Τι πιστεύουν οι πολίτες για τους πολέμους στην Παλαιστίνη και την Ουκρανία;
Το Eteron - Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή επιχειρεί να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα, αντλώντας στοιχεία από τη μεγάλη έρευνα που διεξήγαγε η aboutpeople για λογαριασμό του. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο του online panel, σε πανελλαδικό δείγμα 3.058 ατόμων, το διάστημα από τις 17 έως 20 Οκτωβρίου. Ειδικότερα, τα ερωτήματα τέθηκαν στο πλαίσιο του νέου ερευνητικού project του Eteron, «Η Ακτινογραφία της Ακροδεξιάς», το σύνολο των ευρημάτων του οποίου θα δημοσιοποιηθεί στα μέσα Νοεμβρίου.
Τα στοιχεία που παρουσιάζονται σήμερα, αναλύονται με βάση ηλικιακές, μορφωτικές και γεωγραφικές κατηγορίες καθώς και με βάση τον ιδεολογικό αυτοπροσδιορισμό και την κομματική προτίμηση στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. «Φαίνεται ότι η πιο ισχυρή τάση μέσα στην κοινωνία είναι αυτή που δεν στηρίζει καμία πλευρά στους δύο εν εξελίξει πολέμους. Ωστόσο, δεν είναι οι ίδιοι εκείνοι που απαντούν “με καμία πλευρά” στις δύο ερωτήσεις» επισημαίνει μεταξύ άλλων στην ανάλυση του ο συντονιστής του project, Γιάννης Αλμπάνης. Σημειώνει ακόμη, ότι η ακριβής εξήγηση της στάσης των πολιτών απαιτεί περαιτέρω ποιοτική έρευνα, «όμως, δεν είναι παράλογο να διατυπώσουμε την εκτίμηση ότι συνιστά τοποθέτηση υπέρ της ειρήνης και της σταθερότητας, έκφραση αξιακής αποστασιοποίησης από τους εμπόλεμους ή ακόμα και αδιαφορίας για όσα συμβαίνουν πέρα από το πεδίο της καθημερινής εμπειρίας».
Ακολουθούν τα βασικά ευρήματα της έρευνας, ανά ερώτηση.
Ισραήλ – Παλαιστίνη
Στο ερώτημα «Στον πόλεμο μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, εσείς προσωπικά με ποια πλευρά αισθάνεστε πιο κοντά;», οι απαντήσεις διαμορφώθηκαν ως εξής:
- Με καμία από τις δύο 43,3%.
- Με την πλευρά των Παλαιστινίων 28,5%.
- Με την πλευρά των Ισραηλινών 22,1%.
Στην εν λόγω ερώτηση τα αποτελέσματα παρουσιάζουν ομοιομορφία σε όλες τις ηλικιακές και μορφωτικές κατηγορίες. Ωστόσο, διαφοροποιήσεις παρατηρούνται στις κατηγοριοποιήσεις με βάση την ψήφο στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές. Ειδικότερα, οι ψηφοφόροι της ΝΔ δεν είναι φιλικοί στην Παλαιστίνη (9%) καθώς σε αυτήν την κατηγορία ερωτώμενων η πιο δημοφιλής απάντηση είναι το «με το Ισραήλ» (42,5%). Όμως και εδώ, είναι πολύ ισχυρό το «με καμία πλευρά» (42,2%).
Στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ η στήριξη στους Παλαιστίνιους είναι πλειοψηφική (58,7%), ενώ η υποστήριξη στο Ισραήλ αγγίζει μόλις το 4,8%. «Με καμία πλευρά» απαντά το 32,2%. Στο ΠΑΣΟΚ οι απαντήσεις κινούνται στο μέσο όρο, με τη στήριξη στην Παλαιστίνη να εμφανίζεται μειωμένη (24,9%). Αντιθέτως, οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ κρατάνε την πιο φιλοπαλαιστινιακή στάση (64,6%), αν και εμφανίζεται ισχυρή και η απάντηση «με καμία πλευρά» (28,6%). Στους ψηφοφόρους των «Σπαρτιατών» η πιο δημοφιλής απάντηση είναι το «με καμία πλευρά» (53,6%), ενώ ανάλογη είναι και η εικόνα στους ψηφοφόρους της «Ελληνικής Λύσης» με 50,2%. Το πιο μεγάλο ποσοστό του «με καμία πλευρά» καταγράφεται στους ψηφοφόρους της «Νίκης» με 51,3%, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι και στα τρία κόμματα της Ακροδεξιάς είναι περίπου ισοδύναμες οι απαντήσεις υποστήριξης σε Ισραήλ και Παλαιστίνη, με το Ισραήλ να έχει ένα μικρό προβάδισμα. Οι ψηφοφόροι της Πλεύσης Ελευθερίας απαντάνε επίσης «με καμία πλευρά» κατά 51,3% όρο και καταγράφουν πολύ χαμηλή υποστήριξη στο Ισραήλ (9%).
Ρωσία – Ουκρανία
Στο ερώτημα «Στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, εσείς προσωπικά με ποια πλευρά αισθάνεστε πιο κοντά;», οι απαντήσεις διαμορφώθηκαν ως εξής:
- Με καμία από τις δύο 42,3%.
- Με την πλευρά της Ουκρανίας 35,3%.
- Με την πλευρά της Ρωσίας 17,9%.
Ομοίως και σε αυτή την ερώτηση οι κύριες διαφοροποιήσεις παρατηρούνται στις κατηγοριοποιήσεις με βάση την ψήφο στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η ηλικιακή κατηγορία 17-24 ετών, όπου η απάντηση «με την πλευρά της Ουκρανίας» υπερτερεί του «με καμία από τις δύο» (42,2% έναντι 34,2%).
Ανά κομματική προτίμηση οι ψηφοφόροι της ΝΔ έχουν σαφώς πιο φιλική στάση απέναντι στην Ουκρανία (63,5%), ενώ είναι πολύ λίγο φιλικοί στη Ρωσία (5,9%). Στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ είναι αρκετά πιο ισχυρό από τον μέσο όρο το «με καμία πλευρά» (54,4%), ενώ «με τη Ρωσία» απαντά το 27,5% και το 16% υποστηρίζει την Ουκρανία. Στο ΠΑΣΟΚ το «με καμία πλευρά» είναι ακριβώς στο μέσο όρο (42,8%), αλλά η υποστήριξη στην Ουκρανία είναι πιο ισχυρή (41,2%).
Στους ψηφοφόρους του ΚΚΕ η απάντηση «με καμία πλευρά» (61,7%) είναι πολύ πιο ψηλά από τον μέσο όρο και λίγο πιο ενισχυμένη από τον μέσο όρο είναι η υποστήριξη στη Ρωσία (22,4%). Οι ψηφοφόροι των «Σπαρτιατών» είναι οι πιο υποστηρικτικοί στη Ρωσία (60,8%). Ανάλογη είναι και η απάντηση των ψηφοφόρων της «Ελληνικής Λύσης» με 51,9%. Οι ψηφοφόροι της «Νίκης», διαφοροποιούνται ελαφρώς καθώς η υποστήριξη στη Ρωσία είναι πάνω από τον μέσο όρο (30,8%), αλλά η πλειοψηφική απάντηση είναι «με καμία πλευρά» (52,4%). Τέλος, οι απαντήσεις των ψηφοφόρων της «Πλεύσης Ελευθερίας» είναι αρκετά κοντά στον μέσο όρο.