θα συνεχίσει να εμπνέει τις επόμενες γενιές».
«Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος θα παραμείνει πάντα παρών μέσω του έργου και της κληρονομιάς του», τονίζει.
Συλλυπητήριο μήνυμα ΣΥΡΙΖΑ
«Το ελληνικό θέατρο είναι φτωχότερο από σήμερα μετά τη φυγή του Κώστα Γεωργουσόπουλου, επιφανούς κριτικού, μεταφραστή, συγγραφέα και δασκάλου, που κόσμησε την δημόσια εκπαίδευση και τη πνευματική ζωή του τόπου μας για πολλές δεκαετίες», αναφέρει, σε συλλυπητήριο μήνυμά του, το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και προσθέτει:
«Η συμβολή του στη διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου μέσα από τις επιφυλλίδες του, τη διδασκαλία σε νέους ηθοποιούς αλλά και το πρωτότυπο συγγραφικό και το μεταφραστικό του έργο σε κλασσικά κείμενα υπήρξε σπουδαία, γι’αυτό και τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, από την Ακαδημία Αθηνών, το πανεπιστήμιο Αθηνών και τα κρατικά βραβεία λογοτεχνίας. Άξιο μνείας και το αποτύπωμα που άφησε στο Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικού Μουσείου.
ΚΚΕ: Αποχαιρετούμε με μεγάλη θλίψη και σεβασμό τον Κώστα Γεωργουσόπουλο
Το ΚΚΕ αποχαιρετά “με μεγάλη θλίψη και σεβασμό τον σπουδαίο κριτικό θεάτρου, μεταφραστή, ποιητή και πάνω απ’ όλα δάσκαλο, Κώστα Γεωργουσόπουλο που αγωνίστηκε με την πένα του και το δημιουργικό του έργο για να μην “αλλιωτέψει η ψυχή μας.
Ως κριτικός θεάτρου, μέσα από κείμενα, επιφυλλίδες, δοκίμια και σχόλια, μύησε, για πάνω από πενήντα χρόνια, χιλιάδες ανθρώπους στην υψηλή τέχνη του Θεάτρου, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ανύψωση του επιπέδου του θεάτρου μας.
Ως Κ.Χ. Μύρης, υπέγραψε ποιητικές συλλογές και κύκλους τραγουδιών, ανάμεσά τους τα αριστουργηματικά “Χρονικό” και “Ιθαγένεια” που άγγιξαν τις πιο μύχιες πλευρές της ψυχής του λαού μας καθώς πορεύεται στα δύσβατα μονοπάτια της Ιστορίας” αναφέρει ανακοίνωση του κόμματος.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.