Με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο διέψευσε ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, τα «fake news» - όπως και ο ίδιος τα χαρακτήρισε - που διακινούνται από την τουρκική πλευρά, ότι υπάρχει ένας νεκρός και τραυματισμοί μεταναστών από ελληνικά πυρά στα σύνορα των δυο χωρών.
Αφού χαρακτήρισε την Τουρκία «επίσημο διακινητή μεταναστών» κατά την διάρκεια της ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών, ο κ. Πέτσας ξεκαθάρισε πως η κυβέρνηση έχει λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την διαφύλαξη και προστασία των συνόρων μας σε στεριά και θάλασσα. «Έχουμε διαμηνύσει παντού, ότι εμείς θα διαφυλάξουμε τα σύνορα της Ελλάδας και της Ευρώπης» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Την ίδια ώρα, με ανάρτησή του στο twitter στα αγγλικά, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε ότι:
«Η Τουρκία κατασκευάζει και διοχετεύει ψευδείς ειδήσεις σε βάρος της χώρας μας. Ακόμα μια τέτοια ψευδή είδηση κατασκεύασε σήμερα με δήθεν τραυματισμούς μεταναστών και έναν νεκρό από ελληνικά πυρά. Το διαψεύδω κατηγορηματικά».
Ξεκινώντας την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι: «Από το πρωί της Παρασκευής, αμέσως μετά τα αρνητικά για την Τουρκία γεγονότα στο Ιντλίμπ, η Ελλάδα δέχεται αιφνίδια και μαζική, πίεση από μετακινήσεις πληθυσμών στα ανατολικά, χερσαία και θαλάσσια, σύνορά της. Πρόκειται μια οργανωμένη και συντονισμένη επιχείρηση που ενθαρρύνεται και κατευθύνεται από την κυβέρνηση και τις αρχές της γειτονικής χώρας. Πιστοποιούν την αλήθεια αυτή: Οι δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου και άλλων αξιωματούχων της γειτονικής χώρας ότι άνοιξαν τα σύνορα. Η συγκέντρωση μεταναστών στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, της Αδριανούπολης και αλλού και η δωρεάν οργανωμένη μεταφορά τους στα σύνορα, με τη συνοδεία της τουρκικής στρατοφυλακής. Οι μαρτυρίες μεταναστών - όπως καταγράφονται από διεθνή δίκτυα - ότι έλαβαν οδηγίες να κατευθυνθούν στα σύνορα από τουρκικές Αρχές. Τα μηνύματα που πήραν στα κινητά τους οι μετανάστες για δήθεν ανοιχτά σύνορα. Η δημοσιοποίηση από την τουρκική κρατική τηλεόραση χάρτη με διαδρομές προς τον Έβρο και τα παράλια απέναντι από τα ελληνικά νησιά. Η χρήση από τους μετανάστες που επιχειρούν να εισέλθουν στην ελληνική επικράτεια δακρυγόνων που χρησιμοποιεί ο τουρκικός στρατός».
Επισήμανε την προσπάθεια της τουρκικής πλευράς να κατασκευάσει και να διοχετεύσει ψευδείς ειδήσεις σε βάρος της χώρας μας. «Ακόμη μια τέτοια ψευδή είδηση κατασκευάστηκε σήμερα, με δήθεν τραυματίες από ελληνικά πυρά. Το διαψεύδω κατηγορηματικά» είπε και πρόσθεσε «Και επειδή τα fake news δεν έχουν τελειωμό, τώρα μιλούν για νεκρό. Το διαψεύδω κατηγορηματικά».
«Οι ενέργειες αυτές γίνονται κατά παράβαση των υποχρεώσεων της Τουρκίας, όπως αυτές απορρέουν από την κοινή δήλωσή της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Τουρκία, αντί να περιορίσει τα κυκλώματα διακινητών μεταναστών και προσφύγων, έχει γίνει η ίδια διακινητής» υπογράμμισε ο κ. Πέτσας.
Στη συνέχεια ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αναφέρθηκε στις αποφάσεις του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας που είναι: Η αναβάθμιση στο μέγιστο επίπεδο των μέτρων φύλαξης των συνόρων μας. Η προσωρινή αναστολή, για ένα μήνα, της υποβολής αιτήσεων ασύλου από όσους εισέρχονται στη χώρα παράνομα. Η σύλληψη, η μεταφορά σε κέντρα κράτησης και η άμεση επιστροφή, όπου αυτό είναι δυνατόν, στη χώρα της προέλευσής τους, όσων εισέρχονται παράνομα σε ελληνικό έδαφος. Η υποβολή αιτήματος στην FRONTEX για ανάπτυξη της ομάδας RABIT με στόχο τη φύλαξη των συνόρων μας που συνιστούν και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η άμεση γνωστοποίηση της απόφασης αυτής, στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η κίνηση της διαδικασίας του άρθρου 78 παράγραφος 3 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να ληφθούν προσωρινά μέτρα υπέρ της Ελληνικής Δημοκρατίας, για την αντιμετώπιση επείγουσας κατάστασης λόγω αιφνίδιας εισροής υπηκόων τρίτων χωρών, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επίσης τόνισε ότι ο πρωθυπουργός χθες παρουσία της ηγεσίας της ΕΕ «κατήγγειλε ευθέως την Τουρκία, ότι - παραβιάζοντας τη Συμφωνία της με την Ευρωπαϊκή Ένωση - αντί να εμποδίζει τις παράνομες εισόδους προς την Ελλάδα ενθαρρύνει χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες να εισέλθουν παράνομα στην Ελλάδα. Τόνισε, μάλιστα, ότι -όπως αποδεικνύουν αδιάσειστα στοιχεία- η Τουρκία έχει μετατραπεί σε επίσημο διακινητή μεταναστών. Επισήμανε ότι «δεν πρόκειται πλέον για ένα προσφυγικό πρόβλημα», αλλά για «μία απόπειρα από πλευράς Τουρκίας να χρησιμοποιήσει απεγνωσμένους ανθρώπους για να προωθήσει τη γεωπολιτική της ατζέντα και να στρέψει την προσοχή αλλού από την φρικτή κατάσταση στη Συρία». Τόνισε ότι το πρόβλημα σήμερα δεν είναι προσφυγικό και μεταναστευτικό, αλλά μια ασύμμετρη απειλή στα ανατολικά σύνορα της Ελλάδας, που είναι και σύνορα της Ευρώπης. Επανέλαβε ότι κινούμαστε απολύτως στο πλαίσιο του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου και ταυτόχρονα στέλνουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα: «Μην επιχειρείτε να μπείτε παράνομα στην Ελλάδα, δεν θα τα καταφέρετε και αναλαμβάνετε ακέραια την ευθύνη των επιλογών σας». Διακήρυξε ότι η Ελλάδα και η Ευρώπη δεν εκβιάζονται. Τα σύνορά μας είναι αδιαπραγμάτευτα, όπως αδιαπραγμάτευτη είναι και η θέλησή μας για μία αποτελεσματική, ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα». Ταυτόχρονα όπως είπε «οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών έστειλαν ένα ισχυρό μήνυμα αλληλεγγύης, έδωσαν σαφή στήριξη στις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης και τόνισαν ότι «τα ελληνικά σύνορα είναι ευρωπαϊκά σύνορα»».
«Όπως ανέφερε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, η Frontex ανταποκρινόμενη στο αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης ετοιμάζεται να αναπτύξει μια ομάδα ταχείας παρέμβασης (RABIT), η οποία περιλαμβάνει ένα σκάφος ανοιχτής θαλάσσης, έξι σκάφη για παράκτιες περιπολίες, δύο ελικόπτερα, ένα αεροσκάφος, δύο οχήματα με θερμικές κάμερες, αλλά και 100 συνοριοφύλακες πέραν των ήδη υπαρχόντων 530, οι οποίοι θα αναπτυχθούν στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα. Ταυτόχρονα, θα δοθεί οικονομική υποστήριξη ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ προς την Ελλάδα, εκ των οποίων τα 350 εκατομμύρια ευρώ θα είναι διαθέσιμα άμεσα» υπογράμμισε ο κ. Πέτσας.
Αναφερόμενος στην ανακούφιση των νησιών μίλησε για ρυθμίσεις που στοχεύουν στην περαιτέρω επιτάχυνση της διαδικασίας ασύλου και τη διευκόλυνση των επιστροφών όσων δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας, καθώς και την αυστηροποίηση των διατάξεων για την κυκλοφορία των αιτούντων άσυλο μετά την έκδοση απορριπτικής απόφασης.
«Προβλέπεται επίσης η αποχώρηση μη δικαιούχων στέγασης από Δομές Φιλοξενίας και η διακοπή των υλικών παροχών προς αυτούς. Προβλέπεται επίσης η ενίσχυση των διαδικασιών ελέγχου για τη διαπίστωση της ανηλικότητας, ώστε να αποφεύγεται η κατάχρηση των προστατευτικών διατάξεων από μη δικαιούχους.
Επίσης, αίρεται μία κραυγαλέα στρέβλωση. Μέχρι σήμερα όποιος έμπαινε νόμιμα στη χώρα και έκανε αίτηση ασύλου μπορούσε να πάρει την Ελληνική ιθαγένεια σε 7 χρόνια. Αντίθετα, όποιος έμπαινε παράνομα μπορούσε να την πάρει σε 3 χρόνια. Πλέον, με πρωτοβουλία του Υπουργού Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκου, ο χρόνος αυτός εναρμονίζεται στα 7 χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, από σήμερα - και κάθε μήνα - το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου θα δημοσιεύει Αναλυτικό Δελτίο με όλα τα στατιστικά στοιχεία, που αφορούν τις ροές αφίξεων, τις επιστροφές, τις μεταφορές στην ενδοχώρα από τα νησιά, τους διαμένοντες και τη δυναμικότητα των Κέντρων Υποδοχής και ταυτοποίησης των νησιών, καθώς και τις εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου» είπε.
Από τα στοιχεία του πρώτου αυτού δελτίου, επισημαίνονται τα εξής:
Αυξημένες ροές είχαμε το πρώτο δίμηνο του 2020 σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Αναλυτικότερα, τον Ιανουάριο παρουσιάστηκε αύξηση κατά 35%, ενώ τον Φεβρουάριο κατά 20%. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ροές το Φεβρουάριο του 2020 μειώθηκαν κατά 38% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2020.
Οι δομές των ΚΥΤ στα νησιά παραμένουν υπερκορεσμένες. Οι διαμένοντες στα ΚΥΤ είναι ελαφρά λιγότεροι στο τέλος Φεβρουαρίου σε σχέση με το τέλος του έτους. Αντίστοιχα, οι συνολικοί πληθυσμοί στα νησιά (εντός και εκτός ΚΥΤ) ήταν 41.899 στα τέλη του 2019 έναντι 42.033 τέλη Φεβρουαρίου 2020.
Οι μεταφορές από τα νησιά στην ενδοχώρα σε συνδυασμό με τις επιστροφές προς την Τουρκία και τις αναχωρήσεις μέσω ΔΟΜ κατά το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου είναι μεγαλύτερες από τις ροές του διμήνου, γεγονός που σημαίνει καθαρή μείωση του συνολικού πληθυσμού στα νησιά. Συγκεκριμένα, 6.174 άτομα έφυγαν, είτε μέσω Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, είτε λόγω χορήγησης ασύλου από τα νησιά προς την ενδοχώρα.
Οι επιστροφές έχουν υπερτριπλασιαστεί το πρώτο δίμηνο του 2020 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, εντούτοις παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Τέλος, ο συνολικός μέσος χρόνος από αρχική καταγραφή μέχρι έκδοση απόφασης επί αίτησης χορήγησης ασύλου περιορίζεται πλέον στις 27 ημέρες για το 2020, έναντι 183 ημερών το 2019.
Προτεραιότητα να εμποδίσουμε τις ροές, να επαναπροωθήσουμε όσους μπαίνουν παράνομα
Απαντώντας σε ερωτήσεις κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας τόνισε ότι η κυβέρνηση δίνει αυτή την ώρα βάρος στην ανακοπή των ροών στα σύνορα και παράλληλα στη διάψευση των ψευδών ειδήσεων, καθώς -όπως χαρακτηριστικά είπε- «έχουμε απέναντί μας ένα κράτος που πέρα από διακινητή μεταναστών μετατρέπεται και σε διακινητή ψευδών ειδήσεων».
Επισήμανε πως προσπαθούμε να υπάρχει η κατάλληλη ενημέρωση θεσμικά και γίνονται κινήσεις σε κάθε επίπεδο προς ενημέρωση των Αρχών στο εξωτερικό αλλά και ενημέρωση των ξένων μέσων μαζικής ενημέρωσης ώστε με μια συντονισμένη προσπάθεια να μπει ένα φρένο στα fake news.
Σε ερώτηση για το αν υπάρχει σχέδιο για την επόμενη μέρα, όσον αφορά τα κλειστά κέντρα και τις απελάσεις, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι «η βασική προτεραιότητα είναι να μπει φρένο στην παράνομη εισροή στη χώρα μας». Επίσης ότι, «σύμφωνα με την απόφαση του ΚΥΣΕΑ, τα άτομα που εισέρχονται από την Κυριακή στην Ελλάδα θα κρατούνται σε κέντρα άμεσης επιστροφής που θα είναι κοντά σε αεροδρόμια, είτε στη Θεσσαλονίκη είτε στην Αθήνα, και όχι στα νησιά. Αυτά τα άτομα μέχρι την άμεση επαναπροώθησή τους δεν θα μπαίνουν στα κέντρα υποδοχής».
Απαντώντας σε ερώτηση για το κατά πόσον στον σχεδιασμό περιλαμβάνονται κλειστές δομές σε ξερονήσια, ο κ. Πέτσας επανέλαβε πως «κατά τη συνάντηση που είχαμε με τις τοπικές Αρχές τούς ζητήσαμε να υποδείξουν χώρους που θα μπορούν να φιλοξενήσουν κλειστές δομές. Περιμένουμε τις προτάσεις των τοπικών κοινωνιών. Θα δούμε πώς θα κινηθούμε, πρέπει όμως να έχουμε στο μυαλό μας ότι αν δεν υπάρξει εναλλακτική λύση θα εξακολουθήσει να υπάρχει η Μόρια, το ΒΙΑΛ και το Βαθύ».
Σε όλους τους τόνους ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε την ανάγκη διάψευσης της διασποράς fake news, ακόμα και μέσω δηλώσεων που γίνονται σε ανώτερο επίπεδο και του ίδιου του Τούρκου Προέδρου. Επεσήμανε πως «οι Ευρωπαίοι νομίζω πως έχουν καταλάβει» και ότι «καλούμε την άλλη πλευρά να σταματήσει αυτή την προπαγάνδα».
Αναφορικά με τις μετακινήσεις στην ενδοχώρα επισήμανε πως «σκοπίμως το προηγούμενο διάστημα δεν θέλαμε να δίνουμε στοιχεία για την αποσυμφόρηση. Τώρα μετά την απόφαση του ΚΥΣΕΑ μπορούμε να μεταφέρουμε σιγά- σιγά κόσμο στην ενδοχώρα χωρίς να προσελκύουμε περισσότερο κόσμο στα νησιά». Προσέθεσε ότι οι 6.000 που μεταφέρθηκαν ήδη συνέβαλαν στην αποσυμφόρηση καθώς και ότι «θα συνεχίσει η ανακούφιση των νησιών αφού θα εξασφαλίσουμε ότι θα διευκολυνθούν οι διαδικασίες για την επιστροφή όσων δεν δικαιούνται άσυλο».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κληθείς να απαντήσει για την προοπτική σύγκλησης του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών είπε ότι «διατηρούμε την πρωτοβουλία όποτε κριθεί σκόπιμο να υπάρξει ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών, αλλά δεν κρίνεται σκόπιμη η σύγκληση Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών». Είπε επίσης ότι «επιβεβαιώνεται η ομοθυμία των Ελλήνων απέναντι σε μια απόφαση του ΚΥΣΕΑ για το κλείσιμο των συνόρων. Περιμένουμε να δούμε και με πράξεις στήριξη από όσους στα λόγια λένε ότι συμφωνούν».
Επισήμανε ακόμη ότι «έχει καταγραφεί ένα πρωτόγνωρο κύμα αλληλεγγύης που δεν υπάρχει λόγος να διαρραγεί» καθώς και ότι ο «μόνος κίνδυνος που υπάρχει είναι να συνεχίσει η Τουρκία αυτή την προβοκατόρικη συμπεριφορά».
Αναφορικά με το τι μπορεί να αλλάξει στον σχεδιασμό στο βαθμό που δεν θα ισχύει η Κοινή Δήλωση με την Τουρκία τόνισε: «Οι επιστροφές είναι ένα τμήμα αυτής της Κοινής Δήλωσης. Θα το δούμε και θα πράξουμε αναλόγως. Αυτό που προέχει είναι να εμποδίσουμε τις ροές, να επαναπροωθήσουμε όσους μπαίνουν παράνομα και να δημιουργήσουμε τις δομές σε εφαρμογή του σχεδιασμού μας».